Þjóðmál - 01.03.2020, Qupperneq 42

40 ÞJÓÐMÁL Vor 2020
Gagnrýni við ríkisstjórnarborðið
Ríkisstjórn VG, Sjálfstæðisflokks og Framsóknar
hefur nú setið við völd í rúm tvö ár. Þar áður
var Þórdís Kolbrún ráðherra í ríkisstjórn Sjálf-
stæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar
um stutt skeið og hefur því einungis kynnst
því að starfa í ríkisstjórn þriggja flokka.
Nú sitja átta flokkar á þingi, fylgistölur fjór-
flokksins svokallaða hafa breyst umtalsvert,
stjórnarandstaðan er alla jafna sundruð þar
sem flokkarnir á vinstri vængnum, Viðreisn,
Samfylkingin og Píratar, standa þétt saman
en Miðflokkurinn, stærsti flokkur stjórnar-
andstöðunnar, almennt frá hinum.
Án þess að rekja stjórnarsamstarfið sérstaklega
má spyrja almennt um stöðuna í íslenskum
stjórnmálum. Aðspurð segir Þórdís Kolbrún
þó að starfsandinn innan ríkisstjórnarinnar
sé góður þótt fyrir liggi að hugmyndafræði
flokkanna þriggja sé ólík.
„Það vilja allir láta þetta ganga og einbeita
sér að stjórnarsáttmálanum, sem mikil vinna
var lögð í. Það reynir á alls konar mál en það
er líka mjög lærdómsríkt,“ segir Þórdís Kolbrún.
„Það er líka ágætt að rökræða hlutina og
berjast fyrir því sem maður stendur fyrir
þegar maður er með gagnrýnisraddirnar
beint við ríkisstjórnarborðið. Það eru dæmi
um mál sem hafa notið góðs af því, til dæmis
þær skattalækkanir sem gerðar voru samhliða
Lífskjarasamningnum. Í stað þess að leggja
eitthvað fram sem Vinstri græn hefðu án efa
gagnrýnt í þinginu var samtalið tekið við
ríkisstjórnarborðið og á milli oddvita ríkis-
stjórnarinnar og úr varð afurð sem allir gátu
verið sáttir við.“
Þórdís Kolbrún segir að ríkisstjórnarsamstarfið
nú eigi sér ekki fordæmi, en hún telji þó
jafn framt að stjórnmálin yfir höfuð hafi haft
gott af því. Þegar hún er beðin um útskýra
það nánar segir hún að almenningur beri
lítið traust til stjórnmálamanna og stjórnmála
yfir höfuð og því sé mikilvægt að sýna fram
á að hægt sé að starfa saman að ákveðnum
verkefnum þvert á hefðbundnar átakalínur
og klára þau verkefni sem fyrir liggi.
„Það kemur eitthvað nýtt út úr þessu og allir
stjórnmálaflokkar þurfa að endurhugsa fyrir
hvað þeir standa og af hverju. Ég held að við
núverandi aðstæður sjái allir þann stöðug-
leika í stjórnarfari sem þetta stjórnarsamstarf
á möguleika að stuðla að,“ segir Þórdís Kolbrún.
„Ég velti því til dæmis fyrir mér hvort Sjálf-
stæðisflokkurinn sé að svara kalli tímans
nægilega vel. Við getum tekið umræðu um
loftslagsmál sem dæmi. Ég kann ekki við að
látið sé að því liggja að ég sé eitthvað að gefa
eftir eða láta undan vinstrimönnum þegar ég
beiti mér fyrir aðgerðum til að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda. Mér finnst það bara
skipta máli að gera það. Umhverfismál varða í
grundvallaratriðum eignarrétt og það kemur
mér því mjög á óvart þegar mitt fólk lætur
eins og svo sé ekki. Sjálfstæðisflokkurinn sem
ráðandi afl í íslenskum stjórnmálum á að hafa
skýra sýn í þeim málum. Það þýðir ekki að
við séum sammála öllu sem aðrir flokkar hafa
borið á borð en við þurfum að taka afstöðu
til þess líka út frá okkar hugmyndafræði um
að fjöldinn, þ.e. markaðurinn, geti fundið
betri lausn við vandanum en örfáir embættis-
menn. Það er samkeppni hugmynda í gangi
og við getum ekki unnið hana án þess að
taka þátt. Við skattleggjum okkur ekki frá
losun. Við eigum að vera með jákvæða hvata
fyrir fyrirtæki til að huga að þessum málum.
Við viljum treysta fyrirtækjum til að fjárfesta
í nýsköpun og öðrum verkefnum í þeim
tilgangi að minnka losun og þau þurfa þá að
sjá ágóðann af því. Það getur verið
útflutnings vara og verðmætasköpun fyrir
íslensk fyrirtæki að finna upp á lausnum í
þessum efnum og það er hið besta mál. Það
skiptir því máli hvernig flokkarnir hugsa og
hver stefna þeirra er. Við sjáum til dæmis
hvað fyrirtæki eins og Marel hafa gert til að
draga úr matarsóun. Það sama má reyndar
líka segja um kvótakerfið, það stuðlar að mun
betri nýtingu þeirra matvæla sem við veiðum
úr sjó.“