Saga


Saga - 2010, Blaðsíða 214

Saga - 2010, Blaðsíða 214
bent á að stundum hafi slest alvarlega upp á vinskap Snorra og oddaverja, fyrst 1204 eða svo, og höfundur kannast vel við þetta (bls. 156–7, 364) en ræðir það lítt. en þar sem sambandið versnaði, jafnvel mikið, er ætlaður stuðn ingur Páls biskups nokkuð óvæntur. Ágreiningurinn 1204 birtist í því að Snorri var eindreginn stuðnings - maður Birkibeina í Noregi; andstæðingar þeirra voru Baglar sem áttu hauka í horni þar sem voru Haraldur jarl og Bjarni biskup í orkneyjum. odda - verjar voru nánir orkneyingum en Snorri ekki og fór aðra leið. Höfundur leggur ekkert upp úr þessu og segir fátt frá hinum kirkjusinnuðu Böglum (sbr. helst bls. 213). Fyrir þessu kunna að vera góðar ástæður en þær koma ekki fram í bókinni, mér vitanlega. Ég lít svo á að afstaða Snorra til ættar Sverris konungs í Noregi, Birkibeina, Bagla og kirkjuvaldsstefnunnar, hafi verið mikilvæg fyrir hann sem stjórnmálamann. Það er einmitt sérstakt að höfundur segir fremur lítið frá kirkjuvalds- stefnunni, sjálfstæðisbaráttu hinnar alþjóðlegu kirkju sem stofnunar, og not- ar varla orðið, en þetta er eftirlætisumræðuefni sagnfræðinga sem fást við umræddan tíma. Annað eftirlætisefni eru staðir og má nefna að Reykholt og Stafholt eru dæmi um mikilvæga staði. Höfundur fjallar nokkuð um staða - mál en brýtur hugtakið ekki til mergjar, segir aðeins að staðir hafi verið hinir stærstu kirkjustaðir og kallar Borg á Mýrum stað (bls. 57, 147–8). Þetta kem- ur ekki heim við hið mikla verk Magnúsar Stefánssonar, Staðir og staðamál, og það er ekki nefnt í heimildaskránni. Mér er ekki ljóst hvort það merkir að höfundur taki ekki undir niðurstöður Magnúsar. Þriðja eftirlætisefni sagn - fræðinga er valdasamþjöppun og skýringar hennar, af hverju goðorð tóku að safnast á fárra hendur, en þetta kemst lítt á dagskrá í bókinni (helst á bls. 143 og 148–149). Nú veit ég ekki hvort höfundur telur að sífelld umræða sagnfræðinga um þessi efni lýsi ofmati á mikilvægi þeirra. Í mínum augum eru þetta þungvæg efni sem snerta stjórnmálamanninn Snorra alveg sér- staklega. Höfundur segir í formála að hver fræðimaður hafi sína persónu- legu skoðun á samhengi hlutanna og því sé líkast að hver tími vilji hafa sinn háttinn til að skilja fortíðina (bls. 14). Þetta eru góðar hugleiðingar og það eru ekki svo margir áratugir síðan staðir og kirkjuvaldsstefnan urðu slík eftir lætisefni. Þakkarvert hefði verið að fá umfjöllun um þetta. Sjálfur hef ég tekið þátt í svonefndu Reykholtsverkefni, allt frá árinu 1999. Undir merkjum þess hafa verið birt mörg ritverk og margir fyrir lestrar fluttir og ég fagna því að höfundur hefur fylgst vel með á þessu sviði. Hann tekur t.d. upp hugtakið kirkjumiðstöð, sem notað er í verkefninu, en segir þó ekki hvernig þessar miðstöðvar voru frábrugðnar stöðum. Á grundvelli forn- leifarannsókna lét höfundur gera forvitnilega teikningu af því hvernig umhorfs muni hafa verið í Reykholti í tíð Snorra (bls. 238–9). Um mat á þessu verður að vísa til Guðrúnar Sveinbjarnardóttur og Guðrúnar Harðar - dóttur sem sinnt hafa þessum þætti í Reykholtsverkefninu. Meginniðurstaða mín er sú að Snorri sé góður inngangur fyrir áhuga- sama um sögu Íslands á bilinu 1181 til 1241, m.ö.o. fyrir þá forvitnu sem vita ritdómar214 Saga vor 2010 — NOTA (9.5.)_Saga haust 2004 - NOTA 11.5.2010 12:54 Page 214
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228
Blaðsíða 229
Blaðsíða 230
Blaðsíða 231
Blaðsíða 232
Blaðsíða 233
Blaðsíða 234
Blaðsíða 235
Blaðsíða 236
Blaðsíða 237
Blaðsíða 238
Blaðsíða 239
Blaðsíða 240
Blaðsíða 241
Blaðsíða 242
Blaðsíða 243
Blaðsíða 244
Blaðsíða 245
Blaðsíða 246
Blaðsíða 247
Blaðsíða 248

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.