Þjóðmál - 01.12.2015, Blaðsíða 14

ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015 13
unnar innviðafjárfestingar sem nýjan fjárfest-
ingarkost, undir því sem venjulega er kallað
„alternative investments“, eða óhefðbundnar
fjárfestingar. Aðrar eignir undir óhefðbundnum
fjárfestingum eru fasteignir, fyrirtækjaverkefni,
vogunarsjóðir, hrávörur og gjaldeyrisafleiðu-
varnir.
Þróunin á heimsvísu hefur verið sú að stofn-
anafjárfestar hafa síðasta áratuginn dregið
jafnt og þétt úr vægi hlutabréfa í eignasafni,
eða úr um 60% í um 47%. Í staðinn hefur
vægi vægi óhefðbundinna eigna aukist.
Stofnanafjárfestar hafa á undanförnum árum
þurft að glíma við lækkandi ávöxtun eigna,
auknar verðsveiflur og hækkandi skuldbind-
ingar vegna lágra vaxta og hærri lífaldurs.
Fjárfestingar í innviðum ættu að vera
áhugaverðar fyrir stofnanafjárfesta eins og
lífeyrissjóði og tryggingafélög enda eigna-
flokkurinn með eiginleika sem hentar þeim,
svo sem fyrirsjáanlega tekjustrauma til langs
tíma, takmarkaða fylgni við aðra eignaflokka
og litlar líkur á gjaldfalli, en á móti kemur að
reglugerðarumhverfið getur flækt málið.
Áhugi fjárfesta á innviðum er einkum
tilkominn vegna þriggja meginþátta:
• Verðbólguvörn (tekjur með beinni og
óbeinni verðtryggingu, eignaverð þróast
oftast í takt við verðbólgu),
• Tekjustraumar (fyrirsjáalegir greiðslu-
straumar, ábati oft tengdur hagkvæmum
rekstri innviða, mætir langtímaskuld-
bindingum fjárfesta),
• Áhættusjónarmið (nýr eignaflokkur,
takmörkuð fylgni við aðra eignaflokka og
minni áhrif hagsveiflunnar á eignaverð).
Innviðafjárfestingar eru hins vegar ekki
áhættulausar. Þeim fylgja verulegir áhættu-
þættir, einkum pólitískir. Aðrir áhættuþættir
eru meðal annars byggingarkostnaður,
rekstaráhætta og viðhaldsáhætta, eftirspurn-
aráhætta í sumum verkefnum, vaxta- og
verðbólguáhætta, endurfjármögnunaráhætta,
umhverfisáhætta, seljanleikáhætta, áhætta
vegna tímasetningar fjárfestingar og
orðsporsáhætta.
Í alþjóðlegum könnunum sem gerðar hafa
verið meðal stofnanafjárfesta kemur fram
skýr vilji þeirra til að auka fjárfestingar sínar í
innviðum. Samkvæmt gögnum frá OECD eru
innviðafjárfestingar að meðaltali um 3% af
eignum lífeyrissjóða. Meðal tryggingafélaga
er sambærileg tala um 2%. Markmið þessara
aðila eru mismunandi; 40% eru með mark-
mið um 1-5% fjárfestingarhlutfall og 38%
með markmið um 5-9,9% hlutfall. Hins vegar
eru flestir vel undir þessum markmiðum
sínum í dag eða um 60% þeirra.
Fjárfestingar í innviðum ættu að vera áhugaverðar fyrir
stofnanafjárfesta en þær eru ekki áhættulausar. Fram að
þessu hefur hefðbundin fjármögnun innviðafjárfestinga
verið að mestu bundin við bankafjármögnun og útgáfu
skuldabréfa.