Tímarit Máls og menningar - 01.02.2010, Síða 68

Á r n i H e i m i r I n g ó l f s s o n
68 TMM 2010 · 1
svo við að tónleikarnir urðu efni á baksíður blaða, meðal annars Tímans
þar sem mátti lesa eftirfarandi lýsingu:
Þeir sem sátu hægra megin við hljómsveitarpallinn, veittu því fljótlega athygli,
að skólpfata var látin standa á pallskörinni, þar sem lítið bar á. Þá mátti sjá tvær
viskíflöskur bundnar inn í plastpoka og stóðu upp á borði þar hjá skólpfötunni.
Sumir litu þetta grunsemdaraugum, enda kom á daginn, að flöskurnar og fatan
höfðu hlutverki að gegna. Slagverksleikarinn þreif fötuna og lét hana upp á
borðið, þegar flutningurinn átti að hefjast, tók aðra flöskuna og lét við hliðina á
fötunni, en stakki hinni undir borðið. Á réttum stað gaf stjórnandinn bendingu,
og slagverksleikarinn þreif klaufhamar og braut flöskuna ofan í fötuna.
Súlnasalurinn var þvínær fullsetinn virðulegu fólki, sem rak upp stór augu,
þegar flaskan small, en mörgum stökk ekki bros.
Þetta er víst nokkuð praktíserað í nútímatónlist, að brjóta flöskur og þess
háttar, og vonandi hefur enginn farið móðgaður af þessum annars skemmtilegu
tónleikum.28
Blaðamaður Tímans hafði uppi á Jóni Leifs til að spyrja um álit hans á
verkinu; á þessum sömu tónleikum átti hann tónsmíð fyrir einleiks­
hörpu sem var eins og saklaust ungbarnahjal í samanburði. Jón, sem
hafði löngum vakið eftirtekt fyrir hávaðasamar tónsmíðar, tók nú upp
hanskann fyrir yngri starfsbróður sinn og lýsti fullri samstöðu með
grallaraskapnum: „Brothljóðið í flöskunni var ekki nærri nógu hátt. Ég
hefði viljað heyra meiri smell.“ Tónlistardómar voru raunar fremur vin­
gjarnlegir og eins og enginn hafi viljað dæma unga tónskáldið of harka­
lega fyrir fyrsta ópusinn. Unnur Arnórsdóttir kvað fulla ástæðu til að
vænta mikils frá hendi höfundarins í framtíðinni, en virtist á báðum
áttum þegar að því kom að lýsa eigin upplifun: „Um þetta verk getur
maður hvorki tekið sér orðið fallegt eða skemmtilegt í munn, en þó geta
fráleitustu hlutir snert hlustandann á vissan hátt.“29 Ríkisútvarpið
fékkst þó ekki til að hljóðrita Hlými og Morgunblaðið birti bæði skop­
mynd og gamanvísu um tónskáldið unga.30
Atli Heimir hafði ekki sagt sitt síðasta í glímunni við Hlými. Síðar
breytti hann verkinu allnokkuð og stýrði Sinfóníuhljómsveit Íslands í
flutningi þess á Tónlistarhátíð Norðurlanda haustið 1967. Þá sagði hann
verkið bera „fyrst og fremst svip þess tíma sem það var samið á og þeirra
manna sem ég umgekkst þá mest í tónlistarheiminum, þ.e. kennara
minna úti í Þýskalandi. Ég mundi ekki semja svona verk í dag.“31 En þótt
höfundurinn hefði þróast í aðrar áttir voru áheyrendur gáttaðir sem
fyrr. Halldór Haraldsson nefndi í dómi sínum að kliður og spenningur
hefðu farið um salinn á undan flutningnum, „rétt eins og þarna ætti að
færa upp eins konar Vorblót í annað sinn!“.32 Unni Arnórsdóttur þótti