Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2010, Blaðsíða 48
hafa áhrif á það hvort umsækjandi kemst áfram
í ráðningarferli eru t.d. það hvort sá sem tekur
við talið og stendur að ráðningunni laðast að
um sækjanda og líkar við hann á einhvern hátt,
hvort umsækjandi hefur reynslu eða sér fræði -
kunn áttu sem hentar því starfi sem sótt er um
og hvort hann líkist viðmælanda, svo sem hvað
varð ar kyn eða aldur. kinicki o.fl. (1990) benda
á að þessi hughrif í viðtölum virðast oft hafa
meira að segja um framgang ráðninga en eigin -
legir kostir (e. credentials) umsækjanda (Delli,
2003). aðrir þættir sem einnig hafa áhrif á
fram gang viðtala og ráðningarferlis eru þjálf un
og reynsla þess sem tekur viðtölin, form við tal -
anna, stjórnunarlegir þættir og aðstæður í skól -
um og samfélagi hverju sinni. sértækar kröf ur
um sækjanda, fötlun hans eða veikindi draga
gjarnan úr líkum á því að hann sé ráðinn (Delli,
2003).
Coleman (1985) og galbo o.fl. (1986) kom -
ust að því að við ráðningu kennara sé algengt
að höfð séu að leiðarljósi fjögur meginviðmið
(Broadley og Broadley, 2004). Það er að
persónu legir eiginleikar séu við hæfi, að siðferði
og hátterni samræmist stefnu eða menningu
skólans, að viðkomandi fullnægi kröfum um
nám og loks að hann hafi á valdi sínu þá
þekkingu og færni sem til þarf. rannsóknir
ralph o.fl. (1998) gefa þó til kynna að vægi
viðmiðanna séu mismikil og virðast tvö fyrstu
viðmiðin vega þyngst (Broadley og Broadley,
2004). Talið er mikilvægt að kennarar sem
ráðnir eru til starfa hafi reynslu af því að vinna
með nemendum, séu fjölhæfir og tilbúnir að
kenna mismunandi námsgreinar og uppfylli
kröfur sem felast í stefnu skólans. einnig er
talið mikilvægt að kennarar séu tilbúnir að stýra
áhugasviðshópum, séu samfélagslega virkir,
hafi reynslu af starfi með foreldrum og hafi
jákvæða persónulega eiginleika (Broadley og
Broadley, 2004; schaefers og Terhart, 2006).
Þegar ráðnir eru til starfa nýútskrifaðir kennarar
virðist helst litið til þess að þeir séu samstarfs -
miðaðir og að þeir setji nemendur í brennidepil
(Broadley og Broadley, 2004).
Það skiptir máli fyrir skilvirkni skóla hvaða
hug myndir og væntingar starfsfólk hefur um
og til náms og hvort þær samræmist stefnu
skólans og þeirra sem fyrir eru í skólanum. ef
ekki er sam ræmi milli starfsmannastefnu og
menntastefnu skóla er spurning hvernig gengur
að ná þeim náms mark miðum sem skólinn setur
sér. Því er mikil vægt að vanda til verka við
ráðningar, ekki síst þegar ráðið er frá grunni í
heila stofnun eins og hér um ræðir.
aðferðir
meginmarkmið rannsóknarinnar var að skilja
og varpa ljósi á sýn skólastjóra á forystu hlut -
verkið og skólastarfið í nýjum skóla, hvaða við -
fangsefni biðu hans og hvað hann hugsaði þegar
hann réð fólk til starfa. rannsóknin er tilviks -
rannsókn sem gerð var í einum skóla. í rann -
sókninni var stuðst við viðtöl og vett vangs-
athug anir. Við val á úrtaki var notað til gangs -
úrtak (e. purposive sampling). í tilgangsúrtaki
eru valdir viðmælendur sem hafa dæmigerða
almenna og sértæka reynslu af viðfangsefninu,
þ.e. ekki dæmigerða reynslu, og eru taldir henta
vel markmiði rannsóknarinnar (katrín Blöndal,
2004; sigríður Halldórsdóttir, 2003).
Haustið 2009, þegar skólinn tók til starfa,
voru nemendur 150 talsins í 1.–7. bekk. Hann
er opinn skóli með opnum rýmum þar sem gert
er ráð fyrir teymisvinnu kennara. skólahús -
næðið var ekki tilbúið þegar skólastarf hófst. í
skólanum eru 25 starfsmenn. Það eru skóla -
stjóri, deildarstjóri, ellefu kennarar og tólf
starfsmenn sem hafa að aðalstarfi annað starf
en kennslu, s.s. skólaliðar, iðjuþjálfi, for -
stöðumaður frístundaheimilis, umsjónarmaður
húsnæðis og stuðningsfulltrúar. í síðastnefnda
hópnum eru ellefu konur og einn karlmaður.
kennararnir ellefu starfa í fjórum teymum, þ.e.
1. bekkjar teymi, teymi 2. og 3. bekkjar, teymi
4. og 5. bekkjar og teymi 6. og 7. bekkjar. í
hverju teymi starfa tveir til þrír kennarar.
íþrótta kennari starfar þvert á teymi. sjö kenn -
arar af ellefu í skól anum eru konur og algengast
er að starfs reynsla kennara sé fimm til sjö ár.
einn kennari hefur áber andi lengstu starfs -
reynsluna, sautján ár, og einn kennari er nýút -
skrifaður. í stefnu skólans er mikil áhersla lögð
á smiðjur þar sem unnið er út frá áhugasviði
nemenda og er sveigjanleiki hafður í fyrirrúmi
til að mæta mismunandi þörfum nem enda. í
stefnunni kemur einnig fram að stuðla skuli að
umhyggju og virðingu með jákvæðri aga stefnu
(e. positive discipline), samvinnu og teymis -
kennslu, að foreldrar og nemendur taki þátt í á -
48 Birna María Svanbjörnsdóttir, Allyson Macdonald og Guðmundur Heiðar Frímannsson
Tímarit um menntarannsóknir, 7. árgangur 2010
Tímarit um menntarannsóknir_Layout 1 1/17/11 5:18 PM Page 48