Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2006, Blaðsíða 96

91
Tímarit um menntarannsóknir, 3. árgangur 2006
mínir félagar gengu í einhverja gagnabanka
og náðu í gögn en ég þurfti að safna mínum
sjálf því ég vildi skoða íslenskar aðstæður
og prófessorinn minn var steinhissa á því að
ég gæti ekki gengið að gögnum. Ég held að
nú sé mjög mikið af gögnum að verða til hjá
Hagstofunni en til viðbótar væri gott að það
væri til gagnabanki sem rannsakendur létu
sín gögn í og aðrir gætu unnið frekar úr. Það
er svo mikið til af gögnum sem safnað hefur
verið en ekki unnið úr. Svo eru t.d. öll gögnin
hjá Námsmatsstofnun og hjá Menntasviði
Reykjavíkur. Þau þyrftu að vera aðgengileg
fyrir fræðimenn.
Aðalmálið er að safna áhugaverðum gögnum
sem skipta máli í skólastarfi og setja gögnin
upp á aðgengilegan hátt. Það þyrfti að flokka
þau og gera aðgengileg þannig að maður þyrfti
bara að fletta upp t.d. „líðan 6 ára barna“ og
gæti þá fundið gögn um hana. Þetta er verkefni
sem kannski Námsmatsstofnun gæti unnið
eða rannsóknarsvið Kennaraháskólans eða
þessir aðilar saman. Þetta er mjög spennandi
hugmynd. Það væri gaman að menn væru
meira í því að vinna úr gögnum í stað þess að
vera að safna þeim og safna.
Leiðbeinendur meistaraprófs- og
doktorsnema þyrftu að vita hvað til er af
gögnum og hafa aðgang að þeim til að geta
leiðbeint nemendum sínum þar um. Það þarf
að nýta betur það sem til er í stað þess að safna
stöðugt nýjum gögnum.
Rannsóknirnar eru kannski frekar margar og
smáar, öll þessi námsverkefni?
Námsverkefnin eru nauðsynleg æfing og
ekki ætlast til að út úr þeim komi endilega
eitthvað merkilegt og nýtt. Það kemur
reyndar oft margt skemmtilegt og nýtt út úr
meistaraprófsverkefnum þótt þau séu smá.
En stundum sér maður að það er verið að
alhæfa út frá þessum litlu rannsóknum og
það er að sjálfsögðu slæmt. Þetta tengist
vandanum við að greina gögn. Þá alhæfa sumir,
jafnvel höfundarnir sjálfir, út frá eigindlegum
rannsóknum, sem er auðvitað af og frá. Það er
ekki síður flókið að meðhöndla eigindleg gögn
en megindleg.
NÁMSBRAUTIR BYGGÐAR
Á RANNSÓKNUM
Snúum okkur nú að þínum eigin rannsóknum.
Undanfarin 10 ár hefur þú helgað þig
uppbyggingu menntamála í Reykjavík, gastu
eitthvað sinnt eigin rannsóknum á þessum
tíma?
Ég hafði auðvitað lítinn tíma til að sinna
rannsóknum á meðan ég var fræðslustjóri,
en þegar ég tók við starfinu var ég komin þó
nokkuð áleiðis með umfangsmikla rannsókn
á 100 störfum sem ekki krefjast sérmenntunar
úr skóla, kröfum um færni í þeim o.fl. Hún
byggðist á viðtölum við 20 manns í hverju
starfi, alls tvö þúsund viðtölum, og ég var
að byrja samanburðarrannsókn með erlendum
aðilum þar um. Á þessum árum var ég
upptekin af framhaldsskólastiginu og vildi afla
gagna sem gætu nýst við ákvarðanatöku um
starfsmenntun á framhaldsskólastigi. Ég vildi
leita að störfum sem væru svo flókin að ástæða
væri til að búa til starfsmenntabrautir til þess
að búa fólk undir þau. Fjöldi starfa í íslensku
atvinnulífi sem ekki krefjast sérmenntunar úr
skóla er mun flóknari en ýmis önnur störf sem
kennt er undir í framhaldsskólum. Það virðist
ekki jafnvægi milli þeirra starfsgeira sem þarf
að læra til í skóla og þeirra sem ætlast er til að
maður læri til úti í atvinnulífinu.
Menn bara læra starfið í vinnunni?
Tölvugeirinn byrjaði þannig. Það var ekkert
nám í boði þótt það sé komið núna. Því var, og
er enn, þannig farið með fjölda þjónustustarfa.
Við fengum styrk úr Leónardó-áætlun Evrópu-
sambandsins til að vinna samanburðarrann-
sóknina. Samstarfsaðilarnir voru frá Frakklandi,
Ítalíu og Grikklandi.
Þetta var gríðarlega umfangsmikil rannsókn.
Við byggðum hana á 400 viðtölum í hverju
landi og ræddum því við alls 1600 manns. Við
réðum dugmikinn verkefnisstjóra, Hildi Björk
Svavarsdóttur, sem hélt utan um verkið í heild.
Við skrifuðum skýrslu og nokkrar greinar um
niðurstöðurnar, en þarna liggja mikil gögn sem
greina má enn frekar. Ég notaði sumarfríin og
Viðtal við Gerði G. Óskarsdóttur