Hugur - 01.01.2008, Blaðsíða 23
Heildarsýn og röksemdir
21
I inngangi bókarþinnar talarðu um að þóttþú viljir ekki titla þig sem frumkvöðul
segirðu aðþað hafi ekki verið of mikið af þvígert að taka heimsþeki Plótínosar alvar-
lega, erþað raunin?
Eg sá nýlega ritaskrá yíir verk um Plótínos síðustu 50 árin eða svo. Það eru ósköpin
öll sem hafa verið skrifuð um hann. En áherslan hefur verið býsna mikið söguleg
og fílólógísk. Ymsir af fremstu fræðimönnunum hafa verið kaþólskir prestar og
hefur það áreiðanlega sett ákveðið mark á nálgun þeirra og áhugasvið. Það hefur
lengi verið tíðkað að taka Platon og Aristóteles heimspekilegum tökum og á síðari
árum hafa analýtískt þjálfaðir heimspekingar ráðist á hellenísku heimspekingana
- stóumenn, epikúringa og efahyggjumenn - með sömu aðferðum. En það er mjög
lítið um að menn hafi tekið Plótínos slíkum tökum fyrr en á síðustu árum.
Er hannþess verður að vera skoðaður alvegjafnt og Platon ogAristóteles til dæmis?
Ég myndi kannski ekki segja að hann sé jafnoki þeirra, en það eru firn sem hafa
verið skrifuð um þá. Það er mjög erfitt að hugsa einhverja hugsun sem hefur ekki
verið hugsuð áður um Platon til dæmis, en Plótínos og svo sem margir fleiri hcim-
spekingar sem standa í skugga Platons og Aristótelesar eru meira en nógu áhuga-
verðir og sögulega mikilvægir til að beina sjónum að þeim. Þar er margt að upp-
götva.
Og erþað að gerast núna?
Það er dáh'tið að gerast.
Þú hefur haftþín áhrif áþað. Þú hefur áður skrifað bók um Plótínos, Plotinus on
Sense-Perception, sem fékkgóðar viðtökur.
Það hljómar kannski eins og hreint mont...
... enþúsegir mérþað samt.
\Hlœr\ Jæja. Doktorsritgerðin mín, sem varð sem sagt að bók og fjallar um skynj-
unina hjá Plótínosi, var vel heppnuð a.m.k. í þeim skilningi að talsverður hópur
yngra fólks í fræðunum hefur litið á hana sem einhvers konar fyrirmynd. Þá ekki
endilega í því sem ég segi efnislega, heldur það að fjalla um Plótínos á þann hátt
sem ég gerði.
Fjallarðu á líkan hátt um hann íþessari nýju bók?
Já, ég held að ég hafi ekki tekið neinum hamskiptum, en þó er þessi nýja bók
miklu frumspekilegri. Hin var um miklu hversdagslegri hluti, sem sagt sjón, heyrn
og dóma sem við fellum um það sem við skynjum.
Hvarfellur skynjunarkenningin inn íþað sem er aðgerast núna?Er hún ieinhverjum
skilningi aktúel?
Að sumu leyti er hún það, en það sem er kannski áhugaverðast við hana eru allar