Sagnir - 01.05.1982, Síða 63
Umræður á Alþingi
Frumvarpið var tekið til fyrstu umræðu á
Alþingi seint í febrúar. Umræður urðu mikl-
ar því sitt sýndist hverjum um ágæti frum-
varpsins. Helstu ágreiningsefni voru í höfuð-
atriðum þrjú: í fyrsta lagi deildu and-
stæðingar frumvarpsins á þá víðtæku heim-
ild sem þeir töldu að í frumvarpinu fælist. í
öðru lagi var deilt um kostnaðinn er af frum-
varpinu hlytist. Og í þriðja lagi var deilt um
hvaða hlutverk varalögreglu væri raunveru-
lega ætlað.
Hversu víðtœk heimild? Andstæðingar
frumvarpsins töldu takmarkaleysi þess óhóf-
legt. Tryggvi Þórhallsson þingmaður Fram-
sóknarflokksins sagði af þessu tilefni, að
með frumvarpinu væri pólitiskri stjórn veitt
alveg ótakmarkað vald til að velja svo marga
menn sem henni gott þætti í þetta lið og
vopnað það með þeim tækjum sem henni
sýndist.14) Jón Baldvinsson sló á svipaða
strengi og þótti landstjórnin heldur betur
ætla að færa sig upp á skaftið:15)
Hún [landstjórnin] ræður því, hvort það eru hríð-
skotabyssur, sem nota á, handsprengjur, byssusting-
ir, skammbyssur, fallbyssur.... o.s.frv.
Jakob Möller, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins gamla sagði að frumvarpið segði
aðeins að hér ætti að stofna varalögreglu.
Allt annað væri úr lausu lofti gripið.16)
Jón Magnússon kvað það erfitt að svara
sumum þingmönnum því þeir væru búnir að
skapa inn i frumvarpið allt annað en í því
fælist. En ef þinginu virtist heimildin of
víðtæk mætti einfaldlega takmarka hana.17)
I upphafsræðu sinni hafði ráðherra reynt að
skýra út fyrir þingmönnum hvernig frum-
varpið yrði í framkvæmd. Hann tók Reykja-
vík sem dæmi, enda taldi hann að líklega
væri þörfin ekki mjög rík i öðrum kaupstöð-
um, nema þá helst á Siglufirði. í Reykjavík
yrði um 100 manna varalið. Það fengi lág-
marksþjálfun í því sem almennir lögreglu-
menn þurfa einkum að temja sér. Þar sem
búast mætti við vanhöldum yrðu því í þess-
um 20 þús. manna bæ við óvenjulegar
aðstæður 70—90 manna lið í stað 12—15
venjulega.18)
Líklegt er að gerð frumvarpsns eins og það
lá fyrir við fyrstu umræðu hafi orkað frá-
hrindandi á þingmenn. Til marks um álit
manna má nefna, að Jakob Möller hafði það
Jón Baldvinsson
eftir einum stuðningsmanni stjórnarinnar að
frumvarpið væri eins og vitlaus maður hefði
samið það.19) En gerð frumvarpsins varð
einnig til þess að leggja vopnin upp í hendur
andstæðinganna. Þeir túlkuðu frumvarpið
eins og best hentaði fyrir málstað sinn, enda
var boðið upp á slikt.
Kostnaður.
Þegar rætt var um kostnaðinn er af frum-
varpinu hlytist er aftur komið að þeim vanda
sem gerð frumvarpsins setti stjórnarliða í. í
þeim efnum gátu andstæðingarnir gefið sér
þær forsendur sem þeim datt í hug og þar
með niðurstöður um kostnaðinn.
Jón Magnússon sagði það hugsanlegt að
búnaður 100—120 manna varaliðs í Reykja-
vík kostaði 20—25 þús. krónur. Árlegan
Jakob Möller.