Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2003, Blaðsíða 4

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2003, Blaðsíða 4
Frá ritstjóra „Lærum af fortíðinni," segir öldungurinn á kápu tmm en myndin er hluti af listaverki eftir Val- gerði Jónasdóttur. í tímaritinu er á ýmsan hátt fjallað um hvernig (slendingar leita að grundvelli sjálfsmyndar sinnar í fortíðinni og skapa sér í raun þjóðerni. Valdimar Tr. Hafstein vekur athygli á því hvernig sjálfsmynd þjóða, með hefðum og siðum, er búin til - sköpuð í þágu samtímans. íslensk menning er ekki aðeins það sem við getum virt fyrir okkur í Þjóðmenningar- húsinu við Hverfisgötu, hún er ekki einsleit og sagan ekki átakalaus. Það er ekki sama hvernig fortíðin er mynduð því á henni byggist framtíðin en ef marka má orð Valdimars er þessu einnig öfugt farið: .að framtíð skal hyggja er fortíð skal byggja". Sjálfsmyndin er líka viðfangsefni Bjarna Bjarnasonar í greininni „íslandsmýtan". Bjarni virðir fyrir sér Fjalla-Eyvindana sem vaða uppi í íslenskri menningu og bregður sér að lokum í gervi eins þeirra til að fullnægja útlendingum í leit að „ekta" nútíma-íslendingnum. Fortíð og samtíð fléttast skemmtilega saman í grein Katrínar Jakobsdóttur en hún fjallar um rapp sem hluta af íslenskri menningu. Það er greinilegt að fáir eru jafnþjóðlegir nú til dags og rappararnir sem tekið hafa gömlu rímnamenn- inguna upp á sína arma. Tónlistin kemur líka við sögu í grein Michaels S. Gibbons þar sem borg- aralegir bóhemar eru teknir á beinið. Þessir fjöl- menningarvitar nútímans þykjast vera alætur á menningu en útiloka þó ákveðinn samfélags- hóp. Úti í kuldanum verða fátækir og illa mennt- aðir hvítir menn, „hvítaruslið" svokallaða. Gibbons kallar andúð elítunnar á hvítaruslinu friðþægingu nýrraryfirstéttar sem á siðferðilega og hugmyndafræðilega erfitt með að njóta for- réttinda sinna á kostnað lágstéttanna. Viðhorf elítunnar endurspeglast einna best í tónlistarsmekk hennar. Hún hlustar á tónlist annarra landa eða gamalla tíma en fordæmir tónlist pöpulsins; kántrý, þungarokk, gospel og rapp. Ef til vill hefur íslenskum röppurum tekist að finna leið framhjá þessu. Gamla íslenska alþýðutónlistin, rímurnar, er runnin saman við bandaríska lágstéttartónlist og útkoman er spennandi, fjölmenningarlegur bræðingur. Áhugavert samspil fortíðar og nútíðar er einnig umfjöllunarefni Olgu Hotwniu í grein um Hringadróttinssögu og Völuspá. Gandálfur er lík- lega íslendingur þegar öllu er á botninn hvolft, náfrændi álfanna í Snorra-Eddu. Bókmenntirnar koma annars úr ýmsum áttum í þetta sinn; íslensk Ijóð, hryllingsbarnabækur, sæberpönk, smásaga og stílfræði. Þetta hefti tmm telst vera 3. og 4. hefti 64. árgangs. Það er jafnframt sfðasta heftið sem Edda - útgáfa stendur að. Tímarit Máls og menningar hefur komið út í ýmsum myndum, allt frá því það var lítill bæklingur á fjórða ára- tugnum. Ritið hefur vaxið og dafnað, gildnað og grennst til skiptis, og ýmist siglt lygnan sjó eða úfinn. Fjöldi ritstjóra hefur staðið í brúnni og þeir eru óteljandi höfundarnir sem lagt hafa blaðinu til efni. Tímaritið hefur jafnan gefið góða mynd af því sem efst er á baugi í bókmenntum og samfélagsrannsóknum. En tmm hefur líka orðið að sætta sig við breytt samfélag og nýjar „menningarneysluvenjur". Þar hefur stundum steytt á skeri - en aldrei svo að brotnaði. Framtíð tímaritsins hefur einkum oltið á vel- vilja tveggja aðilja: áskrifenda og eigenda. Nýir eigendur útgáfufyrirtækisins Eddu hafa nú komið tímaritinu í góðar hendur í von um að hægt verði að gefa það út áfram. Bókmenntafé- lagið Mál og menning hefur allar forsendur til að gefa út bitastætt tímarit. Margir fylgjast með framtaki þess af eftirvæntingu og eru tilbúnir að taka þátt í að móta og styrkja tmm. Félagið virð- ist því hafa meðbyrinn sem þarf. Niðurstaðan ræðst þó ekki síður af viðbrögðum áskrifenda og annarra kaupenda.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.