Tímarit Máls og menningar - 01.12.1999, Page 63

SKÁLDSKAPUR OG FRÆÐI
dælu, brýtur niður fordóma gegn hinni heiðnu konu og opnar fyrir
flóðgáttir samúðar og skilnings. Hún var forustukona í heiðnu samfélagi.
Hún trúði á örlögin, sinnti hefndarskyldu að sínum sið og færði fórnir í þágu
samfélagsins án tillits til eigin tilfinninga eða persónulegrar hamingju. Hún
var hin heiðna sál lands og þjóðar og gætti hags þess af trúmennsku þótt það
ofbyði henni sjálfri. - Til skýringar orðum mínum, minni ég á, að sjálfs-elsk-
an var talin áskapaður eiginleiki og gat því verið mælikvarði á náungakærleik
og miskunnsemi. Sú hugsun var til í heiðni og þá ekki síður í kristni en Jesús
kenndi: „Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig“. (Mk, 12, 31).
(Fyrirlestur fluttur á Hugvísindaþingi í Háskóla íslands 16. október
1999.)
Aftanmálsgreinar
1 The History of the Cross-tree down to Christ's Passion. Icelandic Legend Versions. 1968.
Edited by Marianne Overgaard. Editiones Arnemagnæane, Series B. Vol. 26. Copenhagen.
Sjá einnig Hauksbók 1892, 182-185. Kaupmannahöfn. „Hvaðan kominn er kross
Drottins?" um paradísarför Sets.
2 Jón Ámason 1961. íslenzkar þjóðsögur og ævintýri II, 45. Reykjavík.
3 Svart á hvítu. Ritverk Jónasar Hallgrímssonar. III. Reykjavík 1989. Náttúruvísindin, 4.
4 The Mabinogian. By Lady Charlotte Guest. Academy Press Limited 1978,482. Þýðing mín, sem
er orðrétt úr ensku og ekki samfelld, er tekin úr lengra sýnishomi af kveðskap Taliesens.
5 Lincoln, Bruce. 1981. „On the Imagery of Paradise“. Indogermanische Forschungen. Hrsgg.
von Wolfgang P. Schmid, 151-166. Berlin.
6 Den Norsk-Islándska Skaldediktningen. I. Utg. av Emst A. Kock, 37. Lund 1946.
TMM 1999:4
ww w. m m. ís
61