Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2006, Síða 91
86
Tímarit um menntarannsóknir, 3. árgangur 2006
Fannst ykkur matið takast vel?
Já, það var strax farið að vinna í skólanum eftir
umbótaáætluninni sem kennarahópurinn vann.
En mér er jafnframt ljóst nú að það þarf að vera
tryggt að einhver í skólanum hafi kunnáttu,
reynslu og tíma til þess að safna saman
gögnum, geti greint þau, skrifað skýrslu, stýrt
gerð umbótaáætlunar og, síðast en ekki síst,
fylgt svo málinu eftir.
Kunna skólarnir það?
Kannski vantar upp á þjálfunina. Við höfum
haldið námskeið um þetta að beiðni skólanna.
Það þarf bara svo mikla þjálfun og þess vegna
fer fólk í mastersnám og doktorsnám: Til að fá
þessa þjálfun. En við verðum að gæta að því að
ætla ekki skólunum of mikið.
Skólastjórarnir í Reykjavík fóru fyrir
nokkrum árum á heils árs námskeið á vegum
Fræðslumiðstöðvar í mati á skólastarfi. Ég
kenndi það með Guðbjörgu Andreu. Það stóð
allan veturinn, heilan dag í hverjum mánuði.
Allir þurftu að vinna matsverkefni. En ég tel
að jafnvel svo umfangsmikið námskeið hafi
ekki veitt nægilega þjálfun til þess að þeir
gætu almennt haldið áfram þótt einstaka skóli
gerði það.
Hafa þeir þá ekki tíma til þess að vinna
þetta?
Ég er ekki viss um að tíminn sé höfuðóvinurinn,
heldur vandinn að ákveða hvað eigi að gera
við upplýsingarnar en auðvitað er líka um
tímaskort að ræða, alveg örugglega, og það
þarf mikið til fyrir skóla að demba sér í
umfangsmikið innra mat og hætta ekki fyrr en
umbótaáætlun liggur fyrir.
TORTRYGGNI GAGNVART
RANNSÓKNUM
Mæta stjórnendur fleiri þröskuldum úti í
skólunum?
Já, trúlega, það er víða vantrú eða jafnvel
tortryggni úti í skólunum á niðurstöður rann-
sókna og kannana. Kennarastéttin hefur ekki
gert mikið af því að halda fram niðurstöðum
rannsókna í sinni fræðigrein, jafnvel gert grín
að þeim. Þessu er öðruvísi farið í mörgum
öðrum stéttum. Tökum sem dæmi lækna, þeir
meta mikils niðurstöður rannsókna í sinni grein
og halda þeim stíft á loft. Hjúkrunarfræðingar
eru tiltölulega ný háskólastétt, en um leið og
þær urðu háskólastétt fóru þær greinilega að
halda fram niðurstöðum rannsókna í sinni
grein, stunda rannsóknir og tala um þær af
virðingu.
Það er sorglegt finnst mér fyrir mína
stétt – ég er kennari – að við skulum hafa
þá menningu að meta ekki að verðleikum
fræðimennsku í okkar grein. Menn kynna
niðurstöður rannsókna sinna, t.d. á ráðstefnum,
og þá heyrist kannski: „Já, einmitt, hefur
greinilega aldrei kennt, veit ekki hvað það
er að standa frammi fyrir nemendum, hefur
aldrei reynt þetta á eigin skinni,“ og þar með
er dómurinn fallinn. Nú er ég kannski að ýkja,
en eitthvað þessu líkt heyrist í okkar hópi og ég
held að það sé einn af þröskuldunum.
Af hverju skýrist þetta?
Ég held að þetta eigi sér ýmsar skýringar.
Meðal þeirra er svolítið neikvæð afstaða til
rannsókna sem mér finnst veikja stéttina. Á
hinn bóginn má ekki gleyma því að rannsóknir
leysa ekki allan vanda, t.d. ákvarða þær ekki
þá stefnu sem á að taka, eins og ég nefndi hér
áðan, og stundum er það svo að rannsóknir eru
ekki nægilega vel gerðar og taka t.d. ekki mið
af mikilvægum þáttum skólastarfs.
Hefur mönnum fundist rannsóknirnar vera
úr takti?
Já stundum finnst fólki það. Þegar Kennara-
háskólinn varð háskóli tók við þetta algera
rannsóknafrelsi. Sumir starfsmenn voru í
rannsóknum sem komu skólastarfi jafnvel sára-
lítið eða ekkert við. Mér finnst slíkt algjört
rannsóknafrelsi ekki ganga upp. Hvernig getur
maður verið ráðinn að kennaramenntunarstofnun
sem rekin er af almannafé í almannaþágu,
og leyft sér að stunda bara sín áhugamál?
En ég held að þetta hafi gjörbreyst og nú séu
kennarar í kennaramenntunarstofnunum okkar
að skoða hluti sem skipta miklu máli fyrir
Viðtal við Gerði G. Óskarsdóttur