Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2006, Blaðsíða 39

34
Tímarit um menntarannsóknir, 3. árgangur 2006
Áhrif fræðslu á viðhorf kennara til sam- og tvíkynhneigðra
marktækur munur væri á viðhorfum, þekkingu og
framtíðarhegðun tilrauna- og samanburðarhóps
fyrir og eftir fræðsluna voru notuð óháð t-próf.
Fyrst var kannað hvort viðhorf, þekking og
væntingar um hegðun væru sambærilegar í
tilrauna- og samanburðarhópi áður en fræðslan
fór fram. Þetta var gert til að útiloka að munur
hefði verið á hópunum áður en fræðslan fór
fram. Í töflu 1 má sjá að tilraunahópurinn
og samanburðarhópurinn eru mjög svipaðir í
öllum mælingum nema að tilraunahópurinn
virðist hafa jákvæðari viðhorf til lesbía en
samanburðarhópinn við forprófunina. Reyndist
ekki vera marktækur munur á öðrum kvörðum
en þeim sem metur viðhorf til lesbía við
forprófun.
Aðalatriðið er að við mælingu tvö sem
framkvæmd var rétt eftir að skipulögðu
fræðslunni lauk reyndist hins vegar vera
marktækur munur á tilraunahópnum og
samanburðarhópnum í öllum mælingum.
Niðurstöður t-prófana mun á milli saman-
burðar- og tilraunahóps eftir að fræðslan fór
fram er að finna í töflu 1. Í ljós kom að
viðhorf tilraunahópsins urðu jákvæðari bæði
til homma og lesbía eftir fræðsluna en viðhorf
samanburðarhópsins sem enga fræðslu fékk.
Eins var dreifing svara innan samanburðar-
hópsins meiri en innan tilraunahópsins.
Sértæk viðhorf kennara til samkynhneigðar
voru jákvæðari hjá tilraunahópnum en
samanburðarhópnum og það sama má segja um
áætlaða framtíðarhegðun kennara við aðstæður
tengdar samkynhneigð innan skólakerfisins.
Einnig má sjá í töflu 1 að þekking á málefnum
sam- og tvíkynhneigðra var meiri hjá þeim sem
höfðu fengið skipulögðu fræðsluna en hinum
sem ekki höfðu tekið þátt í henni.
Umræða
Markmið rannsóknarinnar var að prófa hvort
skipulögð fræðsla um sam- og tvíkynhneigð
leiddi til jákvæðari viðhorfa kennara til sam-
og tvíkynhneigðar. Rannsóknin byggist á
þeirri hugmynd að með aukinni þekkingu
á málefnum sam- og tvíkynhneigðra mætti
ýta undir jákvæðari viðhorf til þessara
þjóðfélagshópa (Butler, 1999; Christensen og
Sorensen, 1994; Van de Ven, 1995; Walters,
1994). Það var því mikilvægt að fræðslan sem
þátttakendur í rannsókninni fengu yki þekkingu
þeirra á málefnum sam- og tvíkynhneigðra.
Niðurstöður bentu til að fræðsla hafði jákvæð
áhrif á viðhorf kennara. Þekking á málefnum
sem tengdist sam- og tvíkynhneigð jókst í
kjölfar fræðslunnar og áætluð framtíðarhegðun
gagnvart sam- og tvíkynhneigðum varð
jákvæðari en í upphafi rannsóknar.
Almenn viðhorf til homma og lesbía
urðu jákvæðari eftir fræðsluna en þau
voru fyrir hana. Viðhorf sem báru keim af
gagnkynhneigðarhroka og kynhneigðarrembu
voru minna áberandi eftir fræðsluna en fyrir
hana. Auk þess urðu sértæk viðhorf kennara
til samkynhneigðar innan skólakerfisins og
áætluð framtíðarhegðun þátttakenda fyrir og
eftir fræðsluna jákvæðari. Áberandi er að
mest breyting verður á þekkingu kennara og
virðist fræðslan því hafa skilað sér nokkuð
vel í formi aukinnar þekkingar á málefnum
sam- og tvíkynhneigðra. Engar breytingar á
þekkingu á málefnum sam- og tvíkynhneigðra
né viðhorfum til þessara þjóðfélagshópa
komu fram hjá þeim kennurum sem voru í
samanburðarhópi og ekki fengu neina fræðslu.
Ólíklegt er því að umræða um málefni sam-
og tvíkynhneigðra, sem var töluvert í gangi
í samfélaginu á þeim tíma er rannsóknin fór
fram, hafi ein og sér getað haft þessi áhrif á
kennara í tilraunahópnum.
Þessar niðurstöður eru í takt við það sem
Butler (1999) komst að í sinni rannsókn, en
hún kannaði hvort skipulögð fræðsla í formi
fyrirlestra og umræðna hefði áhrif á viðhorf
verðandi kennara til samkynhneigðar. Í ljósi
þess að fræðsluefnið sem Butler (1999) notaði
var undirstaða fræðsluefnisins sem notað
var í rannsókninni er mikilvægt að skoða
niðurstöðurnar í tengslum við niðurstöður
rannsóknar hennar. Hún komst að því að
almenn viðhorf þátttakenda til samkynhneigðar
voru jákvæðari strax eftir fræðsluna og einnig
varð áætluð framtíðarhegðun þátttakenda í garð
samkynhneigðra jákvæðari í kjölfar fræðslunnar.