Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2003, Page 71

,DAUÐI! MAÐUR ER VERÐLAUNAÐUR MEÐ DAUÐA!'
Myndin endar því á ofartáknrænan hátt í andstöðu við flestar aðrar
zombíumyndir: En til að vera viðbúin komu bjargvættanna hefur unga
fólkið saumað stærðarinnar „halló“ út í dúk og breytt á grasið.19 Hér
mætti hugsa sér að sé kominn nýr vinkill á túlkun Grants. Vissulega lýsir
myndin gjaldþroti feðraveldisins. Allir karlar sem einhver töggur er í
drepast fljótlega og það kemur í hlut konunnar að halda hlutunum gang-
andi, unglingsstúlkan og ungi maðurinn eru að mestu byrði á henni.
Herinn er enn notaður sem fulltrúi feðraveldisins og fær jafhslæma út-
reið og hefð er íýrir í þessum myndum, en álíka minni birtust einmitt í
þriðju zombíumynd Romeros, Day ofthe Dead, þar sem einnig stóð til að
nota konur sem útungunarvélar, burtséð ffá þeirra eigin skoðun á mál-
inu. Vandamálið við hnm feðraveldisins í zombíumyndum er að því ffylg-
ir algert hrun heimsins, sem gerir tilveruna lítt skárri fyrir femínista, því
þeir eyðast með. 28 Days Later virðist hins vegar bjóða upp á mótvægi við
þetta, feðraveldið fellur en með því ekki öll von.
Að öðru leyti fellur myndin ágætlega að þeim túlkunum á zombíum
sem hér hafa verið raktar, heimsmyndin er fremur ömurleg eins og kem-
ur fram í fyrsta atriðinu, en þar eru vísindamennirnir og umhverfisvernd-
arsinnarnir sýndir í álíka ljósi: Vísindamennirnir sjást ekki fyrir í tilraun-
um sínum og umhverfisverndarsinnarnir eru álíka einsýnir í hugsjónum
sínum. Hópurinn sem Jim hittir hefst við í sjoppu og nærist þar á sælgæti
og gosi, sem er auðvelt að sjá sem táknmynd fyrir neysluhyggjuna og
spilar á skemmtilegan hátt við verslunarmiðstöðvarminnið í Dazvn. Að
lokum mætti vel hugsa sér myndina sem ádeilu á stríðsrekstur, sbr. ádeil-
19 Þetta er ekki eina dæmið um að óvæntur endir snúi upp á hefðina. Af öðrum má
nefna Eqidlibrium (Kurt Wimmer 2002), dystópíska framtíðarmynd um samfélag
sem er fangið af einskonar stóra bróður sem heldur öllum mannlegum tilfinningum
niðri með lyfjagjöf, ‘equlibrium’. Ofugt við hefðina, sem segir svo fyrir að allar slík-
ar myndir endi illa, sbr. Nineteen Eighty-Four (Michael Radford 1984) og Fahrenheit
451 (Francois Truffaut 1966), báðar byggðar á samnefndum skáldsögum, endar
myndin með uppreisn gegn stóra bróður! Einnig má nefna hrollvekjuna House of
1000 Corpses (Rob Zombie 2002), sem er einskonar endurgerð á Texas Chainsaw
Massacre (Tbbe Hooper 1974) með zombíum, brjáluðum vísindamarmi og Blair-
noma ívafi, en öfugt við fyrirmyndina og aðrar ‘síðustu stúlku’ myndir (sbr. kenn-
ingu Carol J. Clover um að það er alltaf ein kvenhetja í hrollvekjum sem lifir af (sjá
Men, Women and Chainsaws: Gender in the Modem Horror Film, London, BFI 1992
og þýðingu mína á Clover í Af&ngum í kvikmyndafræium ritstj. Guðni Elísson,
Reykjavík, Forlagið 2003) er sú stúlka sem virðist ætla að komast af, út á veg, aftur
komin í hendur kvalara sinna í lok myndarinnar.
69