Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2003, Page 139
SJÓNGERVTNGAR, SYNDIR OG HVERFULL VERULEIKI
sjálf erum og neitum okkur þess vegna um að tileinka okkur Kfssýn sem
opnar augu okkar fyrir þeim margvíslegu gæðum sem eftirsóknarverð
eru. Hugsunarleysið heldur okkur í heljargreipum hins viðtekna, í eftir-
sókn eftir því sem viðtekin viðhorf - einnig mótuð af hugsunarlausri Kfs-
afstöðu - hafa ákvarðað fyrir okkur. Og niðurstaðan er ekki síður
dramatísk: Þar með erum við ofurseld dauðasyndunum; það ætti ekki að
valda okkur minni skelfingu heldur en fylgismönnum ffumkirkjunnar,
miðaldamönnum eða hverjum sem er, og jafnvel hvort sem við teljum
okkur kristin eða ekki. Skelfingin yfir dauðasyndunum kemur ekki til af
því sem kann að henda okkur eftir að lífinu lýkur samkvæmt Heinimáki.
Dauðasyndimar eins og hann leggur þær upp em dauðasyndir vegna þess
að þær drepa: „Dauðasyndimar leiða hægt og bítandi til dauða, þær tæra
lífsgleðina, angistin þrengir að og kærleikurinn tortímist hægt en
óumflýjanlega“ segir Heinimáki í lok inngangs bókarinnar (bls. 15).
Bóldn skiptist, eins og við er að búast, í sjö kafla auk inngangskafla en
hverjum kafla er skipt niður í marga undirkafla, flesta örstutta og mark-
miðið er mestan part að setja umræðuna um dauðasyndirnar í einfalt og
skiljanlegt samhengi. Hver synd er notuð sem einskonar yfirheiti og
kaflarnir hefjast á langri upptalningu lasta og synda sem hver um sig fell-
ur undir yfirheiti kaflans. Þannig fellur hoffnóður undir hroka og sömu-
leiðis ofsi á meðan allt á milh pirrings og bræði er innan yfirhugtaksins
heift. Raunar em skilin ekld alltaf skýr. Ofsi fellur ekki aðeins undir
hroka heldur lílca. undir heift og fleiri dæmi era um samruna lastanna.
Heinimáld notar ýmsar skemmtisögur úr samtímanum til að lífga upp á
umfjöllunina og tekst stundum vel en ekki alltaf. Fyrsti kafli bókarinnar
hefst til dæmis á afar vandræðalegum Cindy Crawford brandara sem að
minnsta kosti þeim sem þetta skrifar gengur illa að tengja við hroka:
Hann snýst um manninn sem lendir einn með Hollywoodstjömunni
Cindy Crawford á eyðieyju og þó að vissulega fái hann draum sinn upp-
fylltan um unaðsnætur með fyrirsætunni þá er langstærsti draumurinn þó
fremur að guma af því að hafa verið með Cindy Crawford. Harm langar
til að segja við einhvem af sínu sauðahúsi: „Farðu ekki lengra með það,
en veistu bara hvað. Eg hef fengið það hjá Cindy Crawford“ (bls. 17).
Heinimáki víkur ffá hinum sígilda hsta miðaldamanna yfir dauðasynd-
ir með því að nota stundum almennari hugtök. Þannig er lauslæti ekki á
lista hans heldur kemur nautnasýki í stað þess og munúð í stað óhófs.
Ohóf og lauslæti birtast hinsvegar í undirlistunum. Almennt má þó segja
07