Breiðfirðingur - 01.05.2018, Síða 23

BREIÐFIRÐINGUR 23
þá í Reykjaholti ok lagði mikinn hug á at láta rita sögubækr eftir bókum þeim, er
Snorri setti saman. (Sturlunga I 1946, 342).
Það geta að vísu ekki talist mikil tíðindi að Styrmi sé falin lögsögnin, Snorri tók
við embættinu af honum og Styrmir varð aftur lögsögumaður þegar Snorri hætti,
1231. En þetta var ekki aðeins í eina skiptið sem lögsögu Snorra bar á góma í
Íslendinga sögu, það var líka í eina skiptið sem minnst var á ritstörf hans.
Hér verður vitanlega að fara með mikilli gát að ályktunum. Kannski fannst
Sturlu þetta svo sjálfsagt mál að því tók ekki að nefna það. Þetta vissu nú allir.
Það er líka mikill munur á staðhæfingunum: „Sturla nefnir þetta varla, vegna þess
að honum finnst það svo litlu skipta“ eða „Sturla nefnir þetta varla, vegna þess að
hann vill ekki gera hlut Snorra of stóran“. Hvort tveggja getur svo sem staðist en
látum nú Sturlu njóta vafans og hugsum sem svo: Það er verið að segja pólitíska
sögu aldarinnar og þá skipta ritstörfin eða skáldskapurinn litlu. Þar um getum
við vitanlega haft aðra skoðun, en í þessu samhengi varðar það litlu. Hitt er þó
einkennilegt, að nefna ekki lögsöguna nema sem ómerka aukagetu þegar hægt er
að senda Styrmi með hana, þegar svo mikið er ella lagt upp úr virðingu manna.
Að hinu verður líka að gæta: Þegar Snorri varð lögsögumaður í fyrra skiptið
var Sturla Þórðarson eins árs og hafi hann farið með ömmu sinni í Reykholt þegar
Snorri fór til Noregs árið 1218 hefur sagnaritarinn verið á fjórða ári. All an fróðleik
um Snorra fram um 1225 hefur hann haft eftir sögn hans sjálfs eða frásögu ann­
arra. Það kemur ágætlega heim við það að frá fyrstu 19 vetrum Snorr a, og þar
með árunum í Odda, segir nánast ekkert í Íslendinga sögu. Það er fyrst þegar
Sturlungar verða til frásagnar sem lifnar yfir sögu Snorra.
Skáld og höfðingi í Noregi
Árin 1218–1220 dvelst Snorri hjá Skúla jarli og Hákoni konungi í Noregi og
heimsækir reyndar fleiri stórmenni. Það segir sig sjálft að um atburði þeirrar
ferðar eru engir til frásagnar í Íslendinga sögu nema hann sjálfur. En samt er
alveg víst að Sturla hefði getað aflað sér ýmissa gagna, til dæmis vitnað í þótt ekki
væri nema ein vísa úr þeim þrem kvæðum sem Snorri segist hafa flutt eða ort í
ferðinni. Af þessum kvæðum segir ekkert nema þetta:
En um sumarit eftir fór hann austr á Gautland á fund Áskels lögmanns ok frú Krist­