Læknablaðið - 01.12.1934, Qupperneq 93

LÆKNABLAÐIÐ
179
3 dögum), sé þeim sáð í lýsi. Eriginn efi mun leika á því, að A- og D-vita-
mín lýsisins veldur þar miklu um. Auk þess hefir það komið í ljós, að
lýsi hefir mjög örfandi vaxtaráhrif, ekki að eins á mesenchymalvef, heldur
einnig á epithelið. Er oft undravert, hve stór sár og deíectar læknast á
stuttum tíma við meðferð þessa.
Þar að auki hefir lýsið þann eiginleika, að leysa á stuttum tíma upp all-
an nekrotiskan og nekrobiotiskan vef, sem við autolyse verður fljótandi og
sogast ásamt lýsis-smyrslinu í gegnum gibsumbúðirnar, sem eru, eins og
kunnugt er, mjög gljúpar („porvösar").
Lýsissmyrslið má búa til á þann hátt, að blanda saman 1 hluta af venju-
legu ósteriliseruðu þorskalýsi og 2 hlutum af dauðhreinsuðu vaselini. Betri
er ef til vill eftirfarandi uppskrift, sem nú er notuð hér á sjúkrahúsinu:
Rp. Ol. jecoris aselli, grm 125,
Vaselini flavi, grm 350,
Paiaffini solidi, grm 25,
Cumarini (grm 2,5) q. sat (sem desodoriens).
Líka er nú á markaðnum lýsissmyrsli undir nafninu „Unguentolan“.
(Firma Iieyl & Co., Berlín N 65, Chausseestrasze 88).
Eg vil þá í stuttu máli lýsa aðferð próf. Löhr’s við fersk sár á fingri
með stærri eða minni defect (Substanzverlust) og gildir hið sama um aðra
hluti líkamans, þar sem því verður við komið:
Sárið fyrst hreinsað á venjulegan hátt (sárarendur e. t. v. excideraðar,
tetanusantitoxin, LuftphlegmoneSerum) og síðan smurt þykku lagi (ca. 2
cm.) af lýsissmyrsli. Því næst eru lagðar á gibsumbúðir ad mod. Böhler.
Sé um fleiri en einn fingur að ræða, eru allir lagðir í einar og sömu gibs-
umbúðir. Þær eru svo látnar liggja í mánuð til 3 vikur og að þeim
tíma liðnum teknar af — eða endurnýjaðar, ef þurfa þykir. Menn skyldu
nú halda, ef sekretion og nekrose er mikil, að gibsið lokaði alt saman inni
og afleiðingin yrði retentionshiti og ill líðan. En svo er ekki. Lýsið sog-
ast í gegnum gibsið. Náttúrlega er stundum óhjákvæmilegt að skifta um-
búðum af hreinlætislegum ástæðum, en best er að gera það sem sjaldn-
ast, granulationirnar vilja rifna við skiftinguna og það seinkar batanum.
Ekki virðist þessi aðferð hafa ill áhrif á húðina; jafnvel veikasta húð
þolir hana vel og eczem myndast mjög sjaldan.
Nú munu margir segja: Gallinn við þessa aðferð er sá, að ekki er hægt
að fylgjast með sárinu. En — inficerað sár með mikilli reaktion og pro-
gredierandi process, gefur sára verki, hita og svefnleysi. Aldrei er verkur
í sári með fyrnefndum umbúðum, þegar alt gengur vel og þær eru rétt
lagðar. Komi hins vegar fyrnefnd einkenni, verður tafarlaust að taka um-
búðirnar af.
Það skal lögð áhersla á, að þessa aðferð má ekki nota við akut. phleg-
mone eða panaritia.
En þegar infectionin er að mestu brotin á bak aftur, getur maður vænst
eftir góðum árangri með henni.
Hins vegar reynast einfaldar lýsissmyrslisumbúðir án gibs prýðilega við
panaritia og phlegmonur. Gibsumbúðirnar (og lýsið) orsaka of mikla blóð-
sókn og reaktion að jafnblóðríkum stað.
Helstu indikationir: