Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 75

LÆKNABLAÐIÐ
i/3
var oröiö ónýtt. Geti eg ekki tekiö sullina í heilu lagi, þá tek eg eins
mikiö og eg næ af sullbelgnum. (Sjá t. d. nr. 74II, nr. 90, nr. 107, nr.
109, nr. 112, nr. 126, nr. 132), og ef það nemur nokkru, þá finst mér
það flýta fyrir batanum.
Stærsti sullur, sem eg hefi tekið í beilu lagi, var i sjúklingnum
Nr. 109. M. M. 53 ára kona. Sullurinn fylti alt kviðarholiö hægra megin, frá lig.
Poup. upp undir rif og náði út fyrir miðlínu til vinstri. Sullurinn var vaxinn retro-
peritonealt, belgurinn var þykkur, mjógirni og ristill lágu frarnan á honum og höfðu
ýtst upp; að neðan spenti hann frarn lig. lat. og uterus og ýtti vesica upp og til
vinstri (hafði valdið retent. urinæ). Þegar búið var að tæma úr suilinum sex lítra
af tærutn vökva og stórum sullungum, tókst að flá belginn út í heilu lagi, en það
þurfti víða að undirbinda. Greri pr. pr.
Oftar er þaö svo, að ekki er hægt að ná sullinum heilum, og er þá mest
um vert, að opna hann þannig, aö aírásin verði sem best, og sé um lifr-
arsulli að ræöa, þá jafnframt á þeim stað, að lifrinni veiti sem hægast
að færast í samt lag. (E. subphren. ant sup. á t. d. að opna eins ofarlega
og aftarlega og hægt er). Sullhol, þó stór séu, minka ótrúlega fljótt, ef
afrásin er góð, en gróa sjaídan til fulls fyr en eftir nokkra mánuöi, þótt
ekkert hamli, hvorki kalk i belgnum eöa annar sullur í nágrenni. Eg
hefi veitt því eftirtekt, að fistlar (í lifur) eftir sullskurð, hafa haldist
opnir árum saman, vegna þess, að annar sullur var að vaxa í námunda
þar rétt hjá, en svo hafa þeir lokast mjög íljótlega, þegar búiö var að
tæma sullinn.
Þá venjulegu varúð, að troða grisju milli sulls og magáls, til þess að
verja útsæði, hefi eg ætíö haft, og sömuleiðis reynt að verja sárrendurnar.
Samt hefi eg orðið var útsæöis í sullskurðaröri hjá 4 sjúkl., og í netju
hjá einum (nr. 74). (Mér þykir líklegast, að þaö hafi verið útsæðissull-
ur). Síðari árin hefi eg mikið notaö Mayos sogdælu, til þess að tæma
sullina. Eg hefi í fyrstu ekki skorið stærra gat á sullinn en svo, að hægt
hefir verið að smeygja sogleggnum inn, og þannig getað þurtæmt sull-
inn. Þetta áhald kemur líka að miklu gagni viö meðferð sullanna eftirá.
]>ægilegt bæði fyrir sjúkling og lækni. í stað þess að þurfa stundum
að velta sjúklingnum á ýmsar hliðar, eða láta hann hósta og rembast,
til þess að tæma sullholið þegar umbúðum er skift, þá nægir að stinga
sogleggnum inn í holið og þurkast þá liver dropi.
Sullopið stýfla eg vanalega með Miculicz-poka, og heldur hann, sé hann
vel troðinn, sulllielgnum ágætlcga upp að magál (eöa brjósti), en viö
fyrstu skiftingu, venjulega á þriðja til fjórða degi, legg eg inn P e z-
zers-katheter og leiði ])að ofan í glas, það er mjúkt og þjált, og
tollir vel í. Stööuga aspiratio, eins og viö empyema pleuræ nota eg oft,
en sé nokkur vottur af gallrensli, má það ekki.
Jafnframt sullskurðinum hefi eg nokkrum sinnum gert aðrar opera-
tionir í sömu lotu, svo sem hej'niotomiæ, appendectomiæ 0. s. frv. Gastro-
enterostomiæ hefi eg gert á tveimur sjúkl.: Nr. 77 hafði sull í lifrinni
og sár á curvatura minor, rétt við pylor, og var samvöxtur þar á milli.
Nr. 126 hafði tvo lifrarsulli og tvö sár á curvatura rninor, og stóðust
sárin á viö sullina. Hvort sullirnir hafa átt nokkurn ])átt i myndun sár-
?*nna læt eg ósagt. Cholecystostomiæ voru gerðar tvær, vegna gallstýflu