Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1936, Blaðsíða 72

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1936, Blaðsíða 72
54 Tímarit Þjóðrœknisfélags íslendinga ekki, segir hann, “að ganga á beit- arhús í stórhríðum, standa yfir fé í brunarenningi, liggja úti á harð- fenni og kala . . . fara svangur í viðarmó á vordegi: heyskortur heima fyrir og liafþök fyrir landi. ’ ’ Alt þetta mun hafa verið reynsla hans sjálfs. Þegar þar við bættrst biluð heilsa, herklar og brjóst- liimnuhólga, en á hinn hóginn brennandi skap til að láta eitthvað til sín taka, þá er ekki að kynja, þótt hann væri stundum nohkuð illskeyttur og keskinn á þessum árum.5) Þetta skaplyndi hans mun hafa valdið því, að liann ætti bæði þá og síðar minni vinsældum að fagna í sveit sinni en ókunnugir skyldu ætla. Þetta má sjá meðai annars af grein lians um Þingeyj- arsýslu, þeirri er áður var getið, (Eimreiðin 12:5-27), þar veður hann gegn straumi almennings- álitsins hæði í stjómmálum og kaupfélagsmálum og setur sig þannig- í andstöðu við tvo merkustu leiðtoga þeirra Þingeyinga, Pétur Jónsson á Gautlöndum og Benedikt á Auðnum. Ekki verður séð, hvort Guðmundur hafi verið í lestrarfé- lagi Benedikts, en vel ligg'ja honum orð til þess, “það hefir fært marga Ijósgeisla inn í sýsluna.” Senni- legast þykir mér að hann hafi eins og' aðrir námfúsir Þingeyingar not- ið góðs af bóka.safninu og hand- leiðslu Benedikts, óbeint ef ekki beint. Benedikt var vel til Sigur- jóns bróður lians, en sjálfur var Guðmundur í vinfengi við Jón í Múla, annan aldavin Benedikts. Síðar kyntist hann og Jóni skáldi Stefánssyni á Litluströnd og hefir 5)Sbr. Sunnanfari 1902, 10:33-34. oftar en einu sinni ritað um þá kynningu.6) Enn voru þeir Pjalls- bræður Jóhannes og Indriði mikl- ir vinir lians, enda á líku reki og hann. Fleiri mætti eflaust telja vina hans, en þetta nægir til að sýna, að liann mun liafa notið allra þeirra áhrifa, sem þingeyskir and- ans menn liöfðu að bjóða á þessum árum. Raunsæisstefnan var þá efst á baugi í hugum flestra, en á síðasta áratug aldarinnar urðu veðrabrigði, þegar symbólisminn svonefndi kom til sögunnar á Norð- urlöndum, einkum í Danmörku.7) Að þessari stefnu liallaðist Sigur- jón, bróðir Guðmundar, og nokkur merki hennar má sjá í sumum rit- um Guðmundar sjálfs, þótt liann muni hafa verið sem næst því að vera sanntrúaður raunsæismaður, er hann lióf að rita. En hvað lærði Guðmundur í Möðruvallaskóla? Frá því segir hann nokkuð sjálfur í “Minning- um frá Möðruvöllum”;8) lýsir hann þar vist pilta og kennurun- um. Hins getur liann eigi þar, að skólavistin hafði að sumu leyti lamandi áhrif á liann og þroska hans, því svo spartversk sem liún var, þá virtust þó framtíðarkjörin í sveitinni sýnu krappari; hraus honum við heimkomuna hugur við að eiga að setjast að í torfbæ með konu og króga.9) Annars hefir skólamentunin eflaust ýtt undir liann að láta til sín taka á ritvelli þjóðarinnar, því nú tekur liann að skrifa í blöðin, og vorið 1897 er G)Sjá grein mína um porgils gjallanda, Iðunn 19:1-31. 7) Sjá “Nútíðarbókmentir Dana” eftlr H Ussing, Eimreiðin 1898, 4:161-225. 8) Timarit pjóðræknisfél. 1933, 15:33-38. 9) fsafold 23. febr. 1907.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.