Þjóðmál - 01.12.2015, Blaðsíða 61

60 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
þar sem það mun vakna til lífsins strax og
rótlausustu öfl stjórnmálanna ná saman.
Hluti af vandanum er þó ekki beinlínis
ákvarðanafælni samræðustjórnmálanna, mál-
rófsástin og hugleysið. Þessi vandmeðfarni
hluti af sambandi okkar við umheiminn á sér
jákvæðan uppruna. Hann rekur ættir sínar til
drengskapar, sómatilfinningar og mannkosta.
Ég hef heyrt unga forystumenn í utan-
ríkismálum Íslendinga tala með upphafinni
virðingu fyrir ófrávíkjanlegum alþjóðlegum
reglum, og órofa samstöðu með vinum og
bandamönnum. Það er kurteisi þessara forystu-
manna og háttvísi sem blæs þeim slíkar
tilfinningar í brjóst. Að mati þeirra eru í gildi
ófrávíkjanlegar alþjóðlegar reglur, sem veita
ekki síst þeim skjól sem eru smáir og halda
aftur af hinum sem eru stórir.
Að mati þessa drengskapar- og mannkosta-
fólks getum við trauðla annað en farið í
fótspor vinanna, þótt við höfum tekið tak-
markaðan eða engan þátt í að marka leiðina.
Að öðrum kosti verður eftir því tekið og við
verðum hornreka eða jafnvel svartur sauður í
samfélagi vina og bandamanna,.
Gallinn er sá að við höfum nýleg og sláandi
dæmi um hið gagnstæða. Við vitum að þótt
reglur séu til, gilda þær ekki um alla, alltaf.
Þar koma til hagsmunir. Og hagsmunir hinna
stóru vega þyngra en hinna smáu. Við vitum
líka að vinátta getur gufað upp. Og gerir það
oft mjög hratt.
Fjölþjóðlegar reglur
og þjóðlegir hagsmunir
Hér verður ekki dokað lengi við slík nýleg
dæmi. Aðeins eitt verður hér dregið fram um
takmarkað gildi fjölþjóðlegra reglna.
Ég var í hópi þeirra sem réttu upp hendina
á Alþingi þegar við ákváðum að ganga í
EES. Málið orkaði tvímælis. Það var ekki víst
Ég ítrekaði þá spurningu mína
um ástæður fyrir aðgerðaleysi fram-
kvæmdastjórnarinnar gagnvart ólög-
legum aðgerðum Breta. Þá varð löng
og vandræðaleg þögn.
Reglur gilda ekki um alla, alltaf. Þar koma til
hagsmunir. Og hagsmunir hinna stóru vega
þyngra en hinna smáu. Við vitum líka að vinátta
getur gufað upp. Og gerir það oft mjög hratt.