Þjóðmál - 01.12.2015, Side 75

74 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
svarar: „Ich komme vom KaffeHause,“ gat ég
ekki lengur varist tárum og grátstafir komu í
veg fyrir að ég gæti lesið setninguna: „Haben
Sie die Zeitung nicht gelesen?“ þegar við áttum
að hreinskrifa kaflann mynduðu tárin, sem
féllu á pappírinn, svo miklar klessur að það
mátti halda að ég væri að skrifa með vatni á
umbúðapappír.
Karl Ívanytsj reiddist, skipaði mér í skammar-
krókinn og endurtók í sífellu að ég væri
þrjóskur og að þetta væri eintóm sýndar-
mennska (hann hafði sérstakt dálæti á því
orði), hótaði mér síðan með reglustikunni
og krafðist þess að ég bæðist afsökunar þótt
ég kæmi ekki upp orði vegna táraflóðsins.
Að lokum gerði hann sér líklega grein fyrir
að hann hafði verið ósanngjarn því hann
skundaði inn í herbergi Níkolajs við hliðina
og skellti á eftir sér hurðinni.
Í kennslustofunni mátti heyra allt sem
sagt var í næsta herbergi. „Hefurðu heyrt að
börnin eigi að fara til Moskvu, Níkolaj?“ sagði
Karl Ívanytsj um leið og hann gekk inn um
dyrnar. „Já, vissulega, herra.“
Trúlega hefur Níkolaj ætlað að standa á
fætur því Karl Ívanytsj sagði: „Sestu, Níkolaj,“
og svo lokaði hann dyrunum. Ég læddist nær
svo ég heyrði betur.
„Hvað svo sem maður leggur sig fram um
að láta gott af sér leiða, hvað sem maður er
trúr og tryggur, Níkolaj, er augsýnilega til of
mikils ætlast að manni sé sýndur þakklætis-
vottur,“ sagði Karl Ívanytsj æstur.
Níkolaj, sem sat við gluggann og var
að gera við stígvélin sín, kinkaði kolli til
samþykkis.
„Ég hef búið í þessu húsi í tólf ár og Guð
veit að ég hef elskað börnin og hugsað um
þau jafnvel betur en væru þau mín eigin
börn,“ hélt Karl Ívanytsj áfram og leit upp um
leið og hann bandaði með tóbaksdósinni
upp í loft. „Manstu, Níkolaj, þegar Volodja var
lítill og fékk hita. Manstu að ég sat í níu daga
við rúmið hans án þess að unna mér hvíldar.
Já! þá var ég elsku góði Karl Ívanytsj, þá var
mín þörf, en núna,“ hélt hann áfram og brosti
háðslega, „núna eru börnin orðin stór og þau
þurfa að takast á við námið af alvöru. Eins og
þau séu ekki í námi hér, Níkolaj!“
„Ég skil ekki hvaða nám það getur verið,“
sagði Níkolaj, lagði frá sér alinn og togaði í
bik þráðinn með báðum höndum.
„Já, nú er ég ó þarfur, það verður að senda
mig burt. Hvað varð um öll loforðin og þakk-
lætið? Ég elska og dái Natölju Níkolajevnu,
en til hvers er það, Níkolaj?“ sagði hann og
lagði höndina á brjóstið. „Í þessu húsi er vilji
hennar ekki metinn meira en þetta!“ og hann
slengdi leðurræmu í gólfið þungur á svip. „Ég
veit hver stendur á bak við þetta og af hverju
mín er ekki þörf. Það er vegna þess að ég er
ekki með fleðulæti og læt ekki vaða yfir mig
í einu og öllu eins og sumt fólk. Ég er vanur
því að segja alltaf sannleikann, sama hver
á í hlut,“ hélt hann stoltur áfram. „Nú, þau
um það. Ekki er það þeim í hag ef ég fer, og
ef Guð lofar mun mér takast að verða mér
einhvers staðar úti um salt í grautinn, ekki
satt, Níkolaj?“
Níkolaj leit upp og horfði á Karl Ívanytsj
eins og hann vildi sannfæra sig um að hann
gæti í raun og veru orðið sér úti um salt í
grautinn — en sagði ekki neitt.
Karl Ívanytsj hélt lengi áfram að tala í þess-
um dúr. Hann nefndi sérstaklega að hann hefði
verið í meira áliti hjá hershöfðingja nokkrum
þar sem hann dvaldi áður ( það þótti mér
sárt að heyra); hann talaði um Saxland, um
foreldra sína, um vin sinn, skraddara sem hét
Schönheit og annað því um líkt.
Ég fann til með Karli Ívanytsj í angist hans
og var leiður yfir því að hann og pabbi, sem
mér þótti hér um bil jafn vænt um, skildu
ekki hvor annan. Ég fór aftur út í horn, settist
á hækjur mér og hugleiddi hvernig ég gæti
komið á sáttum milli þeirra.
Þegar Karl Ívanytsj kom aftur inn í
kennslustofuna skipaði hann mér að standa
á fætur og opna stílabókina mína því ég átti
að skrifa stíl. Þegar ég var tilbúinn lét hann
sig síga hægt og virðulega niður í hæginda-
stólinn og byrjaði að lesa eftirfarandi texta
með rödd sem virtist koma úr miklum fjarska:
„Von allen Leidenschaften die grausamste ist
… eruð þér búnir að skrifa það?“ Hér gerði
hann hlé, fékk sér í nefið í rólegheitum og