Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Síða 59

ÁGRIP ERINDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
MPL bólusetningu til að fá mælanlega Thl ónæmisskautun hjá
hrossum.
Þakkir: Styrkt af Framleiðnisjóði landbúnaðarins, Rannís og
Rannsóknarsjóði HÍ.
E 98 Áhrif vatnsextrakts og einangraðra efna úr
fjallagrösum (Cetraria istandica) á ónæmissvör in vitro og in
vivo
Jána Freysdóttiru, Sesselja Ómarsdóttir3, Sigurrós Sigmarsdóttir3, Kristín
Ingólfsdóttir3, Arnór Víkingsson1-4, Elín Soffía Ólafsdóttir3
'Rannsóknastofa í gigtsjúkdómum Landspítala, 2rannsóknastofa í
ónæmisfræði Landspítala,3Iyfjafræðideild HÍ,4gigtardeild Landspítala
jónaf@landspitali. is
Inngangur: Fjallagrös hafa verið notuð í alþýðulækningum við
ýmsum kvillum, auk þess að hafa verið notuð almennt til að bæta
heilsu og til matar. Notkun fjallagrasa í alþýðulækningum hefur
mest megnis verið á formi vatnsextrakts. Fjallagrös innihalda
ýmis efnasambönd, bæði fjölsykrur og annars stigs efni með lágan
sameindaþunga (fléttuefni) og hafa rannsóknir hafa sýnt að mörg
þeirra hafa líffræðilega virkni, þó áhrif þeirra á ónæmiskerfið hafi
lítið verið könnuð.
Efniviður og aðferðir: í þessu verkefni voru könnuð áhrif vatns-
extrakts og hreinna efna úr fjallagrösum á þroskun angafrumna í
fækt. Angafrumur úr mönnum voru ræktaðar með vatnsextrakti
af fjallagrösum eða hreinsuðum fjölsykrum (lichenan og isol-
ichenan) og fléttuefnum (prótólichesterín-og fúmarprótósetr-
arsýru) og áhrifin metin með því að mæla seytingu boðefnanna
IL-10 og IL-12 og tjáningu ýmissa yfirborðssameinda. Áhrif
vatnsextraktsins voru könnuð nánar í liðbólgulíkani í rottum.
Rottur voru sprautaðar með þremur styrkleikum af vatns-
extraktinu eða vatni til samanburðar. BSA-sértæk liðbólga var
framkölluð í vinstri hnéliði rottnanna og var aukning í þvermáli
ntælikvarði á magn liðbólgunnar.
Niðurstöður: í ljós kom að vatnsextraktið jók myndun bæði IL-10
og IL-12 en IL-10 í mun meira mæli. Aðeins fjölsykran lichenan
hafði svipuð áhrif og vatnsextraktið en ekki isolichenan eða
fléttuefnin og má því leiða líkum að því að áhrif vatnsextraktsins
á þroskun angafrumnanna sé að miklu leyti vegna áhrifa
lichenans. Martæk minni liðbólga mældist hjá rottum sem voru
meðhöndlaðar með hæsta styrk af vatnsextraktinu miðað við
rottur meðhöndlaðar með vatni.
Ályktanir: Þessar niðurstöður benda til þess að vatnsextrakt af
fjallagrösum hafi ónæmisbælandi áhrif og þá hugsanlega með því
að breyta hlutfalli boðefnaseytingar frá IL-12 í IL-10.
E 99 Notkun eitraðra einstofna mótefna til að kanna
hlutdeild eintsakra frumutegunda í meinmyndun sóra
•lóhann E. Guðjónsson1, Andrew Johnston2, Helgi Valdimarsson-, James T.
Elder1-3-4
'Department of Dermatology, University of Michigan Medical Center, Ann
Arbor, MI, USA, 2ónæmisfræðideild Landspítala, 3Department of Radiation
Oncology, University of Michigan Medical Center, Ann Arbor, MI, USA.
4Ann Arbor Veterans Affairs Health System, Ann Arbor, MI, USA
andrewj@landspitali.is
Inngangur: Flestir eru núorðið sammála um að sóri (psoriasis)sé
sjálfsofnæmissúkdómur sem er miðlaður af T-eitilfrumum. Hins
vegar eru skiptar skoðanir um hlutfallslegt mikilvægi CD4+ og
CD8+ T-frumna í myndun sóraútbrota. Birtar niðurstöður benda
til þess að CD4+ T-frumur séu nauðsynlegar til þess að útbrotin
myndist. Hins vegar eru langflestar þeirra T-frumna sem eru í
yfirhúð sóraútbrota fáklóna (oligoclonal) CD8+ T-frumur. Með
sértækri eyðingu CD8+ T-frumna úr sóraskellum sem þegar hafa
myndast, eða eru í þann veginn að brjótast út, má fá hugmynd um
mikilvægi þeirra i meinmyndun sjúkdómsins.
Efniviður og aðferðir: Húð med sóraskellum var grædd á mýs
sem hafa engar T-, B- eða virkar NK-frumur (NOD/SCID/Ycnu").
Mýsnar voru síðan ýmist sprautaðar med saltvatni, óeiturtengdum
eða eitur- (saporin) tengdum mótefnum gegn CD8+T-frumum.
Niðurstöður: Eiturtengda mótefnið reyndist einvörðungu drepa
CD8+ T-frumur þegar þvi var bætt út í in vitro ræktir hnattkjarna
hvítfrumna sem einangraðar voru úr blóði (PBMCs). Jafnframt
hurfu sóraútbrotin alveg eða að mestu leyti úr græðlingum
músa sem gefið var eiturtengda mótefnið gegn CD8+ T-frumum,
en héldust óbreytt hjá þeim sem fengu saltvatn eða eitur-
(saporin) tengt viðmiðunarmótefni (isotype control). Jafnframt
kom í ljós með ónæmislitun að engar CD8+ T-frumur voru
greinanlegar i græðlingum þeirra músa sem fengu eiturtengda
mótefnið en þessar frumur voru ennþá til staðar i græðlingum
viðmiðunarmúsanna.
Ályktanir: Ofangreint músalíkan er nothæft til að kanna þætti
sem orsaka sóraútbrot og þar með lyf sem geta eytt slíkum
útbrotum eða komið í veg fyrir þau. Ennfremur virðast CD8+ T-
frumur gegna lykilhlutverki í myndun sóraútbrota.
E 100 Fullorðinssykursýki íÖldrunarrannsókn Hjartaverndar
(AGES) - kynjamunur í efnaskiptaþáttum
Elín Ólafsdóltir'.TIior Aspelund'.Gunnar Sigurösson2. Bolli Þórsson’.Rafn
Benediktsson2,Tamara B. Harris3, Lenore J. Launer3, Guöný Eiríksdóttir',
Vilmundur Guönason1
'Hjartavernd, 2Landspítali, 3NIA/NIH, Bethesda, MD, USA
elinolafs@hjarta.doc
Inngangur: Faraldsfræðileg rannsókn þar sem fylgt er breytingu
yfir 25 ára tímabil á efnaskiptaþáttum sem tengjast sykursýki af
gerð 2 (T2D).
Efniviður og aðferðir: Tvö þúsund tvö hundruð sjötíu og níu
þátttakendur (konur 57,6%) sem komu í AGES á árunum 2002-
2004,miðgildi er 76 ár. Allir höfðu tekið þátt í Rey kjavíkurrannsókn
Hjartaverndar (RS) á árunum 1968-1984 og var þá miðgildi
aldurs 50 ár. T2D greining er fengin úr spurningalista, frá notkun
sykursýkilyfja eða fastandi glúkósa >7 mmól/L. Hópnum er
skipt eftir aldri við greiningu í snemmkominn sjúkdóm (T2D
greind 40-66 ára) og síðkominn sjúkdóm (T2D greind >67 ára).
Efnaskiptaeinkenni kynjanna eru borin saman.
Niðurstöður: Fjörutíu og átta prósent þeirra sem greindust með
snemmkominn sjúkdóm hafa ættarsögu um sykursýki, miðað við
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93 59