Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 107

LÆKNABLAÐIÍ)
205
Aðgerö á nárakviðsliti gamalmennis.
Eftir Ólaf Ó. Lárusson, hérafislækni í Fljótsdalshéraöi.
Þann 8. mars 1921 var fluttur hingaö á sjúkraskýlið 85 ára gamall mað-
ur, til fyrirhugaSrar a'ögeröar á stóru nárakviSsliti vinstra megin, sem
honum fanst gera sér lifiS óbærilegt.
Hann kendi þess á fertugsaldri; haföi í mörg ár band til aö halda því
inni, en vegna aukinnar stæröar kviöslitsins á síSari árum, kom þaS s. 1.
8 ár aö engu haldi. Siöari árin hafSi hann poka, festan í gjörö um mitti.
sem þaö seig niöur i. Fvrir nokkrum árum fór aS bera á gúl hægra megin
viö lifbein; kvaSst sjúkl. engin óþægindi af honum hafa haft.
Hvaö cftir annaS s. 1. 15 ár hljóp bólga í kviöslitiö vinstra rnegin, eri
þar sem athvgli hans haföi veriS vakin á hættu af því, reyndi hann ávalt
í byrjun aö þrýsta því inn í kviöinn. Tókst þaö oftast, stunduni meö til-
stvrk bónda af næsta bæ. sem séö hafbi lækni gera þau handtök, en óbæri-
legar voru kválirnar meöan á því stóö.
í nóvember og aftur seint i febrúar áöur sjúkl. var hingaö fluttur, hljóp
kviöslitiö í sjálfheldu; bólgnaöi þaö afskaplega mikiö, einkum i síöara
sinniö, og var eigi hægt aS þrýsta því inn fyr en eftir 8 tíma frá því þaö
bólgnaSi. Sjúklingurinn gat ekki hugsaö til aö þola aSrar eins kvalir
eftirleiöis og þær, sem hann upp á síökastiö varö aö þola; haö lækni aö
firra sig þeirn, ef þess væri kostur. Sjúkl. haföi litla fótavist getaS haft
s. 1. tæpt ár, enga s. 1. missiri vegna stæröar og þrauta kviöslitsins, sem
seig niSur í punginn v. megin. ÞaS haföi ekki komist inn á nóttunni síö-
asta áriö.
Sjúklingurinn haföi stóra hernia ingvinal. oblicj. sin.; þegar sjúkl. var
búinn aö vera stundarkorn á fótum, seig innihaldiö niöur í scrotum, og
náöi tumorinn þá rétt aö kalla niöur undir hné. Ummál hans var 60 cm„
þegar hann var búinn aö stjákla nokkra stund á fótum; kvaö hann stærri
eftir lengri fótavist. NeSst í honum fanst testis. HerníuopiS var um þaö
Iril 10 cm. Eymsli voru nokkur yfir kviöslitinu, enda tæpar 3 vikur liön-
ar frá sí'Sustu incarceration.
Reynt var til aö reponera herniuna kvöldiö. sem sjúkl. kom, en þegar
talsvert var komiö inn, fékk sjúkl. mæöi, aösvifsaSkenning og ónot fyrir
hjartaS. Var þegar hætt, er á þessu fór aö bera.
Hægra megin var hernia ingvinal. directa, á stærS viö kokoshnot; hún
var reponibel og engin eymsli hafSi hann i henni né af lienni. — Sjúkí.
var alblindur, mjög mæSinn og þungur fyrir brjósti; haföi emphysem og
chr. bronchitis, og nokkra stækkun á hjarta. Holdafar sæmilega gott.
HægSatreg'Sa og þvagteppa, einkum þaS fyrnefnda, ásótti hann mjög,
eftir aö hann gat enga fótavist haft. MiSlappinn á prostata fanst nokkuS
stækkaöur viS exploration. Nýru heilbrigö.
Nauösyn l)ar til aS búa sjúkl. undir væntanlega skuröaSgerö. Tréblakk-
“ ir um 40 cm. háar voru haföar undir rúmfótum viö fótagafl; sjúklingnum
gefin fljótandi, kolvetnisrýr fæöa, og gefnar inn 2 matskeiöar ol. ricini
daglega 4 sinnum á viku tíma. Eftir því sem sjúkl. hreinsaSist 1)etur og
oftar, var hægt aö reponera meir og meir af herniunni, án þess hann
kendi nokkurra óþæginda. í vikulokin var því sem næst hægt aö reponera