Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1996, Page 159

Ritfregnir
Ef „Folavatnslón" kemur til framkvæmda, fara um 7 ferkm lands undir vatn, og þar af
eru 5,2 ferkm algróið land, og bætist það við 40-50 ferkm lón á Eyjabakkasvæðinu, sem er
algróið að meira en helmingi.
Búkolla hin nýja
Síðla sumars kom út bókin: Búkolla, V. bindi Sveita og jarða í Múlaþingi. Sveita-
hreppar í Múlasýslum frá Langanesi að Lónsheiði. Útgefandi er Búnaðarsamband
Austurlands, 1995.
Þetta er risastór bók, rúmar 700 blaðsíður. Allir bæir í Múlasýslum, sem voru í byggð
árið 1993 hafa fengið sérstaka síðu í bókinni, með litmynd af bænum (oftast íbúðarhúsi) og
þáverandi ábúendum. Auk þess er stutt lýsing á húsum og jörð, og greint frá breytingum á
búskap jarðarinnar síðan 1973. Bústofn og vélaeign er oftast tilgreind líka.
Jörðunum er raðað eftir hreppum, norðan frá og suður eftir. I upphafi hvers hreppskafla
er stutt lýsing á hreppnum, oftast ein síða, ásamt „táknrænni“ litmynd og litprentuðu korti,
þar sem merktir eru allir bæir í hreppnum og helstu kennileiti. I lok kaflans er svo skrá yf-
ir býli sem fóru í eyði 1974-1993, þar sem oftast er stutt jarðarlýsing og getið ábúenda á
þessu tímabili. Aftan við hana er upptalning á býlunr sem eyddust á tímabilinu 1901-1993,
og loks er tafla yfir búnaðarástand 1980 og 1990, þ.e. gripafjölda, túnstærð, heyafla o.fl.
I bókarlok er svo rakin búnaðarsaga þessa svæðis á tíu ára tímabili, 1973-1994, í frem-
ur stuttu máli (25 síður), og loks er nafnaskrá ábúenda og íbúa.
Af þessu yfirliti er ljóst, að hér er um mikið magn upplýsinga að ræða, og er ekki að efa
að mörgum mun þykja þessi nýja Búkolla hnýsileg og forvitnileg ekki síður en sú gamla,
þó ekki sé til annars en að skoða myndir af bæjum og fólki sem menn þekkja eða þekkja
ekki.
Eins og við er að búast hefur Búkolla þessi verið lengi í vinnslu. Það var á aðalfundi
Búnaðarsambandsins í Brúarási, í júní 1992, sem ákveðið var að ráðast í gerð hennar. Skip-
uð var þriggja manna ritnefnd, þannig skipuð: Ármann Halldórsson rithöfundur, Egilsstöð-
um; Sigmar Magnússon bóndi, Dölum, Fáskrúðsfirði, og Þorsteinn Bergsson ráðunautur,
Egilsstöðum. Fram kemur að tveir fyrstnefndu hafi samið flestar bæjalýsingar, en að öðru
leyti hefur Þorsteinn borið liita og þunga af þessu starfi, ásamt öðrum starfsmönnum Bún-
aðarsambandsins.
Sveitalýsingar hafa ýmsir heimamenn samið, ásamt ritnefndarmönnum. Sigurður Mar
Halldórsson ljósmyndari á Egilsstöðum tók flestallar myndir í bókinni. Tölvuvinnsla fór
fram á skrifstofu Búnaðarsambandsins. Umbrot, litgreiningu mynda og prentun annaðist
Héraðsprent h.f. á Egilsstöðum. Bókband var unnið af fyrirtækinu Flatey í Reykjavík, og
var það eina sem leita þurfti út fyrir Múlaþing.
Búkolla hin nýja er því sannarlega austfirskt rit frá toppi til táar, og ber að fagna því,
ekki síst vegna þess að allt handbragð og frágangur bókarinnar er með ágætum. Bæjamynd-
irnar eru yfirleitt glöggar og góðar, enda allflestar teknar í góðu veðri að sumarlagi. Hins
vegar er mjög mismunandi, hversu mikið þær sýna af bæjarhúsum, og langoftast er það
íbúðarhúsið eitt, sem auðvitað er lítið lýsandi fyrir búskap á jörðinni.
157