Skagfirðingabók - 01.01.2002, Page 182

SKAGFIRÐINGABÓK
Andersen. Á milli þessara herramanna varð mikill styrr árið
1781, eins og fram kemur í Dóma- og þingbók Skagafjarð-
arsýslu. Að vísu er ýmislegt mjög óljóst um málsatvik í dóma-
bókinni en svo er þó að sjá sem assistentinn hafi komið út
með skipi kaupmanns vorið 1780. Kaupmannsfrúin, madame
Rieman, og systir hennar, jómfrú Buch, virðast einnig hafa
verið á skipinu og jómfrúin eða jafnvel þær báðar komist í
heldur of náin kynni við assistent Holm.
Kona beykisins hét Anna Metta og þjónustustúlka Guðrún
Halldórsdóttir. Þær hafa víst hent eitthvert gaman að ástar-
brandinum Holm og slúðrað um kynni hans við dömurnar í
kaupmannshúsinu. Kaupmaður undi þessu stórilla og las þeim
pistilinn í beykishúsinu þann 7. febrúar 1781, æpti á Guðrúnu
að hún væri hóra og þjófur og veittist að beykiskonunni fyrir
þær sakir að hún hefði baktalað kaupmannsfrúna og systur
hennar og sveigt að „jómfrúelsi" systurinnar, bæði í Kaupmanna-
höfn og síðan á skipinu; orðum sínum til áherslu barði hann
krepptum hnefa í baðherbergisborð og æpti „það er móðir
hennar borð“, hefur líklega fundist þau hjón fá litlar þakkir
fyrir borðlánið.
Slúðrið í beykishúsinu var víst ekki alveg að tilefnislausu.
Þann 20. maí 1780 var assistent Holm að störfum í sláturhús-
inu á Hofsósi þegar kaupmaður kom þar að og beykirinn í
fylgd með honum. Kaupmaður var æfur af reiði og skipaði
Andersen beyki að negla aftur dyr og glugga á húsinu og vildi
að „sá hundur“ skyldi svelta þar inni. Beykirinn neitaði að vísu
að verða við þessari frómu ósk en kaupmaður tók þá öxi hans
og sló henni í dyr hússins og kastaði grjóti í húsið; sakaði
assistentinn auk þess um að vera með fransós.
Um allt þetta báru ýmsir vitni á héraðsþingi í Hofsóskaup-
stað þann 7. júní 1781, þar á meðal beykirinn og Jörgen Holm,
17 ára sonur assistentsins. Madame Rieman var hins vegar
undanþegin vitnisskyldu og jómfrú Buch afsagði með öllu að
vitna, þótt hún væri í næsta húsi og í engan máta hindruð af
180