Þjóðmál - 01.12.2015, Qupperneq 72
ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015 71
ríkisstjórnin kannski þjóðina og vilja hennar?
Þetta mál á að bera undir ákvörðunarvald
íslensku þjóðarinnar.“
Björn Valur Gíslason, þingmaður Vinstri
grænna, barðist hart fyrir framgangi Svavars-
samninganna og síðar Icesave II. Hann skrifaði
pistil á heimasíðu sína 11. janúar 2010:
„Því hefur verið haldið fram að með
Icesave-samningunum sé verið að setja
óheyrilegar byrðar á komandi kynslóðir
Íslendinga, sumir segja um alla framtíð.
Ekkert þessu líkt er að finna í öllum þeim
gögnum sem Alþingi hefur borist frá
fjölmörgum aðilum við umfjöllun málsins.“
Björn Valur bætti við:
„Það er því hjákátlegt að þurfa að hlusta
á svokallaða sérfræðinga, innlendra og
erlendra, haldi því fram að komandi
kynslóðir Íslendinga komi til með að greiða
þessar skuldir. Enn grátlegra er þó að
hlusta á fjölmiðlafólk láta þessa vitleysu
yfir sig ganga án þess að bregðast við sem
bendir til þess að fjölmiðlar láti stjórnast
af umræðunni gagnrýnislaust. Það er
áhyggjuefni ef svo er, ekki síst í komandi
kosningabaráttu vegna þjóðaratkvæða-
greiðslunnar.“
Indriði H. Þorláksson var sérstaklega
ósáttur við niðurstöðuna í þjóðaratkvæða-
greiðslunni. „Þjóðernishroki, heimsfrelsun,
minnimáttarkennd, kveinstafir og vesældar-
þráhyggja,“ var einkunnin sem Indriði gaf
þeim sem ekki voru tilbúnir til að skrifa upp á
Icesave-reikninginn. Í pistli á Smugunni, vefriti
Vinstri grænna, fór Indriði hörðum orðum um
andstæðinga Icesave-samkomulagsins:
„Í umræðunni fundu flestir mola við sitt hæfi
sem nýttust þeim til að gera sjálfmynd sína
að söluvöru á markaðstorgi lýðskrumsins.
Þjóðernishroki, heimsfrelsun, minnimáttar-
kennd, kveinstafir og vesældarþráhyggja
fundu sér samastað í henni. Unnt var að
fræðast mikið um þátttakendur en lítið um
málið.“
Ekki leið nema mánuður frá því að 98%
kjósenda höfnuðu Icesave-lögunum, þangað
til ríkisstjórnin var búin að undirrita vilja-
yfirlýsingu til Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í
tengslum endurskoðun á efnahagsáætlun
ríkisstjórnarinnar og sjóðsins.
Í 20. lið yfirlýsingarinnar gekk ríkisstjórnin
þvert á niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar. Yfirlýsingin var ekki skilin öðruvísi en
að ríkisstjórnin hafi viðurkennt með skýrari
hætti en nokkru sinni, skyldu íslenska ríkisins
að ábyrgjast Icesave-skuldir Landsbankans.
Ný samninganefnd var skipuð í febrúar
2010 samkvæmt sérstöku samkomulagi
stjórnar og stjórnarandstöðu. Formaður var
bandaríski lögfræðingurinn Lee Buckheit.
Engin vandræða að greiða
En áfram var haldið að berjast fyrir þjóðnýtin-
gu Icesave-skulda Landsbankans. Björn Valur
Gíslason skrifaði á heimasíðu sína 7. septem-
ber 2010:
„Ég fæ ekki með nokkru móti séð að íslenska
þjóðin, íslenskur almenningur, heimili og
fyrirtæki, hafi gott af því að málinu sé
haldið í því horfi sem það er í dag. Fyrir
því eru engin haldbær rök. Þeirra ábyrgð
er mikil sem hafa lagt sig alla fram um
að koma í veg fyrir lausn málsins og haft
erindi sem erfiði.
Nú er kominn tími til að loka þessu máli,
kalla það aftur inn á þing og samþykkja
þann samning sem í boði er áður en málið
versnar enn frekar, öllum til tjóns.”
Nýr samningur – Icesave III – leit dagsins
ljós og enn á ný kom stjórnarmeirihlutinn í
veg fyrir að samningurinn yrði borinn undir
þjóðina. Enn á ný var það forsetinn sem
synjaði samþykkt laga og tryggði þar með
þjóðaratkvæðagreiðslu í annað sinn. Kjósend-
ur höfnuðu samningunum í atkvæðagreiðslu
9. apríl 2011. Um 60% sem sögðu nei.
Daginn eftir þjóðaratkvæðagreiðsluna átti
Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra
fund með erlendum blaðamönnum. Þar gaf
hann út merkilega yfirlýsingu:
„Íslenska ríkið mun ekki eiga í neinum
erfiðleikum með að greiða skuldir sínar.
Gjaldeyrisforðinn nægir fullkomlega fyrir
afborgunum á næstu árum.“