Sagnir - 01.05.1982, Blaðsíða 62
mennt löghlýðið og verkefni ríkislögreglu
engin. Að lokum sagði í ályktun Sjómanna-
félagsins:10)
íslenskur verkalýður verður ekki bældur niður með
vopnum. Honum hefir 'verið stjórnað um margar
aldir án þeirra. Sé honum sýnt réttlæti er hann vafa-
laust sá spakasti og um leið afkastamesti vinnulýður
á norðurhveli jarðar.
Hér að framan hafa verið rakin viðbrögð
blaða og verkalýðshreyfingar áður en
varalögreglufrumvarpið var lagt fyrir Al-
þingi. Hinn langi tími sem andstæðir hópar
höfðu, til að gera grein fyrir afstöðu sinni
skiptir líklegast töluverðu máli, ef reynt er að
finna ástæður þess að málið náði aldrei fram
að ganga. Það hefur verið auðveldara að
vera andstæðingur frumvarpsins en fylgis-
maður, því vafalaust var þetta viðkvæmt
mál sem erfitt var að verja. Morgunblaðið
valdi t.d. þann kostinn að fjalla sem minnst
um væntanlega varalögreglu 1924. Ekki er
að efa að blaðið hefði tekið málið til ræki-
legri umfjöllunar ef það hefði verið mál-
staðnum til framdráttar. Verkalýðshreyfing-
Skopmynd af lögreglunni í Reykjavík. Varl hefur lög-
reglugreyjunum veitt af liðsauka, ef marka má útlit
þeirra og ástand.
in og fylgifiskar hennar nýttu hins vegar tím-
ann til að koma sjónarmiðum sínum á fram-
færi. Og öllum mátti vera ljós andstaða
þessa hóps.
Eftir að frumvarp var lagt fram.
Eftir að frumvarpið hafði verið lagt fram
á Alþingi 14. feb. 1925 jókst umfjöllun blað-
anna, sérstaklega meðan á fyrstu umræðu
stóð. Sem fyrr var mest um varalögregluna
skrifað í Alþýðublaðið, þar sem frumvarpið
var túlkað fram og aftur. Ekki er ástæða til
að skýra frá því hér, enda mjög á sömu lund
og fulltrúi Alþýðuflokksins gerði á þingi. Al-
þýðublaðið fjallaði um málið út allan mars-
mánuð. Síðan var ekkert á varalögregluna
minnst fyrr en undir lok apríl. Þá var verka-
lýðurinn minntur á þennan væntanlega óvin
sinn í tilefni þaráttudagsins.
Um það bil sem fyrsta umræða hófst birt-
ust síðustu greinar Arnar eineygða í Vísi. 21.
febrúar birtist svo stutt grein frá ritstjóra
þess efnis að blaðinu fyndist fráleit svo við-
tæk varalögregla sem gert væri ráð fyrir í
frumvarpinu.11) Þar með var umfjöllun Vísis
um varalögregluna nánast lokið.
17. febrúar hóf Morgunblaðið aftur af-
skipti af málinu eftir langa fjarveru. Blaðið
birti frumvarpið í heild, svo fólk mætti sjá
sannleikann í samanburði við skrif alþýðu-
leiðtoganna svonefndu sem höfðu borið út
þá fjarstæðu, að varalögregluna ætti ,,.. að
nota til þess að berja á og myrða alþýðu
þessa lands.“12)
1. mars sagði Morgunblaðið, að þær væru
lærdómsríkar umræðurnar, sem staðið
hefðu undanfarna daga um eitt stærsta vel-
ferðarmál þjóðarinnar, ,,um verndun per-
sónulegs frelsis einstaklinganna.“ Blaðið var
sérstaklega óánægt með málflutning fram-
sóknarmanna á þingi, en skildi afstöðu Jóns
Baldvinssonar hins vegar mæta vel.13) Morg-
unblaðið minntist einstöku sinnum á málið
út marsmánuð, en þá var umfjöllun hætt.
Eftir að frumvarpið var komið til fyrstu
umræðu birtust engar samþykktir verkalýðs-
félaga í Alþýðublaðinu. Svo virðist sem
verkalýðshreyfingin hafi sagt sín síðustu orð
um frumvarpið að sinni.
60