Gerðir kirkjuþings - 2004, Side 64

Samspil trúar og listar, kirkju og listar hefur verið með ýmsum hætti alla tíð. Þegar
samspilið hefur verið best hefur kirkjan leyft og stutt hin ólíku form listarinnar og aðeins
gert þá kröfu að: eins og tilbeiðslcm beinist alltaf til Guðs, á listin í kirlgunni weð sínum
hœtti ávallt að þjóna hinu heilaga og leita stefnumóts við það í helgiþjónustunni.
Meginreglur kirkjutónlistarinnar
Guðsþjónusta safnaðarins er hátíð. Söfhuðurinn kemur saman til að fagna, þakka, gleðjast
og syrgja, tilbiðja, lofa og ákalla. Guðsþjónusta getur verið án söngs, en það sem best er í
samræmi við eðli hennar er þegar hún er haldin hátíðleg með söng þar sem söfnuðurinn
allur er virkur.
Kirkjan á mikinn fjársjóð þar sem kirkjutónlistin er. Með því að leggja áherslu á að
varðveita og nýta þá fjársjóði með iðkun og með þjálfun, má auðga og fegra helgihald
kirkjunnar. Þess vegna er ekki aðeins sungið í almennum söng heldur eru starfandi kórar
við allflestar kirkjur landsins. Þar er um að ræða hefðbundna kirkjukóra, en ekki síður
bama- og unglingakóra. Stuðningur við kórastarf byggir á þörfum helgihaldsins.
Nauðsynlegt er að prestamir og þau sem gegna ábyrgðarstöðum í kirkjunni gæti þess að
tryggt sé að í hverri sunginni messu og á hverri samkomu safnaðanna sé söfnuðurinn fær
um þá þátttöku sem af honum er vænst. í þeim tilgangi sé til staðar forsöngvari og/eða
organisti sem leiðir svar safnaðarins í hinni sungnu lofgjörð og bænagjörð.
Til þess að halda uppi þætti kirkjutónlistarinnar í starfi kirkjunnar þarf ekki aðeins að
leggja rækt við tónlistarþáttinn í menntun þeirra sem honum stýra, eins og organista og
kórstjóra, heldur einnig presta og djákna og annarra þeirra sem leiða tónlistariðkun í
kirkjunni. Því þarf að vanda menntun og undirbúning kennara við þær stofnanir sem
mennta starfsfólk kirkjunnar á þessu sviði og gera miklar kröfur um hæfni þeirra og
fæmi.
Kirkjan þarf þess með að til sé í landinu menntastofnun sem fullnægir kröfum hennar um
menntun kirkjutónlistarfólks. Til þess að veita þessa menntun á og rekur þjóðkirkjan
Tónskóla þjóðkirkjunnar. Tilvist hans er tryggð með starfsreglum um söngmál og
tónlistarfræðslu á vegum þjóðkirkjunnar nr. 768/ 2002 - en þar segir í 4.gr:
Meginverkefni skólans er að sjá til þess að ávallt sé nægur fjöldi organista og annarra
starfsmanna á sviði kirkjutónlistar er hafi viðhlítandi menntun og fæmi til að sinna
málefninu.
Stefna þarf að því að sú menntun sem Tónskólinn veitir, sé í heild sambærileg við þá
menntun sem veitt er við erlendar kirkjutónlistarstofnanir á háskólastigi. Stefnt er að
aukinni samvinnu við Listaháskóla íslands og Guðfræðideild Háskóla íslands.
Kirkjutónlist spannar víðfeðmt svið tónlistarinnar. Þótt orgelið sé leiðandi hljóðfæri
kirkjutónlistarinnar og menntun organista fýrir kirkjuna sé skylda hennar, takmarkast
kirkjutónlist og söngur safnaðarins ekki við orgelleik og leiðsögn organistanna. Þessi
áhersla þarf að koma fram í starfí Tónskólans og námsframboði hans.
Allt kirkjutónlistarfólk, hvort sem það stjórnar söng, leikur á hljóðfæri eða syngur sjálft,
eitt eða í kór, þarf að eiga kost á þjálfun og menntun sem hæfir hlutverki þeirra.
Sérstaklega þarf að leggja rækt við menntun og undirbúning þeirra sem leiða sönginn í
62