Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2003, Blaðsíða 36

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2003, Blaðsíða 36
Hér gegnir fjölmenningin lykilhlutverki því siðferðisstyrkur jafnréttissinnaða forréttinda- púkans birtist best í fordæmingu hans á þeim sem ekki hafa víðsýni hans til brunns að bera. [ þeirri menningarstyrjöld” sem nú geisar í Bandaríkjunum er víðsýni einmitt heróp fram- sækinna afla í átökum við afturhaldsöfl á svið- um menntamála, kynferðis-, hernaðar- og vel- ferðarmála. Þessi styrjöld er langt því frá út- kljáð, og yfirleitt vegnar hvorugum betur en báðum verr. í hinu nýja elítusamfélagi menntun- ar og viðskipta er þó friðsælt að kalla; þar ríkir hinn rómverski friður fjölmenningarinnar. Jafn- vel íhaldssamasti iðnrekandi verður að leita allra leiða til að hámarka afköst fjölbreytilegs vinnu- afls,12 og óháð persónulegri lífsskoðun er hon- um lífsnauðsyn að halda sig réttu megin víglín- unnar. í þessu stríði gegnir hvítaruslið13 lykilhlutverki - steríótýpa hins fátæka, illa menntaða og þröngsýna hvítingja. Þau viðhorf sem því eru eignuð - forpokaðar hugmyndir um innflytjend- ur, svertingja, samkynhneigða, konur, barna- uppeldi, trúmál og svo mætti lengi telja - eru hin hreina andstæða fjölmenningarstefnunnar. Hvítir fátæklingar eru hins vegar líka óþægileg áminning um þau forréttindi sem elítan nýtur en vildi síður ræða, þeir eru fórnarlömb staðar og stéttar engu síður en aðrir minnihlutahópar. Sá grunur að fordómar og þröngsýni kunni að vera afleiðing nútímahagkerfis fremur en úreltar leif- ar gamla tímans er nánast óbærilegur í samfé- lagi fjölmenningar, og að mörgu leyti best geymdur í hvítu ruslakistunni. Andúð elftunnar á hvítaruslinu er því að sínu leyti friðþæging þeirr- ar nýju yfirstéttar sem á siðferðilega og hug- myndafræðilega erfitt með að njóta forréttinda sinna á kostnað lágstéttanna. Lágmenning og hvítarusl Ótti og viðbjóður hvítu millistéttarinnar gagnvart hvítarusli koma einna skýrast fram í þeirri mynd sem dregin er upp af hvítum fátæklingum í kvik- myndum.14 Sú skrípamynd skýrir greinarmuninn á hvítri millistétt og hvítri lágstétt og gefur í skyn að fátækt sé í grunninn menningarlegt og móralskt vandamál fátæklingsins. Andstyggi- lega rasísk viðhorf hvítaruslsins varpa líka þægi- legum skugga á þann járnharða félagslega veru- leika sem hyglir hærri stéttum samfélagsins á kostnað ýmissa minnihlutahópa. Hvítingjar í sárri fátækt eru líka frábært skotmark, þá má niðurlægja og hæða án þess að vera rasisti.15 Steríótýpa hvítaruslsins er því gagnleg leið til að kenna fátæklingum um fátækt sína og styrkja tilfinningu æðri stétta fyrir menningarlegum og vitsmunalegum yfirburðum sínum.16 Á sama tíma er hugmyndin um hvítaruslið gagnleg í afneitun hvítu borgarastéttarinnar á kynþætti sínum. í regnboga fjölmenningarinnar er hvíta elítan glær, og hugmyndin um hvíta- ruslið firrir hana allri ábyrgð á skoðunum og at- höfnum þröngsýnna, ómenntaðra, hvítra fátæk- linga. Á tímum örrar heimsvæðingar er fjöl- menningarhyggja ekki aðeins framsækin hug- myndafræði, hún er hagfræðileg og pólitísk nauðsyn. Grimmdarleg niðurlæging hvítra fá- tæklinga í kvikmyndum og fjölmiðlum veitir hvítu elítunni aflausn synda sinna og forfeðra sinna - án þess að hún þurfi að gefa eftir þau syndugu forréttindi sem hún fékk í arf.17 Hin sakbitna hvíta borgarastétt er því ekki aðeins að draga mörkin milli sín og hvítra fátæklinga, hún er að draga mörkin milli sín og allra annarra og firra sig ábyrgð á misrétti í samfélaginu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.