Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2015, Qupperneq 134

133
hjá kyngreinandi fornöfnum eins og hann og hún. Þetta gerir höfundurinn
með því að (a) vísa til Marion Briem með ýmiss konar nafnliðum sem lýsa
persónunni, (b) tala um líkama eða líkamshluta persónunnar frekar en
hana sjálfa og (c) endurtaka sérnafnið Marion. Allar þessar aðferðir eru
kunnar úr erlendum bókmenntum og það er líka vel þekkt að samlíðan
með persónu minnkar ef aldrei er vísað til hennar með kyngreinandi for-
nafni (Livia 2001).
Í víðara samhengi felst framlag okkar til hinnar alþjóðlegu fræðiumræðu
einkum í tvennu. Í fyrsta lagi bendum við á að þótt endurtekning sérnafns
sé algeng aðferð við að leyna kyni Marion Briem takmarkast hún af þekktri
hömlu sem nefnist sínefnihamlan og bannar að frumlag sé endurtekið sem
frumlag í næstu setningu. Eins og sýnt var í kafla 4.2 hér að framan er þessi
hamla alltaf virt, jafnvel í textabútum þar sem stutt er á milli dæma um sér-
nafnið Marion. Í öðru lagi leiðum við rök að því að höfundur Einvígisins
forðist stundum að vísa til Marion með því að beina athyglinni fremur að
nánasta umhverfi persónunnar og aðstæðum. Þetta er í raun fjórða aðferð-
in til að halda kyni Marion leyndu og kemur m.a. fram í kaflanum þar sem
Marion er kynnt/kynntur til sögunnar.
Það er von okkar að við höfum með þessari grein sýnt fram á að nákvæm
málfræðileg greining á afmörkuðu atriði í tilteknum bókmenntatexta getur
opnað augu fræðimanna og almennra lesenda fyrir ýmsum atriðum í text-
anum sem annars væru hulin og varpað nýju ljósi á vinnubrögð höfundar-
ins. Það verður hins vegar að bíða betri tíma að samtvinna slíka greiningu
og bókmenntafræðilega greiningu á Einvíginu eftir Arnald indriðason.
H E i M i L d i R
Ai = Arnaldur indriðason 2012.
Ari Páll Kristinsson. 1998. Handbók um málfar í talmiðlum. Málvísindastofnun
Háskóla Íslands, Reykjavík.
Arnaldur indriðason. 2001. Mýrin. 2. útg. Vaka Helgafell, Reykjavík.
Arnaldur indriðason. 2004. Bettý. 2. útg. Vaka Helgafell, Reykjavík.
Arnaldur indriðason. 2007. Vetrarborgin. 3. útg. Vaka Helgafell, Reykjavík.
Arnaldur indriðason. 2012. Einvígið. 2. útg. Vaka Helgafell, Reykjavík.
Arnaldur indriðason. 2014. Kamp Knox. Vaka Helgafell, Reykjavík.
Fludernik, Monika. 2009. An Introduction to Narratology. Routledge, New york.
Fréttablaðið. 2011. ég skrifa alvöru bókmenntir. Vísir.is. http://www.visir.is/eg-
skrifa-alvoru-bokmenntir/article/2011710299971. [Sótt 07.06.2015]
MÁL OG KyNÓViSSA Í ÍSLENSKU