Læknablaðið - 01.12.1934, Side 126

196
LÆKNABLAÐIÐ
diagnosis. Ekki er óalgengt, a<5 cancer tumor sé aumur viðkomu (serosa
erting) í maga eða þörmum, en oftast er hann harður og hnökróttur við-
komu. Þýöingarmikiö er og að prófa hreifanleikann og þaö hvort unt
er að halda tumor kyrrum við öndun. Cancer coeci finst oftast tiltölulega
snemma við palpation, en verður oft helaumur, vegna secundær bólgu, og
getur þá líkst tuberkulose eða tumor við appendieitis. Sama má segja um
cancer ofarlega í flcxura sigmoidea og enda í colon dcsccndcns. Sé tumor
í flexura coli dextra eða sinistra eða á mótum rectum og fl, sigmoidea. er
ekki unt að palpera hann fyr en seint og siðarmeir. Nauðsynlegt er jafn-
an að láta sjúklinginnn hreinsast vel, ef grunur er um tumor coli og að
vanrækja aldrei exploration per rectum.
Almenn objektiv einkenni: Af þeim er cancer anæmia og kakexia al-
gengust og mest áberandi, vöðvarírnun o. s. frv., en hafa verður hug-
fast, að í sumum tilfellum koma slík einkenni mjög seint, að sjúklingarn-
ir geta verið holdugir, haft ágætt blóð og blómstrandi útlit, er beinlínis
gerir sjúkdóminn mjög ósennilegan, ef læknirinn hefir ekki kynst slikum
tilfellum. Minst hefir verið á hita, hörundskvilla og gulu, en bæta má við
metastasar í hörundi, við nafla og í regionær eitlum. — Eg vil í þessu
sambandi vara collegana sérstaklega við því, að láta ekki aðra sjúkdóma,
er knnna að uppg'ótvast við rœkilega skoðnn, lciða athyglina frá krabba-
meininu, enda þótt að þeir gœtu skýrt eða vcrið nœg orsök að umkvört-
unum sjúklingsins. — Af slíkum sjúkdómum, er reynslan sýnir að læknar
þráfaldlega taka fyrir aðalsjúkdóminn og missa þannig sjónir á krabba-
meininu, má nefna: „Echinococcus, hernia, ren nobilis, fæcal tumores,.
myomata uteri (gegn cancer fl. sigmoid.), arteriosclerosis, morbus cordis,
tuberkulosis pulmonum, anæmia perniciosa o. fl.“
Kliniskar rannsókn ir:
Magarannsókn: Eins og vitaS er, fylgir sýruvöntun langvenjulegast
krabbameini í maga, en engan veginn meinsemd í þörmum.
Ekki er þó óalgengt, aS kongo haldist jákvæður viS c. ventriculi, eink-
um við ulcerocancer og við stenoserandi cancer mælast bundnu sýrurnar
oft mjög háar, en kongo-talan hlutfallslega lág eða o. Meiri þýðingu hefir
það, hvort Giinsburg eða Boas rcagens (sú eiginlega óbundna HCI) gef-
ur jákvætt eða neikvætt svar; það er þó tæpast unt að útiloka cancer,,
enda þótt HCl. sé finnanleg (sjá dæmi 4).
Tæmingarhindrun að ráði (8—12 klst.) samfara achylia, eða hypochylia
er ávalt mjög grunsamt cancer-einkenni, þó skyldi enginn treysta því, nema
ef hún helst þrátt fyrir nokkrar magaskolanir. Alveg ómeltir, seigir band-
vefs-, kjöt- eða fituklumpar koma naumast fyrir við benign strictur.
Magablæðing við dælingu er grunsamt einkenni, ef blóðið er dökkleitt
og þunt og kemur án þess, ,aS sjúklingurinn kúgist aS mun.
Blóð í hœgðum (occult) er mjög grunsamlegt og eitt fyrsta og ábyggileg-
asta kliniska einkennið, ef það er að mun, er constant við endurteknar rann-
sóknir og vel sé trygt aS þaS stafi ekki frá fæSu*, rnunni, lungum, koki eöa
nefi. Allsterk bensidin upplausn er besti reagensinn. Hinsvegar útilokar það
* Sjúklingurinn hafi ekki etiS blóSmengaSa fæSu og hafi haft hægSir 3var til
4 sinnum eftir það, eSa laxerað rækilega áðitr en sýnishom er tekið til rann-
sóknar.