Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2006, Blaðsíða 73

68
Tímarit um menntarannsóknir, 3. árgangur 2006
Er „menningarlæsi“ ungs fólks að breytast?
samanber 2. töflu.
Niðurstöðurnar benda til að bóklestur
drengja haldi áfram að minnka, hann var
mestur árið 1965 en er minnstur nú. Þá virðist
bóklestur stúlknanna nú orðinn svipaður og
drengjanna að meðaltali, en þær lásu álíka
mikið að meðaltali 1965 og 1993, meira en
drengir, einkum 1993. Þá lásu 26% fleiri stúlkur
en drengir 2 bækur eða fleiri á síðustu 2 vikum.
Árið 1965 voru 4% fleiri drengir en stúlkur
sem lásu 2 bækur eða fleiri á sama tíma, þó
að stelpur læsu meira að meðaltali þá líka, eða
1,93 bók í samanburði við 1,73 hjá drengjum.
Árið 2005 hefur munurinn minnkað, en um 6%
fleiri stúlkur en drengir lesa þá 2 bækur eða
fleiri á síðustu 2 vikum, fleiri drengir lesa þó 6
eða fleiri bækur og meðalfjöldi lesinna bóka er
svo til jafn eða um 0,8 hjá báðum kynjum.
Athygli vekur hve stór sá hópur er orðinn
af báðum kynjum sem ekki les neina bók s.l.
2 vikur, eða rúm 60% drengja og tæp 60%
stúlkna.
Þó að úrtakið frá 1993 sé af öllu landinu, þar
af 63% úr Reykjavík, þykir samanburðurinn
réttlætanlegur þar sem enginn munur kom
fram á lestrarmagni eða lestrarvenjum eftir
landshlutum þá (Guðný Guðbjörnsdóttir og
Morra, 1997, 1998). Þessi athugasemd á einnig
við um samanburðinn í 3 og 4. töflu
Næst er athugað hvers konar bækur nemar
3. tafla. Lestur og skapandi textagerð nemenda í 10. bekk 2005 og 1993a til samanburðar. Hlutföll þeirra
sem gerðu mest og minnst (%).
Ár 1993 2005
Fjöldi (N) 145 105
Hversu oft yrkir þú ljóð/semur sögur?
Aldrei/mjög sjaldan 32 85
Einu sinni í viku/oftar 3 9
Hversu oft lestu í spennubókum?
Aldrei/mjög sjaldan 11 41
Einu sinni í viku/oftar 8 18
Hversu oft lestu ísl. þjóðsögur?**
Aldrei/mjög sjaldan 29 83
Einu sinni í viku/oftar 2 0
Hversu oft lestu Íslendingasögur?***
Aldrei/mjög sjaldan 20 92
Einu sinni í viku/oftar 11 1
Hversu oft lestu ísl. skáldsögur?
Aldrei/mjög sjaldan 40 64
Einu sinni í viku/oftar 1 4
Hversu oft lestu erl. skáldsögur?
Aldrei/mjög sjaldan 41 58
Einu sinni í viku/oftar 9 5
Hversu oft lestu í fræðslubókum?**
Aldrei/mjög sjaldan 17 53
Einu sinni í viku/oftar 15 15
a Sjá Guðný Guðbjörnsdóttir og Sergio Morra (1997). **p<0,01; ***p<0,001