Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1996, Blaðsíða 80
Múlaþing
Séð til norðurs yfir sunnanverðan Hrafnkelsdal. Eftirtalin Faxaörnefni vestan Hrafnkelu sjást á mynd-
inni: I forgrunni Faxamýrar og þá Faxagil (nú aðeins fremsta gilið nefnt svo, en áður líklega samheiti á
öllum giljunum). Tvær fornrústir eru í grennd við Faxaörnefnin, súfremri milli mýra og gilja, en ytri við
ysta gil. Faxahús hét fornbýli í Hrafnkelsdal. Beitarhúsin Faxahús sjást ekki en þau tóku nafn afhinum
fornu Faxahúsum á þessum slóðurn. Ljósm. Skarphéðinn G. Þórisson 5.júlí 1991.
Tilvitnunin úr Hrafhkels sögu er hér tek-
in eftir útgáfu Jóns Helgasonar er í inngangi
gerir grein fyrir handritum sögunnar. Sagan
var til í skinnbók frá 15. öld sem enn var heil
árið 1650, en glataðist síðan að undanskildu
einu blaði, M. Meginhandritin sem varðveist
hafa eru pappírshandrit frá 17. öld: A (AM
156 fol.); B (AM 158, fol.); C (AM 443,4to)
og D (AM 551 c, 4to), hið síðasttalda skráð í
Grafarkoti í Hjaltadal. A, B og C eru skyld,
en D af öðrum stofni. Jón Helgason styðst
við A í útgáfu sinni sem hann telur að varð-
veiti texta hinnar glötuðu skinnbókar betur
en B og C, en þó má stundum að hans mati
leiðrétta texta A með hliðsjón af þeim. Texti
D er margorðari og hefur menn greint á um
hvort þar sé um að ræða síðari viðbætur eða
hvort texti hinna handritanna hafi verið stytt-
ur. (JH í Hrafnkels sögu Freysgoða 1959).
I þeim texta sem vitnað var til er enginn
orðalagsmunur í handritum B og C, en í D er
svofellt afbrigði:
Þeir leiða nú hestinn ofan eptir vellinum
ok fram með ánni; fyrir neðan hæinn
standa hamrar stórir ok fors einn; þar
var einn hylr djúpr (Hrafnkels saga
Freysgoða 1959, 28,nmgr).
Samkvæmt sögunni voru Þjóstarssynir
staddir heima á Aðalbóli þegar þeir létu
senda eftir hrossunum, en fyrir neðan bæinn
78