Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 138
236
LÆKNABLAÐIÐ
Sótthræösla er mikil meSal manna hér um sló'Sir og samgöngur voru
engar viS Dalh. fyr en löngu eftir 21. júni, er sótthreinsunin fór fram.
Nokkru fyrir sótthreinsunina hafSi þó maSur frá Dalh. komi'S á bæ þar
skamt frá, ÞorvaldsstaSi-, rétt sem snöggvast og gengiS inn í hús til manna
án þess þó aS tefja þar neitt. SótthreinsunarmaSur á og heima á Þorvalds-
stöSum. En þaS er samviskusamur maSur, vel vanur sínum starfa. Rétt
eftir mána'Samótin júní og júlí fara börnin á ÞorvaldsstöSum aS verSa
lasin og 8. júlí er eg sóttur þangaS til þriggja ára drengs, er hafSi greini-
legt eroup, en engin önnur börn voru þá veik þar, aS því er séS varS.
Enginn vafi er í mínum augum á því, aS annarhvor þessara tveggja manna,
er nefndir hafa veriS, hafi flutt sóttnæmiS frá Dalh. á ÞorvaldsstaSi. U m
aSrar samgöngur þar er a 1 1 s ekki a 6 ræSa. Hvorugur
þeirra hafSi veikst hiS minsta, og allar líkur eru til þess, aS þeir hafi
ílutt sóttnæmiS utan á sér. Hitt mætti útskýra á marga vegu, hvernig á
því stendur, aS börnin virtust ekki veikjast fyr en i/2 til 2 vikutn eftir
aS sóttnæmiS barst á heimiliS, og hirSi -eg ekki aS fara út i þaS. Auk
jtess var gamla skoSunin sú, aS incubationstími veikinnar gæti veriS alt
aS' ])ví 20 dagar.
Nú jókst sótthræSslan mikiS og menn tvöfölduSu samgönguvarúöina
viS sýktu heimilin fram eftir öllu sumri. Á barnaveiki ber nú hvergi fyrst
um sinn fyr en í lok sláturtiSar og j)á á Þórshöfn. Þá höfSu menn frá
ÞorvaldsstöSum nýlega veriS þar meS sláturfé. 23. okt. var min vitjaS
til 5 ára drengs, meS greinilegt croup, og hafSi hann veriS lasinn i viku.
Frá þeim tíma til 13. nóv. veiktust í Þórshöfn 6 sjúkl. — Frá Þórshöfn
barst svo veikin út víSa í héraSiS, ])annig aS til ársloka sá eg samtals 26
sjúklinga, ])ar af 5 meS croup. Auk ])ess áreiSanlega eitt tilfelli, sem eg
hefi ekki skráS, þar eS sjúkl. var dáinn 2 dögum áSur en eg kom á bæ-
inn. Samtals dóu 3 til ársloka úr sjúkdóminum, 2 áSur en eg komst til
þeirra og einn var rétt aS deyja, er eg kom.
Einkennilegt er ]>aS, aS sýkingu frá Þórshöfn má helst rekja til slátur-
hússins. Veikin virtist helst koma upp á heimilum þeirra manna, er þar
höf'Su unniS. Var ])ó enginn ]>essara manna neitt veikur i hálsi á meSan
])eir unnu hér, og er slikt enn eitt, sem bendir á, aS þeir níunu hafa sýkst
og sýkt óbeint.
MeSal annara vann þar þá piltur einn, 17 ára aS aldri. AS lokinni slát-
urtíS fór hann héSan, 20. okt., og átti aS verSa heimiliskennari á bæ ein-
um hér í sveitinni, þar sem voru mörg börn. 10. nóv. fékk eg orS frá
þessum pilti um aS senda sér eitthvaS viS hitasnert og hósta. Eg var ekki
beSinn aS koma, og tók þaS þá heldur ekki i höfuSiS. 21. nóv. kom eg
af öSru ferSalagi viS á ])essum bæ og skoSaSi þá piltinn. HafSi hann þá
fvrirfarandi daga haft mikla hæsi og alt aS því soghósta, sem hvort-
tveggja var þó nijög aS minka. Veikindin höfSu byrjaS meS hálsbólgu.
Á tonsillunum sáust þá 2—3 ljósleitir, litlir blettir, fastir. og var ekki
gott aS ákveSa. hvort þaS væru skófir eSa örmyndun aS eins og þykni í
þekjuvefnum. Ekkert fanst athugavert í koki neins barnanna og voru ])au
])ó mörg, en því miSur var ekki hægt aS rannsaka me'S smásjá í þaS
skiftiS. BæSi vegna þess, aS pilturinn hafSi bronchitis og bronchopneu-
monia og var þar aS auki dálítiS grunsamur aS því er tb. snerti, og eins
vegna hins, aS mér datt þegar í hug. aS hann kynni aS hafa haft pharynx-