Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2006, Blaðsíða 90
85
Tímarit um menntarannsóknir, 3. árgangur 2006
Mér finnst sú stefnumörkun sem unnin hefur
verið í Reykjavík um málefni grunnskólanna
á undanförnum 10 árum hafa sprottið frá
grasrótinni, Skólafólkið hefur verið með í
mótun hennar. Hún hófst með miklum hug-
arflugsfundum, fyrst með skólastjórum
allra grunnskólanna í Reykjavík, síðan með
kennarahópum úr hverjum skóla og loks í
hverjum einasta skóla og kennarastofu, auk
funda með foreldraráðum skólanna. Við
söfnuðum hugmyndum frá fólki um hvað
því fyndist það vera að gera vel og hvað það
vildi bæta. Svona hélt þetta samráð áfram,
á hverju einasta ári vegna vinnu við árlega
starfsáætlun öll þessi ár, þannig að ég vil ekki
aðgreina þá sem móta stefnuna frá hinum sem
vinna í skólunum. Í þessari vinnu leggja aðilar
fram hver sinn skerf, það er mikil samvinna,
en auðvitað setja stjórnmálamennirnir síðasta
punktinn yfir stefnumörkunina í fræðsluráði
og nú menntaráði. Það hefur alltaf komið
gríðarlega mikið af hugmyndum frá grasrótinni.
Við eigum mikið af þessari vinnu skráð, við
gáfum út nokkur hefti um niðurstöður þessara
funda, það eru umfangsmikil gögn sem gaman
væri að skoða betur og vinna úr.
Síðan nota skólarnir gögn í sínu daglega
starfi. Þeir nota gögn og upplýsingar um
afrakstur starfsins hvað varðar einstaka
nemendur og í innra mati á starfi hvers skóla
til að geta byggt á þeim áætlanir um umbætur.
Skólarnir safna orðið miklum gögnum um
nemendur og framvindu náms hvers og eins,
sérstaklega eftir að tölvukerfið Mentor kom til
skjalanna. Til viðbótar geta kennarar nýtt sér
niðurstöður fræðimanna um nám og afrakstur
þess og yfirleitt öll þau gögn sem safnað er
miðlægt.
Ég held að við séum ekki farin að nýta þessar
niðurstöður um nemendur nógu mikið. Miklu
efni er safnað og margir kennarar eru mjög
duglegir að skrá niðurstöður um nemendur
sína, en ég er ekkert viss um að þær séu mikið
nýttar enn sem komið er, t.d. í áætlanagerð um
nám nemenda.
INNRA MAT
Hvar eru skólarnir staddir hvað varðar innra
mat?
Ég tel að skólarnir í Reykjavík gætu verið
komnir lengra en raun ber vitni í innra mati
og gerð umbótaáætlana á grunni þess, af því
þeir hafa svo mikið af gögnum og miklu
meira af gögnum en skólar í sumum öðrum
sveitarfélögum. Þeir eru með sérstakar skýrslur
með niðurstöðum um sinn skóla eftir hverja
könnun meðal foreldra, nemenda og starfs-
manna. Og það eru margvísleg fleiri gögn til
í skólunum og á Menntasviði sem skólarnir
geta nýtt sér og fengið aðstoð við að vinna úr.
Mönnum finnst kannski að þeir þurfi að byrja
á því að safna gögnum, gera t.d. kannanir
meðal foreldra eða nemenda, en þeir eiga nóg
efni. Þetta undirstrikar það sem ég hef sagt hér
að framan að notkun upplýsinga er alls ekki
einfalt mál.
Vegna þess að við í Fræðslumiðstöð gerðum
okkur grein fyrir þessu og til þess að hvetja til
betri nýtingar á fyrirliggjandi gögnum höfðum
við fyrir nokkrum árum samstarf við einn skóla,
Engjaskóla, um að búa til mynstursjálfsmat eða
fyrirmynd, en þar var mikill áhugi á innra mati.
Skólinn fékk aðstoð við að nýta allt sem til var.
Við vorum með ráðgjöf og ég tók sjálf þátt í
henni. Þau nýttu margvísleg gögn sem voru
fyrirliggjandi á Fræðslumiðstöð og í skólanum
og gerðu glæsilega skýrslu um innra matið sem
var byggð upp eins og rannsóknarskýrsla og
svo fylgdi henni umbótaáætlun sem kennarar
og stjórnendur skólans unnu.3 Þarna liggja
fyrir margvísleg dæmi um það hvernig hægt
er að nýta sér upplýsingar og við gerðum
okkur vonir um að aðrir myndu notfæra sér þá
reynslu sem þarna liggur fyrir. Það var einmitt
hugmyndin að aðrir gætu séð hvernig hægt er
að nýta ýmiss konar gögn og hvernig skýrsla
um innra mat getur litið út. En hún varð ekki
sú fyrirmynd og hvatning til annarra skóla sem
við höfðum vænst, þannig að enn er verk að
vinna í þessum efnum.
Viðtal við Gerði G. Óskarsdóttur
3 Hildur Hafstað og Guðrún Erla Björgvinsdóttir (2002). Sjálfsmat Engjaskóla. Skýrsla.