Þjóðmál - 01.12.2015, Blaðsíða 70
ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015 69
Icesave-skulda Landsbankans, hefði numið
241 milljarði króna, óháð heimtum úr búi
bankans. Þennan vaxtakostnað hefðu
skattgreiðendur á Íslandi þurft að bera ef
samningurinn hefði náð fram að ganga.
Vaxtakostnaðurinn hefði numið um þremur
milljónum á hverja fjögurra manna fjölskyldu.
Þessi kostnaður var sparðatíningur í hugum
stuðnings- og forráðamanna vinstri stjórnar
Samfylkingar og Vinstri grænna.
Ólafur Ragnar Grímsson forseti staðfesti
lögin 2. september en þá þegar höfðu
honum borist áskoranir um að hafna
staðfestingu þeirra. Um leið gaf hann út skrif-
lega yfirlýsingu, þar sem bent var á að í lögun-
um væru margvíslegir fyrirvarar sem Alþingi
setti inn í frumvarp fjármálaráðherra.
En heilladísirnar voru á bandi Íslendinga
því bresk og hollensk stjórnvöld felldu sig
ekki við þá fyrirvara sem Alþingi hafði sett.
Vegna þessa hófust viðræður að nýju milli
landanna þriggja. Ágreiningur var í vinstri
ríkisstjórninni um málið og Ögmundur Jónas-
son sagði af sér sem heilbrigðisráðherra. Í
viðtali í Spegli Ríkisútvarpsins 18. september
var Ögmundur harðorður:
„Við höfum verið með hnífinn á barkanum,
Íslendingar, af hálfu Breta og Hollendinga,
þessara gömlu nýlenduherra, sem kunna
nú sitthvað fyrir sér þegar þeir eru að
beygja undir sig fórnarlömb sín.“
Eftir nýjar viðræður við Breta og Hollend-
inga var sérstakur viðaukasamningur við
fyrirliggjandi lánasamninga undirritaður 19.
október. Steingrímur J. Sigfússon lagði fram
frumvarp og til harðra átaka kom á þingi.
Stjórnarandstaðan hélt því fram að þeir fyrir-
varar sem þingið hafði samþykkt í ágúst væru
að engu gerðir.
Frumvarp fjármálaráðherra (Icesave II) var
samþykkt 30. desember, en nú neitaði forseti
að staðfesta lögin. Í þjóðaratkvæðagreiðslu í
mars 2010 höfnuðu 98% kjósenda að gangast
í ábyrgð fyrir skuldum einkafyrirtækis. Áður
en ríkisábyrgðin var samþykkt af meirihluta
þingsins var breytingatillaga sem Pétur H.
Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokksins,
lagði fram um að efnt skyldi til þjóðar-
atkvæðis, felld með 33 atkvæðum gegn 30.
Breytingartillagan var einföld:
„Bera skal heimild fjármálaráðherra til að
veita ríkisábyrgð skv. 1. mgr. undir þjóðar-
atkvæðagreiðslu allra atkvæðisbærra
manna svo fljótt sem verða má og eigi
síðar en sex vikum frá gildistöku laganna.
Heimildin skal veitt sé meiri hluti gildra
atkvæða fylgjandi því.“
Allir þingmenn stjórnarandstöðunnar, auk
nokkurra stjórnarþingmanna studdu tillögu
Péturs en það dugði ekki. Þegar greidd voru
atkvæði um tillöguna sagði Pétur:
„Hér er lagt til að borgarar þessa lands taki
ákvörðun um það hvort þeir vilji taka á sig
þessar gífurlegu skuldbindingar, sem ekki
aðeins þeir, heldur líka börnin þeirra og
barnabörn, munu greiða.“
Einar K. Guðfinnsson, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins, sagði þegar hann gerði grein fyrir
atkvæði sínu:
„Hvers vegna er þjóðinni ekki treyst? Óttast
Björn Valur Gíslason sagði það hákátlegt að halda því fram
„að komandi kynslóðir Íslendinga komi til með að greiða
þessar skuldir”.