Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 125
LÆKNABLAÐIÐ
223
samdrætti í slímhimnu, sumpart eftir gróin sár, þ. e. vegna öra, sumpart
eing. af retract. í slímhimnum á arc. p0st., vel. palat., án þess nokkur.sár*
hafi veriö í pharynx, eða að minsta kosti ekki á Ijogunum, ef til vill á velum.
Oft má sjá arc. post. strenglagaða, digra, infiltreraða, hvítgrágula að lit,
ýmist með litlum, flötum hnútum eða hnútalausa, stundum með sárum, en
stundum án nokkurra sára eða öra. Sömuleiðis infiltreraðan streng þvert
yfir aftari pharynx-vegg. Infiltrationin hverfur hér, eins og annarsstað-
ar, eftir lengri eða skemri tíma, ef sjúklingurinn lifir nógu lengi til þess,
einkum ef honum er hjálpað til þess með meðulum (chaulmoogra).
Á vel. palatin. er alment mikið af infiltrötum, sárum** og hnútum.
TJvula infiltrerúð, stundum hangir hún niður, eins og petiolat hnútur, ým-
íst með sárum eða án sára. Þegar örin gróa, eða exsudötin resorberast án
sármyndunar, dregst afturkanturinn á velurn fram á við og maður sér
úfinn eins og rauðan klump, límdan neðan á palat. molle. Það getur
komið fyrir, að hún rýrni svo, að seinna sjáist eigi neitt eftir af henni.
Það er sennilegt, að af þessu geti komið aftur sterk áhrif á slimhimnuna
arcus og framhald hans, infiltration í aftari pharynx-vegg, að slímhimnu-
duplikatur togist upp á við og fram á við. — Það er einkennilegt að fylgj-
ast með þessum sjúkhngum, svo árum skiftir, að sjá breytingarnar á
diafragma, hvernig það stækkar smám saman, en þegar infiltrationin mink-
ar eða hverfur alveg, minkar það aftur, kantarnir verða linir, en voru áður
strengdir og opið breytist þar eftir, stækkar og fær annað útlit, (Sbr.
2.-3. mynd).
1911 kom 29 ára stúlka. sem lengi hafði verið veik, með áköfum sárum
og mjög afmynduð. í sjúkdómslýsingunni stendur:
„Af því sjúkl. á svo erfitt með að opna munninn (vegna sára), er vont' að sjá
vel upp í hana og cvfan í kokið. Engir luiútar sjást á tungu eða gómi. Uvula vantar
(var „jirvkt" jtegar á harnsaldri). í aftari pharynx-vegg sést infiltreraður jjvergarð-
ur, annars sést óglögt ofan í kokið."
Eftir nokkra mánuði, þegar Iniið var að græða mikið af sárunum á
vörum og í gómi:
„Þar sent var í fyrstu talað um ,.j)vergarð‘' hefir smám saman myndast diafragma
með opi j). e. upp i nasopharynx. Diam. liðl. 1 ctm. — Liggur ofan frá og framau
írá, niður á við og aftur ofan i aftari pharynx-vegg og hefir myndast „taska“ mil!i
hans og aftasta hluta diafragnta. Oprendurnar strengdar."
* Á húðinni er j)að alment að sjá smá lepróm mýkjast upp og resorberast, án sár-
myndunar, en svo verður j)á alloft eftir örkend lægð, brún-pigmenteruð eða
hláleit með þunnu skinni. Samskonar resorption kemur fyrir oft á slímhlimnum
og erfitt að skera úr, hvort „örið“ er afleiðing sárs, eða eingöngu eftir resorption.
** í bókunum sér maður talað 'um perforatio paiati hjá sjúklingum með
lepra tub. og ulcerationes palati. Hún hlýtur áreiðanlega að koma sjaldan fyr-
ir úr því enginn af sjúklingum spítalans hefir fengið hana. Aftur á móti er
perforatio septi nasi afaralmenn hjá jressum sjúklingum. Maður gæti jafnvel hugs-
að sér, að einhverir af sjúklingunum með perforatio palati hefðu jafnframt haft
syfilis.