Morgunblaðið - 09.10.2014, Blaðsíða 53

- Breytingar á virðisaukaskatts-
kerfinu hafa verið umdeildar, eink-
um hækkunin á matarskattinum.
En hækkun á bókaskattinum hefur
einnig verið harðlega gagnrýnd.
Hvað segir menntamálaráðherra
um þá gagnrýni?
„Við Bjarni ræddum þetta heil-
mikið. Fjármálaráðherra veit af
áhyggjum mínum vegna þeirra
þátta sem viðkvæmastir kunna að
vera í bókaútgáfu. En það breytir
ekki því að ég styð auðvitað fjár-
lagafrumvarpið og tekjuöfl-
unarfrumvarpið þar sem kveðið er á
um þessa breytingu. Heildaráhrif
þeirra skattbreytinga sem felast í
virðisaukaskattsbreytingunum,
ásamt áhrifum mótvægisaðgerða,
eiga að skila sér í auknum kaup-
mætti almennings. “
- En gengur ekki þessi hækkun á
bókaskattinum í berhögg við messu
þína um læsi?
„Það væri mikil einföldun að
draga einhverja beina línu á milli
virðisaukaskattsins á bækurnar og
niðurstöðu varðandi læsi. Frá árinu
1993 var 14% virðisaukaskattur.
Læsistölur hjá krökkunum voru
mun hærri árið 2000 en árið 2006.
Árið 2007 lækkaði virðisaukaskatt-
urinn á bækur í 7%. Læsistölurnar
voru lægri árið 2009 en þær voru
árið 2000 þó svo að þær hefðu
hækkað aðeins frá 2006 og svo fóru
þær enn neðar árið 2012. Því er
varhugavert að reyna að setja eitt-
hvert samasemmerki þarna á milli.
Ég skil vitanlega þau sjónarmið
bókaútgefenda og rithöfunda að eft-
ir því sem virðisaukaskatt-
sprósentan á bækur er lægri, þeim
mun meiri líkur eru á að fleiri bæk-
ur verði gefnar út. En við skulum
líka muna að 12% skattur á bæk-
urnar er lægri prósenta en var al-
veg til ársins 2007.“
Langtímasýn nauðsynleg
- Illugi. Nú er eitt og hálft ár liðið
af kjörtímabilinu. Gerir þú þér í
hugarlund að þú munir sjá mæl-
anlegan árangur af þeim umbótum
sem þú vilt beita þér fyrir í mennta-
málum í lok kjörtímabilsins?
„Ég hef sett fram ákveðin töluleg
markmið í hvítbókinni varðandi af-
markaða þætti menntakerfisins sem
ná reyndar lengra en bara fyrir
þetta kjörtímabil, því það er nauð-
synlegt að hafa langtímasýn, læsi
verður t.d. ekki bætt með einu
átaki. Ég mun ná því markmiði að
stytta framhaldsskólann um eitt ár.
Þar er meginmarkmiðið að nýta
tíma nemendanna betur. Þannig að
þegar þessu kjörtímabili lýkur von-
ast ég til að sjá stór skref stigin
þar.
En ég efast ekki um að við mun-
um sjá að árangur hafi náðst í því
því að bæta læsi barna. Í framhaldi
af því vil ég líka beita mér fyrir um-
bótum hvað varðar stærð-
fræðikennsluna. Hvað næstu verk-
efni varðar þá stendur nú yfir vinna
sambærileg við þá sem unnin var
vegna hvítbókarinnar um grunn-
skólann og framhaldsskólann, en að
þessu sinni er það háskólanámið
sem við erum að greina og leggja
drög að umræðugrundvelli og í
framhaldinu stefnumörkun hvað
það skólastig varðar. Þessa vinnu
þurfum við að vanda mjög, vera
metnaðarfull og byggja á því sem
vel hefur verið gert.“
hendur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
FRÉTTIR 53Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 2014
ÁRMÚLA 38 – SÍMI 588 5011 – www.tivoliaudio.de
Opið mánud. - föstud. 11-18 – laugardaga 12-14
Hvítt/silfur Model Two,
Model CD, Model Sub
Verð: 131.600,-
Tilboð 89.995,-
Bleikur október
Illuga er mjög hugleikið að finna
leiðir til þess að auka lesskilning
drengja. „Þetta er auðvitað spurning
um það hvernig við vekjum áhuga
strákanna á lestri. Ég kallaði til mín
hingað í ráðuneytið forstjóra í tölvu-
leikjafyrirtæki, því sennilega hafa
engir stúderað það meira en tölvu-
leikjasérfræðingar, á hverju krakkar
og ungmenni hafa áhuga. Þeir vita
hvernig á að fara að því að fá krakk-
ana til þess að sitja límdir við tölvu-
skjáinn tímum og dögum saman.
Ég spurði þennan ágæta mann
hvað honum fyndist að ég þyrfti að
gera varðandi ólæsi strákanna. Hann
sagði að ég ætti að skipta nemendum
í strákahópa og stelpuhópa, rétt eins
og Magga Pála gerir í Hjallastefn-
unni. Áhugasvið strákanna
væru oftast ólík áhuga-
sviðum stelpnanna.
Strákar væru meira
drifnir áfram af
keppnisanda, hver
væri í fyrsta sæti,
hver væri fljótastur,
hver væri sterkastur
o.s.frv. Stelpurnar
væru hins vegar með
flóknari mælikerfi.“
Byssur á hjólum
„Hann sagði að það væru vand-
fundnir strákar sem ekki hefðu
áhuga á skriðdrekum. Stelpur hefðu
yfirleitt engan áhuga á skriðdrekum.
Þær litu bara á fyrirbærið sem byssu
á hjólum.
Hans ráðlegging til mín var þessi:
„Þú átt að vera með lesefni um skrið-
dreka, hvernig á að stýra þeim, um
skriðdrekaorustur, hvernig á að
framleiða þá og þar fram eftir göt-
um. Svo áttu að vera með próf hálfs-
mánaðarlega og sá sem er efstur á
prófinu verður skriðdrekaforingi
númer eitt, sá í öðru sæti foringi
númer tvö og svo koll af kolli. Ef þú
gerir þetta svona lofa ég því að þeir
verða allir orðnir fluglæsir áður en
þú veist af!“
Mitt svar við þessu var: „Já, það
má vel vera að þetta sé rétt. En ef
ég legg þetta til, þá verða líka
ekki margir dagar þar til ég
missi embættið!“
Það að strákarnir
standa sig svo miklu
verr í lestri en stelp-
urnar er vitanlega
mikið umhugsunar-
efni. Nú ætla ég al-
veg að leggja til hlið-
ar spurninguna um
mun á kynjunum –
eru strákar öðru vísi
en stelpur, býr sam-
félagið til mun eða
eru kynin eðlisólík?
Óháð því hvert
svarið er
þá verðum við að komast til botns í
því hvað gerir það að verkum að
strákarnir standa sig svo miklu verr.
Þá þurfum við vitanlega að velta því
fyrir okkur, þegar kemur að náms-
efninu, hvort það sé almennt nógu
áhugavert fyrir strákana. Auðvitað
eru ekki allir strákar eins, ekki frek-
ar en að allar stelpur eru eins. Svo
fjarri því, en eitthvað er það sem út-
skýrir þennan mikla mun sem er á
strákum og stelpum. Námsgögn,
kennsluaðferðir, menntun kennara
og samstarf við foreldra, eru allt
þættir sem ráða úrslitum þegar kem-
ur að læsi.“
Heimilislífið undirokað
Illugi og kona hans, Brynhildur
Einarsdóttir, eiga litla dóttur, Guð-
rúnu Ínu, sem er tveggja og hálfs
árs. „Guðrún Ína uppgötvaði fyrir
rúmum tveimur mánuðum síðan
teiknimyndina Frozen og um tíma
var allt heimilislíf okkar undirokað af
þessari teiknimynd. Ég þurfti að
leika hreindýrið, snjókarlinn og
meira að segja Elsu og Önnu! Það
verður reyndar að segjast að útlits-
lega er ég mun nær hreindýrinu
heldur en þeim systrum.
Ég varð því mjög glaður þegar ég
fann loksins bók sem byggð er á
teiknimyndinni, með myndum og
texta, sem ég gat lesið fyrir stelpuna
á kvöldin og reyndar helst líka áður
en við förum á leikskólann á morgn-
ana. Hún er alveg vitlaus í þessa bók.
Þetta er dæmi um það hversu
miklu skiptir að búa til námsefni sem
krakkarnir tengja við og hafa áhuga
á, meira að segja þegar þau eru
svona pínulítil.“
Illugi segist reyna að heimsækja
eins marga leikskóla og hann getur
þar sem hann fer um. „Bæði er það
vegna þess að ég á stelpu á leik-
skólaaldri og ekki síður vegna þess
að það skiptir svo gríðarlega miklu
máli hvernig til tekst í mennt-
unarmálum þjóðarinnar hvernig
þetta skólastig þróast. Á leik-
skólastiginu hafa orðið miklar fram-
farir á undanförnum árum og ára-
tugum. Við erum alveg farin frá því
viðhorfi að leikskólinn sé geymslu-
stofnun fyrir börn yfir í það að þetta
sé menntastofnun.“
Að hugsa út fyrir boxið
Skriðdrekar og Frozen