Þjóðmál - 01.12.2015, Blaðsíða 49
48 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
fyrir þann hluta lóðarinnar, sem ekki fellur
honum í arf.
Skoðum dæmigerð lóðaviðskipti. Gerum ráð
fyrir að kaup og sala fari fram á fasteignamati.
Einbýlishús á leigulóð er selt á 94,5
milljónir króna. Fasteignarmatið skiptist
þannig: Húsið sem verður eign kaupanda er
metið á 70,45 milljónir en lóðin, sem er og
verður talin eign Reykjavíkurborgar er metin
á 24,05 milljónir eða 25% af heildarverðinu.
Snúum okkur að kaupum á lóðarhlutanum.
Kaupandinn þarf að greiða liðlega 24 milljónir
króna. Gefum okkar að hann fjármagni
kaupin með því að taka 25 ára verðtryggt
lán með 3,7% vöxtum (verðtryggt lán hjá
Lífeyrissjóði Verzlunarmanna með föstum
vöxtum) sem nema alls 11,2 milljónum.
Kaupverðið + vextir nemur alls 35,2 milljón-
um og þá fjárhæð verður kaupandinn að
greiða af tekjum sínum. Af tekjunum greiðir
hann 46,24% tekjuskatt (31,80% skatt og
14,44% útsvar) eða tæpar 30,3 milljónir.
Eins og sést á töflu 1 verður heildarkostnaður
kaupanda tæpar 65,5 milljónir fyrir lóð, sem
hann á ekkert í. Af þessu er ljóst að bankarnir
og hið opinbera eru að skipta sjálfsaflafé
einstaklinganna upp á milli sín.
Eru menn eitthvað hissa á því að ungt
fólk eigi erfitt með að festa sér íbúð í dag og
verði að búa áfram hjá pabba og mömmu, á
meðan svona vélabrögð eru í gangi?
Berum saman annars vegar lóð, sem er
raunveruleg leigulóð en hins vegar lóð, sem
Reykjavíkurborg legir út. Hugsum okkur 25
ára tímabil.
Eins og sést á töflu 2 eru gjöld mjög mis-
munandi eftir sveitarfélögum.
Sums staðar þurfa húseigendur að greiða
jafnvirði matsverðs lóðanna til sveitar-
félagsins á stuttum tíma stundum ríflega
styttri en leigutímanum.
Eru allir stjórnmálaflokkarnir
sósíalískir?
Allir flokkar boða trú á einstaklinginn og
mannréttindi hans.
Heildarlóðamat í Reykjavík er 370 milljarðar
króna. Af þeirri upphæð er 89 milljarðar
eignarlóðir eða 30%. Leigulóðir, þinglýst
eign Borgarinnar er hins vegar 281 milljarður
eða 70%. Er það virkilega stefna flokkanna
að eignir séu í opinberri eigu en ekki eignir
einstaklinga? Eða er þetta ástand sem líður
áfram í hugsunarleysi?
Tafla 1. Gjaldtaka vegna leigulóða:
Samanburður á tveimur aðferðum
Kaupverð Raunveruleg Leigulóð
kostnaðarliðir leigulóð Reykjavíkurborgar
1 Kaupverð 0 24.050.000
2 Vextir 0 11.160.153
3 Skattar 10.286.667 30.284.914
4 Kaupverð samtals (1-3) 0 65.495.057
5 Lóðaleiga 22.246.250**** 1.202.500*
6 Fasteignargjöld 0 1.202.500**
7 Vatns- og fráveitugjöld 0 1.456.856***
8 Erfðaskattur 0 2.405.000
9 Útlausn erfingja (3 erfingjar) 0. 16.033.000
10 Heildarkostnaður í 25 ár 32.532.917 88.094.913
* Lóðaleiga í 25 ár (48.100 á ári í 25 ár).
** Fasteignargjöld í 25 ár (48.100 á ári í 25 ár).
*** Vatns- og fráveitugjöld í 25 ár (58.274,- á ári í 25 ár).
Áður voru vatns- og fráveitugjöld innifalin í fasteignagjaldinu.
**** 3,7% af fasteignamati.