Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2010, Blaðsíða 47
Nám og einstaklingsmiðuð kennsla
Þar sem nám er meginatriði í öllu skólastarfi er
mikilvægt að skilja hvernig nám fer fram. í
þeim skóla sem hér um ræðir skal einstaklings -
miðuð kennsla höfð að leiðarljósi og athygli
því beint að hugmyndafræði hennar.
skilgreina má einstaklingsmiðaða kennslu
sem viðleitni kennara til að laga kennslu, náms -
að ferðir og námsumhverfi að mismunandi getu,
áhuga og þörfum hvers einstaklings í námshópi,
samhliða því sem leitast er við að styrkja
nemendahópinn sem heild. ekki er um að ræða
eina aðferð heldur hugarfar sem styðst við
margvíslegar lausnir. Lögð er áhersla á að auka
sjálfsvitund nemenda og ábyrgð þeirra á eigin
námi (Tomlinson, 2004).
algengast er að rökin fyrir þeim kennslu -
háttum sem falla undir einstaklingamiðaða
kennslu séu sótt til hugsmíðahyggjunnar og fjöl -
greind arkenningar gardner. gengið er út frá því
að auka megi hæfni barna í námi með því að sjá
þeim fyrir auðugri námsreynslu (ingvar sigur -
geirs son, 2005; rúnar sigþórsson, 2004; Tom -
lin son, 1999).
Til að auka líkurnar á að nemendur læri á
sem árangursríkastan hátt getur kennari haft
áhrif á það sem kennt er, aðstoðað nemendur
við að tengja námið fyrri reynslu og þekkingu
til að það verði þeim merkingarbært og lagað
námsumhverfið að þörfum þeirra. að auki geta
kennarar sett sig inn í námshæfi (e. readiness)
nemenda, áhuga þeirra og námssnið (e. learning
profile) til að geta brugðist við mismunandi
þörfum þeirra (Tomlinson, 2003).
samkvæmt námskenningum hugsmíða hyggj -
unnar er litið á nám sem félagslega athöfn þar
sem samskipti og samspil við aðra ein staklinga
gegnir lykilhlutverki. ekki er gert ráð fyrir að
nám geti átt sér stað nema fyrir tilstuðl an og
virkni nemandans sjálfs í þekkingaröflun (Falken -
berg, 2007). Til að búa til þekkingu er mikilvægt
að tala saman, rökræða um hlutina og setja þá í
samhengi (Bruner, 1996). Hlutverk kenn arans er,
í samstarfi við nemanda, að átta sig á hæfileikum
nemandans og fyrri reynslu til að þeir geti í
sameiningu fundið leiðir til að byggja raunhæft
ofan á þær (Dewey, 1938/ 2000).
Hugsmíðaforysta byggist á kenningum hug -
smíðahyggjunnar. Þar er gert ráð fyrir því að
fullorðnir og börn læri á sama hátt. allir hafi fyrri
reynslu sem þeir tengja við það sem þeir læra
hverju sinni og úr verður ný þekking og færni.
Hugsmíðaforysta krefst samspils allra í
samfélaginu og þá er hlutverk forystunnar að sinna
gagnkvæmu námi í samfélagi (Lambert, 2003).
Mannaráðningar og nýr skóli
mannauður, þ.e. rétt fólk á réttum stað, er talinn
undirstöðuatriði í hröðum vexti og þróun
fyrirtækja en mannaráðningar krefjast mikils
undirbúnings, skipulags og vinnu. skilgreina
þarf í hverju starfið felst, hver eru sérkenni
þess, hvaða eiginleikum starfsmaður þarf að
búa yfir og hvað umsækjandi þarf að vita áður
en hann tekur starfið að sér. mikilvægt er að sá
sem sinnir ráðningunum sýni umsækjendum
hollustu og taki á sig ábyrgð á því hvernig til
tekst og dragi úr skekkju í ráðningum með því
að gefa áreiðanlega og eftirsóknarverða mynd
af starfinu sem á að ráða í (Delli, 2003; Torring -
ton, Hall og Taylor, 2008). í skrifum schein
(2004) kemur fram að áhrif stjórnanda á störf
og sérkenni stofnunar eru talin hvað mest á
fyrstu starfsárum hennar því sú stefna og sýn
sem gengið er út frá í upphafi er gjarnan frá
hon um komin og hann er í aðstöðu til að velja
fólk til að vinna eftir henni.
mannaráðningar eru taldar lykilatriði fyrir
faglega þróun skóla og því mikilvægt að skóla -
stjóri og jafnvel kennarar séu virkir í ráðningar -
ferlinu, en ekki eingöngu utanaðkomandi aðilar.
Það er talið ýta undir ábyrgð skólastjóra og
kennara á ráðningunni. ef skólastjórar og kenn -
arar sjá um ráðningarnar geta þeir með þekk -
ingu sinni á sviðinu vakið áhuga um sækj enda á
starfinu og ráðið fólk út frá persónu legum
eiginleikum þess með tilliti til sérkenna skóla.
um leið eru þeir skuldbundnir til að bregðast
við niðurstöðum ráðninganna, að styðja við
bakið á nýráðnum kennurum og við halda og
þróa áhuga og þekkingu þeirra á starfinu
(schaefers og Terhart, 2006).
í rannsóknum Crosby (2000) og Dipoye
(1992) kemur fram að undirbúningur fyrir ráðn -
ingar kennara felist yfirleitt í viðtölum. Viðtölin
eru hornsteinn ráðningarferlis því að þar eiga
sér oft stað fyrstu kynni umsækjanda og þess
sem stendur að ráðningunni. Þar hittast þeir
aug liti til auglitis og það á sér stað félags legt
sam spil þeirra í milli (Delli, 2003). Þættir sem
47Að undirbúa nám í nýjum skóla
Tímarit um menntarannsóknir, 7. árgangur 2010
Tímarit um menntarannsóknir_Layout 1 1/17/11 5:18 PM Page 47