Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Side 41

ÁGRIP ERINDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
að aðrir ferlar innan frumunnar geti bætt upp breytta virkni
stökkbreyttu próteinanna eða að önnur fosfórunarset geti tekið
við af Ser73 og 409 þegar þau vantar. Hver sem skýringin kann
að vera þá undirstrika niðurstöðurnar að ekki er alltaf hægt
að yfirfæra niðurstöður úr in vitro rannsóknum yfir á flóknar
fjölfrumalífverur.
E 48 Mitf umritunarþátturinn tengist þ-catenin til að
ákvarða tjáningu markgena
Alexander Schepsky', Katja Bruser2, Gunnar J. Gunnarsson1, Jane GoodalD,
Jón H. Hallsson1, Colin R. Goding3, Eiríkur Steingrímsson1, Andreas
Hecht2
'Lífefna- og sameindalíffræðistofa, læknadeild HÍ, 2Institute for Molecular
Medicine and Cell Science, University of Freiburg, Þýskalandi, 3Signal
transduction laboratory, Marie Curie Research Institute, The Chart, Oxted,
Surrey, Bretlandi
A. Schepsky@mcri.ac. uk
Inngangur: Proskun, viðhald og fjölgun litfrumna, sem mynda lit
í húð og hárum, er algerlega háð virkni Mitf (microphthalmia-
associated transcription factor) umritunarþáttarins. Mitf gegnir
veigamiklu hlutverki í endurnýjun og viðhaldi á litstofnfrumum
auk þess sem tjáning Mitf er aukin í sortuæxlum. Sýnt hefur verið
að Mitf örvar umritun ýmissa ólíkra gena í óskyldum frumum
en hvernig starfsemi Mitf er stjórnað í hinum ýmsu frumum er
ekki ljóst. Ein skýringin gæti falið í sér samspil á milli Mitf og
annarra hjálparpróteina. Til að einangra slíka þætti notuðum við
Yeast-2-hybrid aðferðina. Meðal þeirra próteina sem fundust var
þ-catenin sem er lykilsameind í Wnt-háðum boðleiðum. Örvun
Wnt boðleiðarinnar hefur þau áhrif að þ-catenin flyst inn í kjarna
þar sem það myndar flóka með Lefl/Tcf umritunarþáttunum og
virkjar umritun markgena. Hugsanlegt er að svipað eigi við um
starfsemi Mitf gensins og að virkni þess sé háð samstarfi við þ-
catenin. Samstarf þessara próteina gæti skipt máli fyrir þroskun
litfrumna eða í æxlismyndun. Markmið þessarar rannsóknar var
að skilgreina samskipti Mitf og þ-catenin próteinanna og meta
áhrif þessara samskipta á umritunarvirkni Mitf próteinsins.
Efniviður og aðferðir: Samskipti próteinanna voru staðfest og
skilgreind nánar með co-immunoprecipitation, GST pulldown og
Yeast-2-hybrid aðferðum. Stökkbreytigreining sýndi að þ-catenin
binst Mitf í gegnum armadillo-svæðið og að helix 1 svæðið í
Mitf er mikilvægt fyrir samskipti próteinanna. Yfirtjáning Mitt
Riinnkar umritunarvirkni þ-catenin en yfirtjáning á þ-catenin
eykur umritunarvirkni Mitf. ChlP aðferðin staðfesti að þ-catenin
gæti bundist Mitf markgenum í frumum og siRNA aðferðin sýndi
að p-catenin þarf Mitf til að geta bundist.
Niðurstöður og ályktarnir: Við höfum sýnt að samskipti þ-
catenins og Mitf eiga sér stað í kjarna litfrumna og að þessi
samskipti draga úr umritunarvirkni þ-catenin frá þ-catenin/LEFl
sértækum stýrlum en auka umritun frá Mitf sértækum stýrlum.
Rannsóknir okkar veita því nýja innsýn í stjórn á umritunarvirkni
Mitf próteinsins og áhrif á þroskun litfruma og æxlismyndun.
E 49 Greining og hámörkun gæða flókinna PCR hvarfa
með tvívíðum lögunarháðum rafdrætti
Guðmundur H. Gunnarsson1'2, Bjarki Guðmundsson2, Hans G. Þormar13,
Jón Jóhannes Jónsson1
'Lífefna- og sameindalíffræðistofa læknadeildar HÍ, 2Lífeind ehf., 3erfða- og
sameindalæknisfræðideild Landspítala
hans@hi.is
Inngangur: PCR á flóknum kjarnsýrusýnum er eitt af lykilskrefum
í nútíma lífvísindum. Það er til dæmis notað þar sem lítið er af
upphafserfðaefni fyrir fósturvísagreiningar, við myndun cDNA
safna fyrir örsýnaraðsafnagreiningar, fyrir frádráttarblendingu
og fyrir samanburð á erfðamengjum (comparative genomic
hybridization, CGH). Þrátt fyrir þessa miklu notkun flókinna
PCR hvarfa hefur engin tækni rutt sér til rúms til að greina afurðir
þessara hvarfa með nægjanlega skilvirkum hætti. Við kynnum
hér niðurstöður úr greiningum á flóknum PCR hvörfum með
tvívíðum þáttaháðum rafdrætti (2D-SDE).
Efniviður og aðferðir: Notuð voru flókin PCR hvörf byggð á
þekktum skerðibútasamsvörunum úr erfðamengi mannsins. Þessi
hvörf voru sett upp með mismunandi polýmerösum, mismunandi
hringafjölda og mismunandi íbætiefnum. Hvörfin voru skoðuð
bæði á venjulegum agarósa- og akrýlamíðgelum og jafnframt
greind með 2D-SDE.
Niðurstöður og ályktanir: Niðurstöður 2D-SDE greininga
benda til þess að flókin PCR hvörf séu mjög óskilvirk,
sérstaklega með auknum hringafjölda. Magn einþátta DNA í
sýnunum er mikið vandamál og getur valdið vanmati á magni
og stærðardreifingu afurðanna við venjubundna greiningu á
agarósa- eða pólýakrýlamíðgeli. Niðurstöður okkar sýna að með
því að skoða flókin PCR hvörf með 2D-SDE megi komast hjá
þessum vandamálum.
E 50 Söfnun og vinnsla á stofnfrumum ætluðum til
stuðnings eftir háskammtalyfjameðferð sjúklinga með
eitlakrabbamein og mergfrumuæxli
Steinunn J. Matthíasdóttir1, Leifur Þorsteinsson', Björgvin Hilmarsson1,
Kristbjörn Orri Guðmundsson', Olafur E. Sigurjónsson1, Erna
Guðmundsdóttir1, Svala Karlsdóttir1, Guðmundur Rúnarsson2, Sigrún
Reykdal2, Hlíf Steingrímsdóttir2, Þórunn Sævarsdóttir2, Þorbjörn Jónsson1,
Sveinn Guðmundsson1
'Blóðbankinn, 2blóðlækningadeild Landspítala
steinmat@lsh.is
Inngangur: Háskammtalyfjameðferð með stofnfrumustuðningi
þar sem frumur eru einangraðar frá sjúklingi (autologous) í
sjúkdómshléi (remission), hefur verið beitt gegn ýmsum illkynja
blóðsjúkdómum um tveggja áratuga skeið. Frumurnar eru ýmist
einangraðar úr beinmerg eða blóði eftir tilfærslu úr merg í blóð.
Fyrsta aðgerð af þessu tagi var framkvæmd á Landspítala í
desember 2003.
Efniviður og aðferðir: í lok árs 2005 höfðu 27 sjúklingar
hafið meðferð, 18 með eitlakrabbamein (lymphoma) og níu
með mergfrumuæxli (myeloma). Tilfærsla á stofnfrumum
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93