Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 136

-34
LÆKNABLAÐIÐ
grunsamlega. Og loks hafði hvergi í Vf. boriö á barnaveiki síðan snenuna
liausts 1920. A Dalhúsum var pilturinn að eins eina nótt, fór svo til næsta
bæjar, ]>ar sem var fjöldi barna, dvaldi þar marga daga, eða svo vikum
skifti, og ])ar kom veikin aldrei.
Hugsi maður sér því, að börnin á Dalhúsum hafi veikst vegna sýking-
ar, — og hvernig skyldi annað vera hugsanlegt? — ])á getur varla verið
nema um tvent að ræða:
1. Börnjn sýkjast af heilbrigðum eða afarlétt veikum sýklabera innan
héraðs. En þá kemur sú spurning: Hvernig er hægt að hugsa sér að 5
ár eða meira liði svo, að sá sýklaberi sýki ekki aðra? Annar möguleiki
er, að sýklaberinn hafi fyrst komið í sveitina stuttum tíma áður, nokkur-
úm vikum eða mánuðum, og að það sé þá ekkert óeðlilegt, að þetta séu
fyrstu börnin, er liann sýkir. Þá hefir sú sýking orðið að ske óbeint,
með heilbrigðum manni eða dauðum hlutum, því að skrá er til yfir alla
þá, er á bæinn komu langan tíma áður, og enginn þeirra er nýlega inn-
íluttur í sveitina. Og bæta má því við sem fullri vissu, að enginn flutti
inn í sveitina síðustu 6 mánuðina á undan byrjun veikinnar.
2. Börnin sýkjast af heilbrigðum eða afarlétt veikum sýklabera utan
b.éraðs. — Um þá ér'að eins tvo að ræða, og hafa báðir verið tilgreindir.
Bóndinn hafði ekki komið á neina grunsama staði fyrirfarandi og á bæ
hans sýktist ekkert barnanna. Pilturinn, sem með honum var, átti sem
sagt heima í Vopnafirði, sveit, sem barnaveiki hafði gert vart við sig í
árið áður. En hann hafði aldrei komið á neitt sýkt eða grunað heimili
og sýkir svo meir en missiri eftir að síðast bar á veikinni ])ar, og þá
að eins á þessum eina bæ, þar sem hann var 1 dag, en ekki á þe'im næsta.
]<ar sem hann dvaldi langan tíma.
Alt er ]>etta undarlegt og óskiljanlegt, en þó er það eftir mínum dómi
helst ])essi maður, er veikina flytur. Hann fer frá Dalh. 4. mai. 10. maí
varö fyrsta barnið, 6 ára drengur, lasinn, svo aö tekið væri eftir'.
Enn þá er þó ef til vill eftir einn möguleiki. 6 april fór bóndinn á Dalh.
á bæ einn í Vf., seni skamt er frá þeim bæ, er barnaveiki hafði gert vart
viö sig i júlí og ágúst árið áður. Sýkingin hefir ])ó óliklega skeð þá.
Á þeim bæ voru mörg börn, og haíði aldrei neitt þeirra veikst grunsam-
lega. Auk þess er sennilegt, að bóndinn heföi sýkt börn sín fyr, hefði
hann flutt veikina.
Bendix talar um, að menn hafi hugsað sér B. D. ,,primært“ viðurloða
í hrossataðshaugum og strætaóþverra, en nefnir ekkert, hvort hann geti
lifað ]>ar sem saprofyt í mörg ár eða áratugi. Ekki er það aðgengiíeg til-
gáta, að veikin sé að þessu sinni á ])ann hátt upp sprottin.
Eg hefi orðið þess var, að það er töluvert útbreidd trú meðal manna
hér nyrðra, að barnaveiki standi oft í sambandi við ,,hundapest“. Pest í
hundum, mjög næm og drepandi, hefir hvað eftir annað gengið víðsvegar
hér á landi. Eitthvað lítilsháttar hefir borið á henni hér síðan eg kom
Iiingað. Eg hefi lítið athugað þann kvilla, en allir þeir veiku hundar, sem
eg hefi séð, hafa þó sýnilega verið veikir i öndunarfærunum, einkum lung-
um. Bóndinn á Dalh. hefir sagt mér, aö hundapest hafi gengið hjá sér
skömmu áður en börnin veiktust. í fyrstu gaf eg þessu engan gaurn, en
þó hefi eg nú komist að því, að .þessi skoðun er, eða minsta kosti hefir
verið, viðar, en á þessu landi. í Lehrbuch der Kinderkrankheiten eft’r