Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Side 42

ÁGRIP ERINDA / XIII. VfSINDARÁÐSTEFNA HÍ
(CD34+) úr merg í blóð var gerð með frumuvaxtaþætti (G-
CSF) að undangenginni meðferð með frumuhemjandi lyfjum.
Stofnfrumum var safnað með blóðskiljunarvél.
Niðurstöður: Söfnun stofnfrumna tókst hjá öllum sjúklingunum
nema tveimur. Par varð engin tilfærsla á CD34+ úr merg í blóð.
Frá sjúklingunum 25 var safnað 71 sinni, meðaltal 2,8 (1-5).
Meðalheildarfjöldi CD34+ frumna sem tókst að safna frá hverjum
sjúklingi var 8,4xl06/kg (3,0xl06/kg-31,0xl06/kg). Tuttugu og þrír
sjúklingar hafa fengið sínar frumur til baka að hluta eða öllu
leyti. Allir fengu lifandi CD34+ frumur, >2,0xl06/kg, sem er það
lágmark sem reynslan sýnir að þurfi til að rótun (engraftment)
verði í beinmergnum. Hjá öllum sjúklingunum mældist fjöldi
hvítfrumna >0,5xl0VL 12-14 dögum eftir ígræðslu. Á sama hátt
var fjöldi á blóðflögum komin upp í >25,0xl09/L á 15-17 dögum.
Ályktanir: Rótun varð hjá öllum sjúklingunum innan eðlilegra
tímamarka. Enn er of snemmt að segja til um hvort um langtíma
lækningu sé að ræða. Þessi árangur er í samræmi við það sem best
hefur náðst í löndunum í kringum okkur.
E 51 Vefjagerð carcinoid iungnaæxla er óáreiðanleg til
að spá fyrir um klíníska hegðun þeirra
Jólianmi M. Sigurðardóttir', Kristinn Jóhannsson', Helgi Isaksson2, Steinn
Jónsson34, Bjarni Torfason''4,Tómas Guðbjartsson1'4
'Hjarta- og lungnaskurðdeild.TannsóknarstofaHIímeinafræði^lungnadeild
Landspítala, 4læknadeild HÍ
johannamsig@yahoo.com tomasgudbjartsson@hotmail.com
Inngangur: Carcinoid-æxli eru krabbamein af neuroendocrine
uppruna sem oftast greinast í kviðarholi en geta greinst í lungum.
Þau hegða sér oftast sem góðkynja æxli en geta þó meinverpst.
Hefð er fyrir því að skipta þeim í illkynja (atypical) og hefðbundna
(classical) vefjagerð. Markmið þessarar rannsóknar var að kanna
faraldsfræði og árangur meðferðar við carcinoid-lungnaæxlum á
Island með sérstaka áherslu á vefjagerð æxlanna.
Efniviðttr og aðferðir: Afturvirk rannsókn sem nær til allra tilfella
sem greinst hafa á Islandi frá 1955 til 2005. Upplýsingar fengust
úr sjúkra- og aðgerðarskrám. Æxlin voru stiguð samkvæmt
TNM stigunarkerfi fyrir lungnakrabbamein. Öll æxlin voru
endurskoðuð af meinafræðingi.
Niðurstöður: Alls greindust 64 tilfelli (22 karlmenn, 42 konur;
meðalaldur 49 ára), sem er 1,9% af öllum lungnakrabbameinum
greindum á þessum 50 árum. Algengustu einkennin voru
takverkur og hósti en 18 sjúklingar greindust fyrir tilviljun. Hjá 45
sjúklingum fannst æxlið miðlægt í lungum, jafnt í hægra og vinstra
lunga. Langoftast var um að ræða klassíska vefjagerð (84%) en
10 sjúklingar voru með illkynja vefjagerð. Meðalstærð æxlanna
var 2,6 cm (bil 0,4-5,5 cm) og reyndust 33 sjúklingar vera á stigi
I og tveir á stigi II. Hjá fjórum sjúklingum fundust meinvörp í
miðmætiseitlum (stig III) og fjórir reyndust með fjarmeinvörp
(stig IV), en tveir þeirra voru með hefðbundna vefjagerð.
Einn sjúklingur lést innan 30 daga frá aðgerð en algengasta
aðgerðin var blaðnám (82%) og fjórir sjúklingar gengust undir
lungnabrottnám. Við eftirlit höfðu fimm af 64 sjúklingum látist af
völdum sjúkdómsins (7,8%), tveir þeirra voru með hefðbundna
vefjagerð. Fimm ára lífshorfur voru mun betri fyrir sjúklinga með
hefðbundna vefjagerð, eða 96% samanborið við 70% (p<0,001).
Ályktanir: Carcinoid-lungnaæxli hegða sér oftast góðkynja en
þessi æxli geta sáð sér í miðmætiseitla og/eða önnur líffæri. Þetta
getur dregið sjúklingana til dauða. Engu að síður eru horfur
hópsins í heild mjög góðar og árangur skurðaðgerða er góður.
Vefjagerð virðist ekki vera áreiðanleg til að spá fyrir um klíníska
hegðun þessara æxla.
E 52 Ungur aldur við greiningu eykur lífslíkur sjúklinga
með nýrnafrumukrabbamein
Ásgeir Thoroddsen1, Guömundur Vikar Einarsson1,4, Sverrir Harðarson3-4,
Vigdís Pétursdóttir34, Jónas Magnússon2'4,Tómas Guðbjartsson2 4
’Þvagfæraskurðdeild og 2handlækningadeild Landspítala, 3rannsóknarstofa
HÍ í meinafræði, Jlæknadeild HÍ
tomasgudbjartsson@hotmail.com
Inngangur: Nýrnafrumukrabbamein er aðallega sjúkdómur eldra
fólks og flestir sjúklinganna eru á sjötugsaldri við greiningu.
Sjúkdómurinn greinist hins vegar oft í yngri einstaklingum
og má gera ráð fyrir að 10-15% sjúklinga séu undir fimmtugu
við greiningu. Hegðun sjúkdómsins getur verið frábrugðin í
þessum hópi sjúklinga og flestar rannsóknir hafa sýnt fram
á betri lífshorfur yngri sjúklinga. Aðrar rannsóknir hafa lýst
illskeyttari vefjagerðum og hærri tíðni eitilmeinvarpa hjá yngri
sjúklingahópnum. Markmið rannsóknarinnar var að kanna hvort
um sé að ræða sama sjúkdómsform hjá yngri og eldri sjúklingum
með nýrnafrumukrabbamein og kanna áhrif aldurs á lífshorfur.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturskyggn og nær til allra
íslenskra sj úklinga sem greindust á lífi með nýrnafrumukrabbamein
á tímabilinu 1971-2000. Af 629 sjúklingum sem höfðu staðfesta
vefjagreiningu voru 99 (16%) yngri en 50 ára við greiningu og 530
eldri. Klínískir og vefjafræðilegir þættir; til dæmis einkenni sem
leiddu til greiningar, TNM-stigun, vefjafræði æxlanna og gráðun,
voru bornir saman í hópunum tveimur. Reiknaðar voru lífshorfur
og fjölbreytugreining notuð til að meta forspárþætti lífshorfa.
Niðurstöður: Meðalaldur við greiningu var 64 ár, 43 ár í yngri
hópnum (bil 17-49) og 68 í þeim eldri (bil 50-96). Kynjahlutfall
var sambærilegt í hópunum tveimur (kk:kvk 1,5 á móti 2,2;
p>0,l), einnig einkenni, meðferð og hlutfall tilviljanagreiningar.
Vefjagerð var sömuleiðis mjög sambærileg, sem og TNM-stigun,
æxlisstærð og gráðun. Sjúkdómsfrí fimm ára lifun var hins vegar
marktækt betri hjá yngri sjúklingunum, eða 66,4% miðað við
54,5% hjá eldri sjúklingum (p<0,05). Forspárþættir lífshorfa voru
sambærilegir í báðum hópum og vó TNM-stig langþyngst.
Ályktanir: Um er að ræða sömu sjúkdómsmynd hjá yngri og
eldri einstaklingum sem greinast með nýrnafrumukrabbamein.
Þetta á ekki síst við um TNM-stigun og gráðun. Engu að síður
eru lífshorfur yngri sjúklinganna marktækt betri en þeirra eldri.
Skýring á þessu er ekki augljós. Nýrnafrumukrabbamein er þekkt
fyrir flókið ónæmisfræðilegt samspil hýsils og æxlis. Því getur
verið að betri lífshorfur yngri sjúklinganna skýrist af öflugri
ónæmisfræðilegri svörun, bæði við sjúkdómnum sjálfum og
meðferð hans.
42 Læknablaðið/fylgirit 53 2007/93