Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Síða 38

AGRIP ERINDA / XIII. VISINDARAÐSTEFNA Hl
ekki höfðu ofnæmi voru eldri, reyktu oftar og höfðu oftar mótefni
fyrir H. pylori, H. simplex og C. pneumonii (p>0,001; p>0,01 og
p>0,002). Ekki var munur á löndunum þremur varðandi þessar
niðurstöður. Niðurstöðurnar voru enn marktækar eftir fjölþátta
aðhvarfsgreiningu þar sem tekið var tillit til aldurs, kynferðis,
rannsóknarstaðar, reykinga, þyngdarstuðuls, gæludýrahalds í
bernsku, sjúkrahúsdvalar í bernsku og aldurs móður.
Alyktanir: Rannsókn á vel skilgreindu þýði frá þremur löndum
og leiðir í Ijós minni líkur á ofnæmi hjá þeim sem sýkst hafa
oftar. Ofangreindar sýkingar hafa verið taldar mælikvarði á
heilsuspillandi umhverfi og þröngan húsakost, en rannsókn
okkar sýnir hugsanlega verndandi áhrif slíks umhverfis varðandi
ofnæmi.
E 40 Efnasmíð og rannsóknir á katjónískum metýleruðum
kítósykruafleiðum með bakteríuhamlandi eiginleika
Ögmundur Viðar Rúnarsson', Jukka Holappa2,Tapio Nevalainena2, Martha
Hjálmarsdóttir3, Tomi Jarvinen2, Porsteinn Loftsson1, Jón M. Einarsson4,
Már Másson1
’Lyfjafræðideild HÍ, 2Háskólinn í Kuopio, Finnlandi, 3Háskólinn í Reykjavík,
4Genis ehf.
ovrl@hi.is
Inngangur: Kítósykrur og afleiður kítósykra hafa sýnt margs konar
áhugaverða lyfjafræðilega eiginleika svo sem bakteríudrepandi,
genaferjunar, sáragræðandi eiginleika og fleira. Hins vegar er
samband byggingar og virkni ekki fullkomlega þekkt þar sem
efnagreining þeirra getur verið ófullnægjandi. Samanburður á
bakterívirkni kítósykruafleiða hefur einnig reynst erfið þar sem
efnin eru ekki mæld við staðlaðar aðstæður.
Eíniviður og aðferðir: Smíðuð var fjölbreytt flóra af metýleruðum
kítósanafleiðum. Reynt var að stýra metýleringu á amínóhóp
sykrunar og hafa mismikla O-metýleringu. Notast var við þrjú
upphafsefni, eina fjölsykru og tvær fásykrur. Upphafsefnin
höfðu einnig mismunandi fjölda N-asetýlhópa. Afleiðurnar
voru byggingargreindar með NMR, IR og frumefnagreiningu.
Bakteríuhamlandi virkni afleiðnanna var ákvörðuð gegn S.
aureus við tvö sýrustig. Notuð var stöðluð aðferð frá The Clinical
and Laboratory Standards Institute (CLSI) sem gerir samanburð
mögulegan.
Niðurstöður og ályktunir: Metýleruðu kítósanafleiðurnar voru
með fjölbreytta byggingu, það er mismunandi mólþunga,
mismunandi N-asetýleringu, fjölbreytta NN-dí-, N-mónó- og
O-metýleringu og með N,N,N-trímetýleringu á bilinu 0-74%.
Afleiður kítófjölsykrunar sýndu virkni gegn S. aureus á meðan
fásykrurnar voru óvirkar. Við pH 5,5 var bakteríuhamlandi
virknin á bilinu 16-512 mg/mL. Við pH 7,2 voru efnin almennt
minni bakteríuhamlandi en virkasta efnið náði niður í 8 mg/mL.
Samband byggingar og virkni leiddi í ljós að jákvæð fylgni var
milli N,N,N-tr£metýleringar og bakteríhamlandi eiginleika við pH
7,2. Við pH 5,5 var neikvætt samband milli N,N,N-trimetýleringar
og bakteríuhamlandi eiginleika sem segir okkur að jónuðu
amínóhópanir leggja til bakteríuhamlandi eiginleikanna. O-
metýlering hafði lítil áhrif á virknina.
E 41 Virkni APOBEC3 próteina mismunandi spendýra
gegn retróveirum
Stcfún Ragnar Jónsson' :-w, Guylaine Haché* 2-3-4, Mark D. Stenglein2-34,
Valgerður Andrésdóttir1, Reuben S. Harris2-34
'Tilraunastöð HÍ í meinafræði að Keldum, 2Department of Biochemistry,
Molecular Biology and Biophysics, -’lnstitule for Molecular Virology,
4Beckman Center for Transposon Research, University of Minnesota, USA
stefanjo@hi.is
Inngangur: Lífverur hafa frá örófi alda þróað með sér varnir gegn
retróveirusýkingum. Dæmi um slíkt eru APOBEC3 próteinin en
þau eru fjölskylda cytósín deaminasa sem geta hindrað retróveirur
með afamíneringu cýtósíns í úrasil í ssDNAi meðan á víxlritun
stendur. Lentiveirur hafa þó mótleik við þessu, veirupróteinið
Vif sem stuðlar að niðurbroti APOBEC3 próteina. APOBEC3
prótein er einungis að finna í spendýrum. í þessu verkefni hafa
klaufdýr verið skoðuð með það fyrir augum að ákvarða hvort
APOBEC3 prótein þeirra virki á sama hátt og manna APOBEC3
prótein gegn retróveirum.
Efniviður og aðferðir: Leitað var í cDNA söfnum af APOBEC3
próteinum kúa og svína og upplýsingar um varðveitt hneppi
notuð til að klóna kinda APOBEC3 prótein. Athugað var hvort
próteinin gætu hindrað retróveirusýkingu með HIV-GFP sýkingu
í frumurækt. Kannað var hvort hindrunin ætti sér stað með cDNA
afamíneringu með því að klóna og raðgreina innlimaða veiru
DNA. Einnig var athugað hvort þau væru ónæm fyrir hindrum
með HIV-1 Vif. Staðsetning APOBEC3 próteinanna var könnuð
með því að nema tjáningu GFP-tengdra APOBEC3 próteina.
Niðurstöður og álvktanir: Klaufdýra APOBEC3 prótein eru að
mestu tjáð í umfrymi. Pau geta hindrað retróveirusýkingu með
cýtósín afamíneringu og eru ónæm fyrir hindrun með Vif próteini
HIV-1. Flest APOBEC3 prótein hafa tvö afamineringarhneppi
og er C-enda hneppið virkt í þeim mannapróteinum sem skoðuð
hafa verið. Klaufdýra APOBEC3 próteinin hafa hins vegar virkt
N-enda afamíneringarhneppi. Þetta bendir til þess að staðsetning
innan frumu og virkni gegn retróverum sé varðveitt milli spendýra,
en að staðsetning virka af-amíneringarhneppisins og næmni gegn
Vif sé ólík. Saman benda þessar niðurstöður því til aðlögunar og
virkrar baráttu milli APOBEC3 próteina og retróveira.
E 42 Ný berkjufrumulína; sérhæfing og notagildi
Skarphéðinn Halldórsson'. Valþór Asgrímsson3, Guðmundur Hrafn
Guðmundsson', Ólafur Baldursson2-4, Þórarinn Guðjónsson3-5
'Líffræðistofnunog^lyfjafræðideildHI/RannsóknarstofaKrabbameinsfélags
íslands,4lungnadeild og 5blóðmeinafræðideild Landspítala
olafbald@landspitlai. is
Inngangur: Þekjuvefurlungnabcrkjusamanstendurafmismunandi
frumugerðum, bifhærðum frumum, slímfrumum, kirtilfrumum,
clarafrumum og basalfrumum. Basalfrumurnar eru sérstakar að
því leyti að þær eru taldar sérhæfast yfir í hinar frumugerðirnar.
Með tilliti til þeirra fjölda frumugerða sem finnast í berkjum
þá er mikil þörf á skilgreindum frumulínum sem endurspegla
svipgerð ofangreindra frumugerða. Við lýsum hér svipgerð nýrrar
38 Læknablaðið/fylgirit 53 2007/93