Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2003, Side 60

SÆUNN KJAJRTANSDOTTIR
að greina hvort hugsanir mínar og líðan væru frá sjálffi mér komnar eða
hvort og þá hvernig þær tengdust innra lífi Sólveigar.
Klofningm; frávarp og almættistrú
Efidr því sem á meðferðina leið komu betur í ljós frumstæðir vamarhættir
sem einkenna ofsóknar klofningsstöðuna (e. paranoid schizoidposition), s.s.
klofhingur (e. splitting) og ffávarp (e. projection) og almættistrú (e. omnipot-
encé). Tilgangur ffumstæðra varnarhátta er að koma skipulagi á skynjanir
einstaklingsins með því að kljúfa þær í svart eða hvítt og losa hann midan
erfiðum tdlfinningum með því að skynja þær í öðnun (ffávarp). AJmættds-
trú er teflt gegn vanmættd og birtdst m.a. hjá Sólveigu með því að hún
hafði sig yfir hversdagslegar þarfir venjulegs fólks. Hún færði sterk rök
fyrir því að hana ættd ekki að langa í ný föt eða jafnvel klippingu. Ef hún
keypti sér eitthvað mátti engdnn taka eftdr því. Hún varð fiust að fela það,
gera lítdð úr því eða fullvissa sjálfa sig um að hún hefði getað verið án þess.
Með tárin í augunum sagði hún að það væri hræðilegt að langa í eitthvað
sem hún gætd ekki fengið. Þess vegna langaði hana ekki í það.
Hún rifjaði upp eitt af fáum skiptum sem henni fannst hún ekki vera
minni máttar heldur sterk og dugleg. Þetta var um nótt og sonur henn-
ar var óvær vegna þess að hann var að taka tennur. Tómas kom ekki að
nokkru gagni við umönnun sonarins ffekar en fyrri daginn. Sólveig hafði
verið að ljúka stóru verkefni í skólanum og þurfid að vakna snemma
morguninn eftir. Þar sem hún sat úrvinda af þreytu með son sinn í fang-
inu og nuddaði á honum góminn kom það henni á óvart hve sæl hún var.
Hún fann eftir á að það var vegna þess að hún gat þetta allt, verið í há-
skóla, unnið fyrir sér, hugsað um barnið sitt og ónytjunginn sem hún var
gift. Hún þarfnaðist einskis.
Hún sagðist auðvitað ekki hafa þarfhast Tómasar og því gat hún ekki
skilið af hverju hún bjó svo lengi með honum. Þegar hún tók loks
ákvörðun um að skilja var engu tauti við Tómas komið og hann fór
hvergi. Sólveig sldpti um læsingar á íbúðinni þeirra en hann komst alltaf
inn aftur. Hún leitaði aðstoðar heimilislæknis og geðlækna í þeirri von að
þeir myndu losa hana við hann, en allt kom fyrir ekki. Með sjálffi sér
vonaði hún að hann myndi lenda í slysi á mótorhjólinu sínu og deyja. Þá
hefði verið haldin jarðarför, fólk hefði sýnt henni samúð og hún hefði
getað viðhaldið ímynd hamingjusama hjónabandsins.
58