Þjóðlíf - 01.07.1990, Qupperneq 27

RAR GEFAST UPP!
hilluna. — Það halda flestir að dómara-
starfið sé auðvelt, en það er alls ekki raun-
in. Ungir dómarar eru gjarnan hikandi og
missa tökin á leiknum. Þess vegna er áríð-
andi að þeir fái reynslu af dómgæslu í
yngri flokkum áður en þeir dæma erfiðari
leiki.
Dómarar eru sjálfboðaliðar og aðeins
dómarar í 1. og 2. deild og í bikarleikjum
fá greiddan útlagðan kostnað. Það er jöfn-
unarsjóður sem borgar en í sjóðinn greiða
félög í 1. og 2. deild. Afföllin í dómara-
stéttinni eru líklega með því hæsta sem
þekkist. Það er talað um að af tíu manna
hópi sem tekur námskeið og fær unglinga-
dómararéttindi séu aðeins einn til tveir
starfandi eftir sjö til átta ár.
Önnur algeng ástæða fyrir því að ungl-
ingadómarar hætta er að þeir iðka íþrótt-
ina sjálfir og geta þess vegna ekki sinnt
dómgæslu sem skyldi. — Ég spila með 2.
flokk KR og vinn mikið þannig ég kemst
ekki yfir það að dæma, segir Þorsteinn
Þorsteinsson, en hann tók dómaranám-
skeið í fyrravor og dæmdi nokkra leiki. í
ár gefur hann ekki kost á sér.
nglingadómari á að baki dómara-
námskeið og eftir tvö ár og þrjátíu
leiki í yngri flokkum verður hann héraðs-
dómari. Þá verður hann línuvörður í
meistaraflokksleikjum og fær að dæma í 4.
deild. Dómari sem heldur áfram dæmir í
prófleik þar sem eftirlitsmenn KSÍ fylgj-
ast með frammistöðu hans. Standist hann
prófleikinn, og það gera þeir flestir, tekur
hann próf og fær réttindi sem landsdóm-
ari. Landsdómurum er skipt í A og B
hópa. A-landsdómarar eru 15 þetta
keppnistímabil og þeir dæma alla leiki í 1.
og 2. deild íslandsmótsins. B-landsdóm-
arar eru um 20 og þeir eru línuverðir í
fyrstu og annarri deild en dæma í þriðju og
fjórðu deild.
Það eru gerðar meiri kröfur til lands-
dómara en héraðs- og unglingadómara. í
upphafi keppnistímabils gangast þeir
undir þolpróf. Þeim er gert að hlaupa að
minnsta kosti 2.6 km á 12 mínútum, 50
metra sprett á undir 7.5 sekúndum og 200
metra sprett á 35 sekúndum. — Þetta er
próf sem meðalgóður trimmari stenst,
segir Gísli Gíslason, starfsmaður KSI.
í vor var þolprófið haldið í lok apríl og
það kom á daginn að þó nokkrir dómarar
stóðust ekki prófið og voru ekki undir það
búnir að dæma í leikjum sumarsins. Það
var lesið yfir dómurunum og prófið end-
urtekið hálfum mánuði síðar. — Þá gekk
það mun betur, segir Gísli Gíslason.
— Ég hef séð til dómara í 1. deild sem
geta ekki hlaupið á vellinum, segir Geir
Þorsteinsson og telur að líkamlegri þjálfun
dómara sé ábótavant. Geir rekur skýring-
una meðal annars til þess að lítil virðing sé
borin fyrir dómurum hérlendis. Aðrir við-
mælendur Þjóðlífs tóku í sama streng. Af-
leiðingarnar eru þær að dómarar taka starf
sitt ekki nógu alvarlega og fáir sækjast
eftir starfinu. Ingi Jónsson formaður
dómaranefndar KSÍ sagði þó að málin
þróuðust í rétta átt og mönnum skildist æ
betur að dómarinn er mikilvægur fyrir
íþróttina. — Áður vorum við ekkert, en
núna erum við að verða eitthvað.
Það er stöðugur höfuðverkur knatt-
spyrnufélaga að tryggja sér nægilega
marga dómara. Reglur KSÍ eru þær að
fyrir hvert lið sem félag sendir til þátttöku
skuli jafnframt skrá dómara.
— Það gengur vel að manna dómarast-
öður í meistaraflokki en það vantar mann-
skap í yngri flokkana, segir Geir Þor-
steinsson.
Til skamms tíma voru félögin ein um að
halda dómaranámskeið án þess að það
fullnægði eftirspurninni. í vor bryddaði
KSÍ upp á nýjung með því að gangast fyrir
og auglýsa dómaranámskeið. Það þótti
gefast vel og einir 19 unglingadómarar út-
skrifuðust eftir bóklegt nám sem tók fimm
kvöld. Miðað við fyrri reynslu verða
aðeins 2 til 4 dómarar úr þessum hópi
starfandi eftir nokkur ár.
ó að skortur sé á dómurum í karla-
flokkum er ástandið sýnu verra í
kvennaknattspyrnunni. Aðeins sjö stúlk-
ur eru með dómararéttindi, samkvæmt
skrá KSÍ. Allar eru þær unglingadómarar
og mega því aðeins dæma í yngri flokkum.
Auður Skúladóttir tók dómaranámskeið
vorið 1989 og segist fá „yfirdrifið að gera“.
Auður spilaði í fyrra með meistaraflokki
Stjörnunnar en varð að skipta yfir í
Breiðablik í ár vegna þess að kvennalið
Stjörnunnar var lagt niður. Það vantaði
einfaldlega mannskap. „Það er mjög illa
búið að kvennaknattspyrnunni hérna.“
— Við ætlum að gera átak í dómara-
málum kvenna í samvinnu við kvennan-
efnd KSÍ, segir Ingi Jónsson. í kvennan-
efnd KSÍ sitja þrír karlmenn og ein kona.
Það lengsta sem dómari getur náð er að
verða milliríkjadómari. Fjórir íslendingar
eru samþykktir sem milliríkjadómarar af
alþjóðasambandinu FIFA og verða senni-
lega ekki fleiri í bráð. íslensku dómararnir
fá minna að gera en margir erlendir starfs-
bræður þeirra. Hver um sig dæmir í mesta
lagi 3 til 4 leiki á ári. ísland er ekki fyrir-
ferðarmikið í knattspyrnuheiminum og
dómgæsla í milliríkjaleikjum er eftirsókn-
arverð. Forráðamenn KSÍ leggja áherslu á
að starfandi milliríkjadómarar fái fleiri
verkefni áður en hugað verður að fjölga
þeim.
Starfsævi dómara lýkur árið sem þeir
verða fimmtugir. Þá missa þeir landsdóm-
araréttindin og mega aðeins dæma í neðri
deildum og yngri flokkum.
0
ÞJÓÐLÍF 27