Helgafell - 01.04.1954, Síða 94

92
HELGAFELL
þar á torginu. Hér í bæ nægði ekki
minna en tvær minningarsýningar á
tvö hundruðustu ártíð barónsins. Er
ég ekkert að bregða rökurum bæjar-
ins um fákunnáttu, þó að ég haldi,
frómast frá sagt, að þeir viti enn
minna um Holberg en starfsbróðir
þeirra í fæðingarbæ skáldsins. Hol-
berg var merkilegur maður á sinni
tíð, og leikrit hans höfðu áhrif á
fyrstu íslenzku leikritahöfunda, en
annars hafa skólapiltar lærða skól-
ans og nú nemendur Menntaskólans 1
Reykjavík verið svo að segja einir
um að halda uppi orðstír hans hér á
landi. Þess vegna hefði farið bezt á
því, að leikhúsin hefðu eflt nemend-
ur Mentaskólans til þess að gera veg-
lega minningu Holbergs á ártíð hans,
en unga fólkið fór sínar eigin götur
og sýndi Aurasálina eftir Moliére,
svo að Reykvíkingar fengu að sjá þrjú
klassísk verk á Góunni.
Tímaleysinginn (í þýðingu Jakobs
Benediktssonar: Æðikollurinn) er
eitt bezta leikrit Holbergs. Að vanda
byggir hann leikinn upp í kringum
eina persónu og lætur allt snarsnúast
utan um hana. Hann gerir sér enga
rellu út af söguþráðnum, fær hann
úr ímyndunarveiki Moliéres. Auka-
persónum hans, sem dregnar eru upp
á hinn granna söguþráð, hættir til að
hafa minni snúningshraða en hinar,
sem fylgja bókhaldsæði Vielges-
chreys, dragast þess vegna aftur úr,
nema þær geti bætt fyrir sér, eins og
Bryndís Pétursdóttir í hlutverki Leó-
nóru, sem maður dáði fyrir kvenleg-
an þokka og líkamsfegurð. Biðill
hennar varð, eftir atvikum, leiðinleg-
ur hjá Baldvini Halldórssyni. Harald-
ur Björnsson stakk sér eins og silung-
ur í hringiðu vitleysunnar og lét hlát-
urgusurnar steypast yfir sig með
sporðaköstum og bækslagangi. Her-
dís Þorvaldsdóttir átti fullt í fangi
með að láta Pernillu njóta sín við
hliðina á slíkum vígahnetti, hins veg-
ar voru þeir bókhaldsfeðgar, Eiríkur
og Pétur, trúir yfir litlu, eins og Val-
ur Gíslason og Róbert Arnfinnsson
léku þá, og Emilía Jónasdóttir lék
Magdelónu með festu og viðeigandi
frenjuskap. Hér leyfist manni að geta
um örlítið hlutverk rakarans, sem
Ævar Kvaran lék af hreinustu snilld
og alveg í stílnum var Jón Aðils, þeg-
ar hann að leikslokum ávarpaði
spectatores fyrir hönd Holbergs sál-
uga.
Hviklynda konan hjá Leikfélagi
Reykjavíkur hélt uppi hlátri í Iðnó
og var þó allt erfiðara um vik fyrir
Emu Sigurleifsdóttur, því að hlut-
verkið er, sannast að segja, hvorki
fugl né fiskur, heldur hrærigrautur,
soðinn upp úr ítölskum grímuleikjum.
Á þessari sýningu græddist það eink-
um, að Árni Tryggvason kom fram
í dagsljósið, eða öllu heldur sviðsljós-
ið, sem borinn og barnfæddur gam-
anleikari. Hann lék Þorbein af hjart-
ans lyst, og hafi eitthvað skort á hlát-
urinn í Iðnó, þá margbætti hann fyr-
ir Hviklyndu konuna með frænku
Charleys, næsta hlutverki sínu. Langt
er síðan slík hlátrasköll hafa kveðið
við í Iðnó gömlu, og er þá mikið sagt.
Jú, íslendingar kunna að hlæja, en
hvernig er það með leikhússmekk al-
mennings? Á þessu leikári hefur eft-
irsóknin beinst að Pilti og stúlku og
Frænku Charleys. Hvað næst, litli
maður?
Mýs, menn og vilt önd
Lengi vetrar var Leikfélag Reykja-
víkur eitt um hituna, að halda upP1