Þjóðlíf - 01.07.1990, Side 102

Austur-þyskir verka
menn hjá Wartburg.
VIÐSKIPTI
Fáar virkar vinnustundir
Opinberlega er því haldiö
fram aö meðaltals vinnutími
austur-þýskra verkamanna
sé í kringum 43 klukkustundir
á viku. Hins vegar hafa sér-
fræðingar frá v-þýsku efna-
hagsstofnuninni komist aö
því að virkar vinnustundir hjá
rúmlega fjóröungi verka-
manna séu rúmlega 20 á
viku. Samkvæmt niöur-
stööum úr rannsókn 2000
verkamönnum kom í Ijós að
hjá aðeins 1.1% þeirra kom
aldrei til vinnustöövunar.
Meira en helmingur þeirra
stundir á degi hverjum til að
bíöa eftir efni í vinnutímanum.
Skipulagsleysið og úr sér
gengnar vélar og tæki hafa
komiö vestur-þýskum mjög á
óvart...
hafði ekkert aö gera lengur
en þrjár stundir á dag. í bygg-
ingarvinnu og í landbúnaöi
hefur fjórði hver ekkert aö
gera í þrjár til fjórar stundir á
dag. Níundi hver handverks-
maöur notar fjórar til fimm
Hlægilegar auglýsingar
Vestrænir auglýsendur í sjálf-
hverfum draumaheimi sínum
eru forviða yfir því að neyt-
endur í Austur-Þýskalandi
bregöist ekki viö með sama
hætti og vestrænir meöbræö-
ur þeirra. Austur-maðurinn er
öðruvísi. Reynsluheimur
þeirra er allur annar og vest-
rænar auglýsingar eru þeim
oft óskiljanlegar, jafnvel skilja
þeir ekki orðin sem notuð eru.
Og mjög oft þykir þeim aug-
lýsingarnar hlægilegar. „Viö
höfum ekki hugsað um þaö
aö manneskjur í Austur-
Þýskalandi hugsa ööruvísi og
tala ööruvísi", viðurkennir
einn helsti auglýsingasér-
fræöingur vestan megin.
Neysluvenjur og óskir borg-
ara í Austur-Þýskalandi eru
meira og minna óþekktar og
vestrænum sérfræðingum og
auglýsingamönnum fram-
andi. Auglýsingasíöur í blöö-
um og tímaritum eystra eru
mjög dýrar. Eitt aðalatriði
málsins er þó, aö austur-
þýskir neytendur taka auglýs-
ingar bókstaflega, en þaö
gerir fólk vestra ekki nema aö
hluta. Austan megin óttast
líka margir áhrif auglýsing-
anna í náinni framtíð. Auglýs-
ingarnar eru birtingarform
nýrra valdhafa í augum þeirra
varfærnu. Þannig ályktaði t.d.
nýja blaðamannasambandið
í Austur-Þýskalandi í umfjöll-
un um auglýsingasjónvarp og
varaði við því „aö í staö ein-
ræöis flokksins áður kæmi
einræði vestrænna fjölmiðla-
risa“....
Umferðin í Santiago.
Ráðstafanir í Chile
Lýðræöisleg stjórn Patricio
Alwin í Chile hefur hafiö víö-
tækar ráöstafanir til aö reyna
aö reisa efnahags- og mann-
líf landsmanna viö. Þaö er í
rústum eftir Pinochet, sem
studdist viö frjálshyggjuöfgar
í landstjórninni. Meðal ráð-
stafana eru margvíslegar að-
geröir til aö draga úr mengun.
Þannig var Santiago höfuð-
borg Chile oröin einna meng-
uðust höfuöborga veraldar.
Þar veröur hver bílaeigandi
að skilja bílinn sinn eftir
heima einn vinnudag í viku
hverri. Landhelgislöggjöf,
sem hefði leitt til alræöis er-
lendra auöhringa í fiskveiöi
landsmanna, hefur verið ýtt
út af borðinu. Þá hafa skógar
veriö settir aftur undir náttúru-
vernd. Þetta eru taldar óhjá-
kvæmilegar ráðstafanir til að
byrja meö...
(Spiegel/óg)
Húseignirí Japan.
Lán til 100 ára
Nú eiga japanskir húseigend-
ur ekki einungis kost á að arf-
leiða húseignir sínar afkom-
endum, heldur einnig á aö
færa þeim skuldir í arf allt til
þriöju eöa fjóröu kynslóðar.
Stærsta fjármögnunarfyrir-
tæki í húsbyggingum í Japan
býður nú há lán meö 100 ára
afborgunartíma. Meö þess-
um langa lánstíma er ætlunin
aö gefa ungum japönskum
hjónum kost á aö komast yfir
fasteign, en fasteignaverö er
mjög hátt í landinu. Þar meö
er erfingjum afhentur skulda-
bagginn meö fasteigninni. Ef
enginn erfingi kemur í Ijós hjá
fólkinu er hægt aö endur-
skoöa eftirstöðvar lánsins á
ævikvöldi, skuldbreyta eða
eitthvað í þá áttina. Lánstími
slíkra lána hefur smám sam-
an verið að lengjast í Japan,
—fyrir þremur árum var hann
fimmtíu ár...
(Spiegel/óg)
k
102 ÞJÓÐLÍF