Tímarit Máls og menningar - 01.03.1993, Qupperneq 91
„hún kyssir á sárið“
Engill Sjóns er ekki hefðbundinn, hann er
margslunginn og frekar fallinn en hitt.
Mjöll er svarthærður engill, hættulegur.
Hún særir Stein, blóðgar hann, lætur kött-
inn klóra hann og svo vill hún mynd af
honum að raka sig því þá er hann svo sætur
„með sápuna út um allt.“7
Steinn [... ] sker sig [... ] og blóðtaumur
rennur niður kinnina. Þá smellir stúlkan af
og hann lítur í spegilinn og skellir upp úr
og hún líka. Hann þvær framan úr sér sáp-
una og hún kyssir á sárið. (34)
Mjöll er vampýruímynd, hún vill blóð
Steins. Mjöll er engill sem flýgur um á
hrafnsvængjum í skuggaheiminum, tálgar
hrafnsfjaðrir, hún er með geirvörtu á öxl-
inni, óyggjandi merki um að hún sé norn,
aukavartan er fyrir púka hennar og þjóna að
sjúga, líkt og hinir íslensku tilberar sugu
íslensku bóndakonumar, þó á öðmm stað
væri.8 Það em varir vampýmnnar, tennur
og tunga sem em hennar aðalkynfæri, að-
dráttarafl hennar býr í erótísku totti, blóð-
drykkju.
Þessi tvöfeldni Mjallar, tvífaramynd
vampýmnnar, verður áþreifanleg á kaffi-
húsinu, í speglunum þar sem skáldin
flakka:
[...] speglamir mætast í homi og drengur-
inn og stúlkan speglast í þeim og fyrir til-
verknað brotsins og sjónarhomsins er eins
og hún sitji sitthvorumegin við hann eða
eins og hann sitji milli eineggja tvíbura-
systra. (41)
Hægt er að rekja sig eftir fjöðrum engils allt
aftur til eins af eldri textum Sjóns, „Fugla-
hótelinu“ (1982).9 Þar hefst óslitin för flugs
og fjaðra í gegnum ljóð Sjóns, sem nær
hámarki sínu í Englinum. „Fuglahótelið“ er
ákaflega skemmtilegur texti með að
minnsta kosti 204 samförum (197, fjómm
sinnum, svona og svona og svona) og „ef
hótelstýran er í illu skapi" á að gera „leður-
blöku með höndunum“. „Nóttina eftir yfir-
gaf ég fuglahótelið í hinsta sinn“, en það er
orðum aukið því „gott ef ég gleymdi ekki
stafnum mínum þama?“, og árið 1986 snýr
Sjón einmitt aftur til fuglahótelsins í ljóðinu
„Fuglahótelið fjómm ámm síðar“ (113), og
þar sameinar hann fuglaæði sitt öðm tákn-
mynstri sem myndaðist á leiðinni — skapa-
barmar konu em myndhverfðir í varir,
munn:
„Litli kviki munnur“
einhvers staðar
í bleiku húsinu
bíður hann
þín
Þessa myndhverfingu er að finna víðar í
ljóðum Sjóns og í Stálnótt, í samfömm
Dísunnar og djöfulsins þar sem hún sest
klofvega yfir hann og „leggur hann að vör-
unum og þrýstir sér hægt niður“ (bls. 87).
Varir kvenna hafa löngum talist fegurðar-
merki, og því enginn ljótleiki í þessum kyn-
fæmm, en þessar varir beintengjast líka
hinum ógnvekjandi vömm vampýrunnar;
„„Sofðu hjá mér og láttu þér blæða upp í
mig““ (Drengurinn, 122).
Þetta myndmál Sjóns á sér goðsögulegar
rætur, kynfærin og varimar em hliðstæður
og kynfærin verða tennt, „vagina dentata“.
Hugmyndin um blóðdrykkju neðri varanna
kemur af tíðablóðinu sem þaðan rennur,
tíðablóðið (konan) eitt sér vísar því til
vampýmnnar. „Vagina dentata“ er upp-
TMM 1993:1
81