Tímarit Máls og menningar - 01.05.2004, Page 21

Að standa af sér slaginn
„Þegar Óvinafagnaður kom út þá tók ég reyndar eftir því að ég átti
miklu erfiðara með að fá athygli en endranær. Auðvitað spilaði inn í að
það ár komu út bækur sem urðu alveg ævintýralegur sökksess fyrir sína
höfunda, annars vegar Höfundur íslands eftir Hallgrím Helgason, ein-
hver umtalaðasta skáldsaga sem út hefur komið hér á landi og mokseld-
ist, og Höll minninganna eftir Ólaf Jóhann Ólafsson sem setti held ég
met í sölu skáldverks í fyrstu útgáfu hér á landi. Það er erfitt að vera með
bók þegar á slíku gengur. Einu sinni komst Óvinafagnaður á blað í skoð-
anakönnunum fyrir þau jól og það var fyrir ljótustu kápuna! Fáir blaða-
menn hringdu til að taka viðtöl og ég var lítið boðaður í spjallþætti.
Síðan hefur vegur hennar vaxið mikið, hún er töluvert umtöluð hér
heima, hún hefur komið út í Danmörku, Þýskalandi, Finnlandi og víðar
og fengið alveg frábæra dóma og nú á að fara að kvikmynda hana. Svo að
ég hef ekki yfir neinu að kvarta.
Og svona gerist stundum, án þess ég sé að draga upp einhverjar sam-
líkingar við aðrar bækur. Munum bara þegar Englar alheimsins komu út
eftir Einar Má, hún fékk miklu minni athygli og sölu á vertíðinni en hún
átti skilið og margir þráðu heitast að geta sagt um höfundinn að hann
væri útbrunninn og búinn að vera.“
En hún fékk DV verðlaunin í bókmenntum ...
„Nú já, var það? En hún var ekki tilnefnd til íslensku bókmenntaverð-
launanna. Síðan hefur hún farið sigurför um heiminn.“
Kannski er það svo að bækur sem koma verulega á óvart með efnisvali
eða frásagnarhœtti verði bara að fá að sanna sig í rólegheitum,
gagnrýnendur hafni þeim vegna þess að þær eru ekki eins ogþeir eiga von á
og læs almenningur verði að leiðrétta kúrsinn smám saman. Kannski verða
þessar bækur bara þeim mun langlífari en þær semfara strax á toppinn. Þú
sagðir líka að Eyjabækurnar hefðu verið tíma að sanna sig.
Allt annað mál. 1 nœrri tvítugu Teningsviðtali segirðu um skriftir þínar:
„Nú sest ég niður einn mánudagsmorgun með handritin, fmnfljótt að þetta
er slæmur dagur, mér gengur illa, er í óstuði. Þá er kannski ekki vitlaust að
leggjast frekar uppí sófa með uppbyggilega bók. En mér gengur eiginlega
alltafilla. Mérfinnst ég næstum alltafvera í óstuði. Þar að auki hefég tekið
eftir því að þá daga sem mér hefur fundist ég vera í mestu óstuði, þurft að
beita mig hvað hörðustu bara til að haldast yfir pappírunum, hefur út-
koman orðið hvað skást..."
Er enn svona erfitt að skrifa?
„Nei, þetta hefur breyst. Með æfingunni og aldrinum hefur mér lærst
betur á sjálfan mig. Og eitt af því sem ég hef lært er að setjast ekkert niður
á mánudagsmorgni ef ég er ekki í stuði. Áður en ég sest niður og byrja að
TMM 2004 • 2
19