Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2014, Qupperneq 298

297
Jafnvel þótt hægt sé að skilgreina báða leikina sem skotleiki (og þannig
eru þeir oft skilgreindir) er ýmislegt sem skilur á milli þegar að spilun
kemur, áherslum, þemum og andrúmslofti. Gun er þriðju persónu hasar-
ævintýraleikur sem kallast frekar á við Grand Theft Auto-röðina en hefð-
bundna skotleiki, en America’s Army: True Soldiers er fyrstu persónu stríðs-
skotleikur.15 Í ljósi áherslu leiksins á veruleikaáhrif og raunsæi má segja að
skyldleiki sé milli hans og leikja á borð við Ghost Recon-seríuna eða Close
Combat: First to Fight (2005) sem gerður var í samstarfi við landgöngulið
bandaríska hersins. Þrátt fyrir það er leikurinn sjálfur ólíkur flestum fyrstu
persónu skotleikjum.16 Ef horft er framhjá þematískum blæbrigðum og
þau túlkuð sem „óáhugavert skraut“ er jafnvíst að við missum sjónar á
mikilvægum atriðum sem tengjast hönnun og framleiðslu leikjanna, sem
og hvað það er sem notendur þeirra sækjast eftir og með hvaða hætti leik-
irnir fullnægja löngunum og þrám spilaranna. Það framkallar fræðilega
blindu að hafna alfarið gildi þematískra og táknfræðilegra merkingarþátta
og í tilviki leikjanna tveggja kæmi það jafnframt í veg fyrir greiningu á því
hvernig þessir þættir skýra þá ólíku spilunarreynslu sem boðið er upp á.17
15 [Þýð.: Grand Theft Auto er hasarleikjaröð sem nú um mundir telur ellefu sjálfstæða
leiki og fjóra stækkunarpakka. Leikurinn var upphaflega búinn til af David Jones og
Mike Dailly en bræðurnir Dan og Sam Houser, Leslie Benzies og Aaron Garbut
tóku síðar við stjórnartaumunum. Grand Theft Auto III var fyrsti þrívíddarleikurinn
í seríunni og þykir raunar brautryðjendaverk þegar að gerð leikja sem notast við
opinn spilunarheim kemur. Framleiðslufyrirtækið á bak við leikjaröðina er Rockstar
North og ef miðað er við árslok 2013 má ætla að um 150 milljón eintök af röðinni
hafi verið seld.]
16 [Þýð.: Tom Clancy’s Ghost Recon (2001) er vinsæll leikur innan herkænsku skotleikja-
greinarinnar (e. tactical shooter) en leikjaröðin sem nú telur um níu leiki leitast
við að endurskapa með raunsæjum hætti erfiðleikana og hætturnar sem sérsveitir
hersins þurfa að mæta í verkefnum innanlands og utan. Spilari stjórnar mörgum
persónum og þarf að skipuleggja aðgerðir sínar í þaula. Hinn vinsæli spennusagna-
höfundur Tom Clancy er einn af stofnendum Red Storm Entertainment fyrir-
tækisins sem þróaði leikinn en Ubisoft dreifði honum. Þess má geta að skáldsagan
Tom Clancy’s Ghost Recon eftir David Michaels kom út árið 2008. Close Combat: First
to Fight fylgir í fótspor Ghost Recon þótt útfærsla á spilunarmöguleikum sé með
öðrum hætti.]
17 Enda þótt greina megi viðvarandi spilunarfræðilegar áherslur þá er athyglisvert
að velta fyrir sér að Jesper Juul hefur breytt kenningakerfi sínu og núna falla bæði
þematískir og stílfræðilegir þættir að því (það sem hann kallar „skáldaða“ hluta
leikja) og geta jafnvel talist til lykilþátta. Sjá Jesper Juul, Half-Real, bls. 12–15,
188–196.
HVAð EINKENNIR TöLVULEIKJAGREINAR?